Nghị định 123/2024/NĐ-CP của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai có hiệu lực từ ngày 4/10/2024 không chỉ cập nhật sửa đổi các quy định chưa phù hợp, mà còn mở rộng phạm vi điều chỉnh và tăng mức xử phạt, qua đó góp phần nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về đất đai.
Kiểm tra bên trong một công trình xây dựng trái phép. Ảnh: K.K
Nghị định 123/2024/NĐ-CP quy định chi tiết đầy đủ các hành vi vi phạm, mức xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả, bảo đảm phù hợp với Luật Đất đai 2024, Luật Xử lý vi phạm hành chính, Luật Thanh tra. Nghị định cũng bảo đảm sự phù hợp, đồng bộ và thống nhất giữa pháp luật về đất đai và các quy định của pháp luật khác có liên quan; bảo đảm tính kế thừa, ổn định của hệ thống pháp luật đất đai; sửa đổi, bổ sung các quy định chưa phù hợp với thực tiễn để xử lý các vướng mắc khi triển khai.
Một số điểm mới như bỏ quy định xử phạt đối với một số hành vi chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa không đúng quy định, sử dụng đất vào mục đích khác thuộc trường hợp phải đăng ký mà không đăng ký; chuyển nhượng quyền sử dụng đất (QSDĐ) dưới hình thức phân lô bán nền trong dự án đầu tư xây dựng kinh doanh nhà ở; chuyển nhượng QSDĐ gắn với chuyển nhượng một phần hoặc toàn bộ dự án đầu tư; không nộp hồ sơ, không cung cấp, cung cấp không đầy đủ giấy tờ để làm thủ tục cấp giấy chứng nhận cho người mua, thuê mua nhà, công trình xây dựng, nhận chuyển quyền tại dự án kinh doanh bất động sản.
Nghị định 123 cũng bổ sung xử phạt một số hành vi theo quy định của Luật Đất đai 2024 như hành vi tổ chức kinh tế nhận chuyển nhượng QSDĐ nông nghiệp mà không có phương án sử dụng đất; cá nhân nhận chuyển nhượng QSDĐ lúa vượt hạn mức; hành vi nhận chuyển nhượng QSDĐ để thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội không có văn bản chấp thuận của UBND tỉnh; nhận chuyển nhượng đất được Nhà nước giao cho đồng bào dân tộc thiểu số (giao đất lần 2)…
Đặc biệt, Nghị định giải thích rõ các hành vi để người thực thi công vụ và người sử dụng đất hiểu và thực hiện. Ví dụ như hành vi lấn, chiếm đất, hủy hoại đất trước đây quy định tại mục khái niệm thì lần này có hẳn điều cụ thể quy định xử phạt hành vi đó.
Ngoài ra, Nghị định quy định sử dụng đất trước ngày 15/10/1993 mà chưa có văn bản xử lý thì không xử lý theo Nghị định này; trường hợp nhận chuyển QSDĐ mà trước đó có vi phạm thì không bị xử phạt nhưng phải thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả…
Về phát hiện vi phạm và thẩm quyền lập biên bản vi phạm hành chính cũng có nhiều thay đổi. Nghị định quy định thẩm quyền lập biên bản vi phạm hành chính cho trưởng đoàn thanh tra, thành viên đoàn thanh tra do Chánh Thanh tra cấp tỉnh thành lập. Bổ sung thẩm quyền lập biên bản vi phạm hành chính đối với công chức làm địa chính cấp xã như trước đây; công chức, viên chức thuộc cơ quan có chức năng quản lý đất đai các cấp đang thi hành công vụ; người thuộc lực lượng công an nhân dân, quân đội nhân dân đang thi hành công vụ.
KIM KIM
Xem thêm bình luận