ĐT: 0939.923988
Thứ sáu, 1-12-23 14:11:30

Sẵn sàng ứng phó hạn, xâm nhập mặn

Báo Cà Mau (CMO) Hạn hán, xâm nhập mặn đã từng gây ra những thiệt hại nghiêm trọng trên địa bàn tỉnh. Hiện nay, loại hình thiên tai này được xác định có khả năng rủi ro cao nhất, ở cấp độ 2.

Theo số liệu ghi nhận được tại các trạm quan trắc thuỷ văn trên địa bàn tỉnh, hiện nay độ mặn trên các sông tuy chưa cao nhưng một số nơi đang có dấu hiệu tăng nhanh. Ðộ mặn trên ruộng lúa - tôm vùng Bắc Cà Mau tăng nhẹ khu vực xã Nguyễn Phích, huyện U Minh. Ðộ mặn ghi nhận được ở vùng Bắc Cà Mau dao động từ 0-1,35%o, vùng Nam Cà Mau dao động 0-2,3%o. Riêng trên các kênh rạch nội đồng vùng Bắc Cà Mau có xu hướng tăng khu vực huyện Thới Bình, U Minh, Trần Văn Thời và TP Cà Mau và dao động từ 0-3,3%o; vùng Nam Cà Mau dao động 2-5%o. Dù độ mặn hiện nay chưa cao nhưng đang có chiều hướng tăng, không thể chủ quan.

Xã Tân Thành, TP Cà Mau, được đầu tư hệ thống thuỷ lợi ngăn mặn, sản xuất theo hệ sinh thái ngọt.

Những năm gần đây, tình trạng khô cạn trên các sông vùng ven biển của tỉnh càng trầm trọng khiến mặn xâm nhập từ biển theo thuỷ triều vào sâu trong sông. Cách đây không lâu, mùa khô 2019-2020 là một điển hình. Trong mùa khô này, mặn xâm nhập sâu vào nội đồng có nơi lên đến 49 km với độ mặn đỉnh điểm đo được lên hơn 30%o. Thậm chí trên các sông lớn như: Ông Ðốc, Gành Hào và sông Trẹm, đặc biệt trên sông Gành Hào, liên tục trong các tháng mùa kiệt nước, độ mặn đo được tại trạm thuỷ văn có lúc đạt đến 39,4%o.

Hạn hán, xâm nhập mặn gây thiệt hại về nông nghiệp, nhiễm mặn nguồn nước ngầm, sạt lở, cháy rừng. Tình hình hạn hán, xâm nhập mặn ngày càng ảnh hưởng nghiêm trọng và diễn ra thường xuyên trên địa bàn tỉnh.

Theo dự báo, những năm tiếp theo số ngày nắng nóng trên 35°C tiếp tục ở xu thế tăng, hạn hán trở nên khắc nghiệt hơn và lượng mưa bị giảm vào mùa khô. Trong khi đó, mực nước biển lại tiếp tục tăng làm cho tình trạng xâm nhập mặn ngày một trở nên nghiêm trọng. Theo kịch bản, nếu với mực nước biển dâng đạt giá trị 100 cm, toàn tỉnh có khoảng 57% diện tích bị ngập, là tỉnh ven biển thuộc vùng đồng bằng sông Cửu Long có nguy cơ ngập cao thứ 2, chỉ sau Kiên Giang (76,9%). Khi đó, thiệt hại mà nó gây ra cho kinh tế, xã hội sẽ vô cùng lớn nếu không có giải pháp ứng phó thích hợp và hiệu quả.

Ðể chủ động ứng phó, thời gian qua, tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp từ đầu tư xây dựng công trình cho đến giải pháp phi công trình phục vụ sản xuất, sinh hoạt của người dân. Hiện nay, hệ thống công trình thuỷ lợi phục vụ công tác chống tràn ứng phó với xâm nhập mặn đã được đầu tư 93 tuyến đê bao, bờ bao với tổng chiều dài hơn 714 km; 187 cống và 15 trạm với các nhiệm vụ chính là kiểm soát mặn, ngăn triều và tiêu nước. Ngoài ra, toàn tỉnh có 36 trạm quan trắc khí tượng thuỷ văn, trong đó có 3 trạm đo độ mặn, sẽ giúp nâng cao năng lực quan trắc, dự báo, cảnh báo sớm triều cường, nước  biển dâng và độ mặn.

