Theo điều khoản thi hành được quy định trong Luật Cư trú sẽ có hiệu lực thi hành ngày 1/7/2021, sổ hộ khẩu (SHK), sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú theo quy định của luật này cho đến hết ngày 31/12/2022. Điều này cũng đồng nghĩa với việc, hết năm 2022, SHK sẽ chấm dứt sứ mệnh.
Gần như là một thói quen khi thực hiện giao dịch gì cũng được yêu cầu phô-tô có chứng thực SHK. Và quá nhiều quy định liên quan đến cuốn sổ này thời gian qua đã khiến không ít công dân phải khốn khổ, như câu chuyện của chị T. (Phường 1, TP. Bạc Liêu) là một ví dụ. Chị T. sống chung với mẹ chồng, có chung hộ khẩu do mẹ chồng làm chủ hộ. Vì một lý do gì đó, mẹ chồng chị kiên quyết “giấu”, không cho bất cứ ai trong gia đình được tiếp cận SHK. Chị T. bức xúc: “Nhiều thủ tục đều cần SHK, từ vay tiền, chuyển nhượng đất đai…, nhưng làm việc gì mà cần SHK, về mượn mà mẹ chồng không cho là coi như xong. Nản lòng lắm”. Nghe thông tin việc Quốc hội “khai tử” SHK, chị T. vui mừng không thể tả.
Ảnh minh họa: B.T
Thế nhưng, cần phải nhận thức rõ hơn về quản lý cư trú, việc bỏ SHK không đồng nghĩa với việc Nhà nước không quản lý cư trú mà sẽ chuyển đổi sang phương thức quản lý cư trú mới, hiện đại, hiệu quả và ít gây phiền hà, tốn kém cho dân nhất. Đây cũng là vấn đề mà nhiều người dân quan tâm, tránh tình trạng bỏ SHK nhưng lại “đẻ” thêm một đống thủ tục hành chính rườm rà. Ông Trần Văn Huy (TP. Bạc Liêu) hy vọng với việc quản lý cư trú bằng hình thức mới, người dân được làm thẻ căn cứ công dân có quét mã vạch thật hiệu quả. “Muốn như vậy thì công nghệ của mình phải tốt, hiện đại, chứ tới lúc công dân cần công việc, quét mã không được lại bắt chạy đi mang giấy tờ chứng minh thân phận bằng giấy khai sinh, giấy kết hôn… thì còn khổ hơn”, ông Huy cho biết.
Dự trù những khó khăn khi bỏ SHK, Quốc hội đã yêu cầu, ngay khi luật có hiệu lực, Chính phủ và các bộ, ngành liên quan cần rà soát các văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền ban hành có nội dung quy định liên quan đến SHK, sổ tạm trú hoặc có yêu cầu xuất trình giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với quy định của luật này. Luật thông qua, Quốc hội yêu cầu hạn chế việc sử dụng thông tin về nơi cư trú là điều kiện để thực hiện các thủ tục hành chính; tránh phát sinh thủ tục, thêm phiền phức cho dân. Trường hợp thông tin trong SHK, sổ tạm trú khác với thông tin trong cơ sở dữ liệu về cư trú thì sử dụng thông tin trong cơ sở dữ liệu về cư trú. Khi công dân thực hiện các thủ tục đăng ký, khai báo về cư trú dẫn đến thay đổi thông tin trong SHK, sổ tạm trú thì cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thu hồi SHK, sổ tạm trú đã cấp.
Kim Phượng
Xem thêm bình luận