Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng của Đảng và Nhà nước ta, đó cũng là tầm nhìn trong phát triển nguồn nhân lực trong tương lai.
Hệ thống pháp luật về quyền của trẻ em Việt Nam ngày càng được hoàn thiện, tạo hành lang pháp lý toàn diện nhằm bảo vệ trẻ em (BVTE) tốt nhất. Việt Nam cũng là một trong những quốc gia trên thế giới phê chuẩn Công ước của Liên Hiệp Quốc về quyền trẻ em sớm nhất.
Tặng quà cho thiếu nhi nhân lễ phát động Tháng hành động Vì trẻ em năm 2024. Ảnh: K.P
QUYỀN TRẺ EM ĐƯỢC LUẬT HÓA TỪ SỚM
Quyền trẻ em đã được hiến định từ Hiến pháp năm 1946 và trong tất cả các bản Hiến pháp sau này; quyền trẻ em còn được cụ thể hóa trong Bộ luật Dân sự, Luật Trẻ em, Luật Hôn nhân và Gia đình… Theo đó, một số quyền cơ bản của trẻ như quyền sống, quyền được khai sinh, quyền có quốc tịch, quyền được chăm sóc sức khỏe, quyền được chăm sóc, nuôi dưỡng, quyền được giáo dục, học tập và phát triển năng khiếu, quyền vui chơi, giải trí, quyền có tài sản, quyền được sống chung với cha, mẹ được bảo vệ chặt chẽ.
Cụ thể, Điều 47 Luật Trẻ em 2016 quy định BVTE được thực hiện theo 3 cấp độ: phòng ngừa; hỗ trợ; can thiệp. Cơ quan, tổ chức, cơ sở giáo dục, gia đình, cá nhân có trách nhiệm BVTE. Việc BVTE phải tuân thủ các quy định của pháp luật, quy trình, tiêu chuẩn do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành.
Trẻ em được ưu tiên bảo vệ tại gia đình, gia đình nhận chăm sóc thay thế. Cha mẹ, người chăm sóc trẻ em và trẻ em phải được cung cấp thông tin, được tham gia ý kiến với cơ quan, cá nhân có thẩm quyền trong việc ra quyết định can thiệp, hỗ trợ để BVTE. Coi trọng phòng ngừa, ngăn chặn nguy cơ gây tổn hại cho trẻ em; kịp thời can thiệp, giải quyết để giảm thiểu hậu quả; tích cực hỗ trợ để phục hồi, tái hòa nhập cộng đồng cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt.
Các chế tài hình sự xử lý đối với các hành vi bạo lực và xâm hại trẻ em theo quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành dành các điều luật và quy định khung hình phạt đối với các hành vi bạo lực, xâm hại và phạm tội với trẻ em, khung hình phạt đối với các tội này rất nghiêm khắc.
BVTE TRÊN MÔI TRƯỜNG MẠNG
Với trẻ em, môi trường mạng cung cấp kiến thức, hỗ trợ các phương thức học tập, giải trí và tăng cường tương tác xã hội. Tuy nhiên, môi trường này cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ, rủi ro đối với trẻ.
Theo khoản 1 Điều 29 Luật An ninh mạng 2018, trẻ em có quyền được bảo vệ, tiếp cận thông tin, tham gia hoạt động xã hội, vui chơi, giải trí, giữ bí mật cá nhân, đời sống riêng tư và các quyền khác khi tham gia trên không gian mạng.
Các biện pháp bảo đảm an toàn cho trẻ em trong việc trao đổi, cung cấp thông tin trên môi trường mạng phải bảo đảm an toàn thông tin của trẻ em trên môi trường mạng; ngăn chặn thông tin gây hại cho trẻ em theo quy định của pháp luật về an toàn thông tin mạng. Doanh nghiệp kinh doanh, cung cấp dịch vụ trên môi trường mạng phải có biện pháp sử dụng dịch vụ bảo vệ người sử dụng là trẻ em. Phải cảnh báo hoặc gỡ bỏ thông tin, dịch vụ gây hại cho trẻ em, thông tin, dịch vụ giả mạo, xuyên tạc xâm hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của trẻ em. Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trò chơi điện tử trên môi trường mạng phải có công cụ kiểm soát thời gian, BVTE khỏi tình trạng lạm dụng, nghiện trò chơi điện tử.
Bên cạnh đó, Điều 36 Nghị định 56/2017/NĐ-CP còn quy định các biện pháp bảo vệ thông tin bí mật đời sống riêng tư cho trẻ em trên môi trường mạng. Theo đó, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trên môi trường mạng và cá nhân khi đưa thông tin bí mật đời sống riêng tư của trẻ em lên mạng phải có sự đồng ý của cha, mẹ, người chăm sóc trẻ em và trẻ em từ đủ 7 tuổi trở lên; có trách nhiệm bảo đảm an toàn thông tin của trẻ em. Ngoài ra, cơ quan quản lý nhà nước về thông tin, truyền thông và quản lý nhà nước về trẻ em; tổ chức, doanh nghiệp hoạt động, cung cấp dịch vụ trên môi trường mạng phải đảm bảo các biện pháp hỗ trợ, can thiệp trẻ em bị xâm hại trên môi trường mạng.
KIM PHƯỢNG
Xem thêm bình luận