Hiện toàn tỉnh có 187 cống và 15 trạm bơm với nhiệm vụ chính là kiểm soát mặn, ngăn triều và tiêu nước.

Song song với các giải pháp công trình thì các giải pháp phi công trình cũng được triển khai quyết liệt để hạn chế thấp nhất thiệt hại. Theo ông Nguyễn Thanh Tùng, Phó chi cục trưởng Chi cục Thuỷ lợi, cho biết, công tác theo dõi tình hình khí tượng thuỷ văn, diễn biến hạn, mặn rất chặt chẽ. Ðồng thời, tăng cường công tác khảo sát, đánh giá tình hình xâm nhập mặn trên các tuyến kênh, rạch chính để kịp thời thông báo cho các ngành, chính quyền địa phương và Nhân dân nhằm chủ động ứng phó trong sinh hoạt và sản xuất.

Hàng năm khi bước vào mùa khô, các đơn vị chủ rừng trên lâm phần rừng tràm U Minh Hạ chủ động đắp đập để giữ nước, phục vụ công tác phòng cháy chữa cháy rừng cũng như ngăn mặn.

Với đặc điểm tự nhiên là tỉnh có hệ thống sông ngòi chằng chịt lại gần như bị mặn hoàn toàn khi bước vào mùa khô, trừ vùng U Minh Hạ và một phần vùng quy hoạch ngọt của huyện Trần Văn Thời, từ đó, việc hạn chế tình trạng xâm nhập trên địa bàn tỉnh gặp rất nhiều khó khăn, nhất là cần nguồn kinh phí rất lớn để đầu tư khép kín vùng, tiểu vùng, các ô thuỷ lợi... Hiện nay, toàn tỉnh chia thành 23 tiểu vùng nhưng chỉ mới đầu tư khép kín được 6 tiểu vùng.

Trước những khó khăn đó, để giảm thấp nhất thiệt hại do hạn hán, xâm nhập mặn thì ý thức người dân sử dụng nước trong sản xuất và sinh hoạt một cách hợp lý, tiết kiệm, là yếu tố vô cùng quan trọng. Theo ông Trần Quốc Nam, Giám đốc Trung tâm Quản lý khai thác công trình thuỷ lợi tỉnh, hàng năm, đơn vị đều xây dựng kế hoạch vận hành các cống đầu mối đảm bảo đủ nước phục vụ sản xuất cho người dân. Song song với đó là tăng cường công tác kiểm tra hệ thống cống đầu mối để có các giải pháp xử lý, khắc phục kịp thời, tránh tình trạng rò rỉ xâm nhập mặn cũng như thất thoát nguồn nước ngọt bên trong nội đồng. Riêng trong năm 2022, tỉnh đã dành nguồn kinh phí hơn 110 tỷ đồng để tiến hành duy tu, sửa chữa hơn 100 công trình thuỷ lợi để phục vụ sản xuất cũng như chống tràn, xâm nhập mặn.

Căn cứ tình hình thực tế để xây dựng triển khai phương án, kế hoạch phòng chống, ứng phó với hạn hán và xâm nhập mặn tại địa phương; xây dựng kế hoạch sản xuất, lịch thời vụ hợp lý, bố trí diện tích và cơ cấu thời vụ gieo trồng phù hợp với năng lực nguồn nước hiện có... cũng là những giải pháp đang được triển khai nhằm hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại mà tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn có thể gây ra./.

 

Nguyễn Phú

 

Thăm đồng cùng dân

Linh hoạt trong bố trí, tổ chức sản xuất, chủ động phòng hạn ngay trong mùa mưa là giải pháp đã được triển khai trong nhiều tháng qua nhằm ứng phó trước dự báo El Nino có thể xuất hiện, cũng như nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan khác do tác động của biến đổi khí hậu.

An toàn của người dân là ưu tiên hàng đầu

Hơn 29 ngàn người luôn sẵn sàng được huy động nhanh chóng khi xảy ra thiên tai để ứng cứu, hỗ trợ kịp thời cho người dân. Ðặc biệt, việc thực hiện các biện pháp nhằm đảm bảo an toàn tính mạng cho người dân, nhất là những người yếu thế trong xã hội, luôn được chú trọng và là ưu tiên hàng đầu hiện nay trong công tác phòng, chống thiên tai (PCTT).

