(CMO) Những năm qua, tuân thủ pháp luật và quy tắc nghề nghiệp, cũng như quyền và nghĩa vụ của người thực hiện trợ giúp pháp lý (TGPL), Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh Cà Mau đã hỗ trợ người được TGPL đòi lại quyền lợi chính đáng của mình bằng việc hướng dẫn, đưa ra ý kiến, giúp soạn thảo văn bản liên quan đến tranh chấp, khiếu nại, vướng mắc pháp luật; tư vấn pháp luật hướng dẫn giúp các bên hoà giải, thương lượng, thống nhất hướng giải quyết vụ việc.
Trợ giúp viên pháp lý tham gia phiên toà để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người được TGPL. |
Bà Nguyễn Thị Thanh, ngụ Ấp 5, xã Khánh Bình Ðông, huyện Trần Văn Thời, bộc bạch: “Khoảng năm 2000, tôi bắt đầu tổ chức các dây hụi cho người dân địa phương tham gia. Sau hơn 20 năm làm chủ hụi, tôi đã bị không ít hụi viên cố tình giựt tiền (hốt hụi xong không đóng lại), tôi phải bán tài sản để trả nợ và rất nhiều lần đệ đơn đến chính quyền địa phương nhờ can thiệp nhưng vụ việc cứ thế kéo dài. Trong khi tôi phải ở tạm nhà người thân, còn hụi viên giật nợ thì nhà cao cửa rộng. Mãi đến năm 2021, tôi được luật sư Phan Khánh Dương là luật sư ký hợp đồng thực hiện TGPL, giới thiệu đến Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh. Tôi không phải chi bất cứ khoản thù lao nào nhưng từng vụ việc theo yêu cầu của tôi đã được tháo gỡ”.
Ông Ngô Ðức Bính, Phó giám đốc Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh Cà Mau, cho biết, TGPL được thực hiện đối với tất cả các vụ việc có liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp của người được TGPL trong hầu hết các lĩnh vực pháp luật. Song, người yêu cầu được TGPL không phải trả bất cứ một khoản lệ phí hay thù lao dưới bất kỳ hình thức nào. Bởi, kinh phí hoạt động TGPL do ngân sách Nhà nước cấp. Tính trong năm 2021, trợ giúp viên pháp lý và luật sư thực hiện TGPL đã tham gia tố tụng hơn 280 vụ việc và đại diện ngoài tố tụng 5 vụ việc.
“Trường hợp của bà Thanh, sau khi thụ lý, nghiên cứu hồ sơ, trung tâm đã phân công trợ giúp viên pháp lý tham gia tố tụng, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người được TGPL theo quy định của Luật TGPL và pháp luật về tố tụng. Theo đó, tại phiên toà xét xử dân sự sơ thẩm về tranh chấp hợp đồng góp hụi giữa bà Thanh và vợ chồng ông Ðinh Văn Minh, ngụ Ấp 6, xã Khánh Bình Ðông, Hội đồng xét xử sơ thẩm Toà án Nhân dân huyện Trần Văn Thời đã buộc vợ chồng ông Minh phải trả cho bà Thanh số tiền 65 triệu đồng”, ông Bính thông tin.
Hiện tại, ở các huyện, TP Cà Mau đã được phân công 2 viên chức hỗ trợ tư pháp, trong đó có 1 trợ giúp viên pháp lý để thực hiện chức năng công tác TGPL theo địa bàn, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các đối tượng được TGPL giảm chi phí đi lại, dễ tiếp cận, cũng như kịp thời trong việc cung cấp các dịch vụ pháp lý, hướng dẫn các thủ tục có liên quan đến quyền và nghĩa vụ của người được TGPL.
Trước đây, hàng năm, mỗi xã ít nhất phải tổ chức 1 cuộc TGLP tại địa phương để người dân được tiếp nhận thông tin pháp luật về TGPL. Tuy nhiên, từ sau năm 2017 trở lại đây, thực hiện quy định mới thì chỉ có xã nghèo, bãi ngang, đông đồng bào dân tộc thiểu số mới bắt buộc phải tổ chức TGPL hàng năm, các xã còn lại chỉ tổ chức khi có yêu cầu.
Sự phối hợp thiếu thường xuyên nên không chỉ chính quyền địa phương mà người dân nông thôn cũng hạn chế việc tiếp cận quy định pháp luật về TGPL. Cụ thể, Thông tư số 03/2021 của Bộ Tư pháp về sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 08/2017 và Thông tư số 12/2018 của Bộ Tư pháp hướng dẫn một số hoạt động nghiệp vụ TGPL và quản lý chất lượng vụ việc trợ giúp pháp lý, đã có hiệu lực thi hành từ ngày 15/7/2021 nhưng đến nay nhiều địa phương chưa được triển khai thông tư này.
Theo ông Cao Văn Ðạt, Phó chủ tịch UBND xã Khánh Bình Ðông, trên địa bàn xã có tỷ lệ người dân tộc, người nghèo khá cao, nhưng trình độ nhận biết pháp luật còn nhiều hạn chế. Vì vậy, việc phối hợp TGPL giữa Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh với địa phương trong tuyên truyền pháp luật và TGPL đã từng bước nâng cao hiểu biết và nhận thức pháp luật của người dân địa phương. Thời gian tới, các cơ quan chuyên môn của huyện, tỉnh cần sâu sát hơn địa bàn cơ sở, triển khai các văn bản quy phạm pháp luật về TGPL mang tính kịp thời…
"Ghi nhận những ý kiến phản hồi của địa phương, Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh sẽ phối hợp cùng các ngành chức năng sớm triển khai các văn bản pháp quy về công tác TGPL đến cơ sở. Ðưa pháp luật vào cuộc sống góp phần cùng với địa phương bảo vệ an ninh chính trị, ổn định trật tự xã hội”, ông Ngô Ðức Bính cho biết./.
Mỹ Pha - Khánh Phương