Phòng ngừa từ xa, khắc phục nhanh và thực chất

Ðạt 98 trong tổng 100 điểm của bộ tiêu chí đánh giá về thực hiện nhiệm vụ phòng, chống thiên tai của Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai; luôn trong tốp 10 tỉnh, thành đứng đầu cả nước về công tác này những năm gần đây, đó là kết quả nổi bật cho thấy những nỗ lực, quyết tâm, sự bài bản, sáng tạo của Cà Mau trong thực hiện nhiệm vụ phòng, chống thiên tai.

Nâng cao kỹ năng ứng phó thiên tai

Vừa qua, tại thị trấn Cái Ðôi Vàm, huyện Phú Tân tổ chức thành công huấn luyện thực hành phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN) năm 2023, có hơn 300 lực lượng tham gia.

Bảo vệ sản xuất trước El Nino

Thiếu nước, xâm nhập mặn, tăng nguy cơ cháy rừng... là các mối đe doạ của đợt El Nino dự báo có thể diễn ra trong mùa khô 2023-2024, với cường độ từ trung bình đến mạnh. Làm thế nào để giảm rủi ro trong sản xuất, ít ảnh hưởng đến đời sống là vấn đề các ngành chức năng, chính quyền địa phương quan tâm.

Giúp dân tự phòng, tránh thiên tai

Theo thống kê, từ đầu năm đến nay, trên địa bàn huyện Năm Căn xảy ra 53 điểm sạt lở đất, với chiều dài hơn 1.628 m, làm thiệt hại 31 căn nhà (19 căn thiệt hại hoàn toàn), hư hỏng 409 m lộ nông thôn và một số tài sản khác, ước tổng thiệt hại trên 4 tỷ đồng. Lốc xoáy 32 vụ, làm ảnh hưởng 75 căn nhà (thiệt hại hoàn toàn 14 căn), 1 trại sản xuất giống, ước thiệt hại hơn 1,6 tỷ đồng. Triều cường làm tràn, vỡ bờ bao nuôi thuỷ sản 6 vụ, ước tổng thiệt hại khoảng hơn 2,4 tỷ đồng.

Hành trình biến dị thường thành bình thường

Là tỉnh địa đầu cực Nam của Tổ quốc, Cà Mau với rất nhiều tiềm năng, thế mạnh song phải đương đầu với muôn vàn khó khăn, thách thức. Bảo vệ ổn định được diện tích đất và đời sống người dân trước sự xâm hại của biến đổi khí hậu đang là một trong những nhiệm vụ vượt ngoài khả năng nội tại, cần sự trợ lực.

An toàn lưới điện mùa mưa bão

Ngay từ đầu năm, Ðiện lực Ðầm Dơi đã triển khai thực hiện nhiều giải pháp để chủ động ứng phó với diễn biến thời tiết bất lợi, đảm bảo cấp điện ổn định, an toàn; đồng thời tuyên truyền nâng cao ý thức người dân trong sử dụng điện an toàn.

Phòng, chống triều cường từ sớm

Thông qua đầu tư hệ thống cống Tiểu vùng Nam Cà Mau trên địa bàn huyện Cái Nước, gắn với triển khai kịp thời việc duy tu, sửa chữa bờ bao và nạo vét các công trình thuỷ lợi bức xúc, đã góp phần ứng phó hiệu quả biến đổi khí hậu (BÐKH), triều cường, giảm nhẹ thiệt hại trong sản xuất.

Người hộ đê

Ở tuổi 59, ông Bùi Văn Ðông, Hạt trưởng Hạt Quản lý đê điều luôn dành hết tâm sức để giữ đất, giữ rừng, bảo vệ đời sống và sản xuất của người dân. Ý chí kiên định, lòng quyết tâm mãnh liệt và tinh thần trách nhiệm cao đã giúp ông vượt qua mọi khó khăn, vất vả, sẵn sàng đương đầu với sóng to, gió lớn, giành lại từng tấc đất, cây rừng, bảo vệ cả một vùng rộng lớn phía trong đê biển Tây.