ĐT: 0939.923988
Thứ tư, 6-11-24 12:35:15
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Tháng 10: Nhớ đường Hồ Chí Minh trên biển

Báo Cà Mau (CMO) Sự kiện chiếc tàu không số (mật danh Phương Đông 1) cập bến Vàm Lũng (nay thuộc thị trấn Rạch Gốc, huyện Ngọc Hiển) an toàn ngày 19/10/1962 đã mở ra một con đường huyền thoại - Đường Hồ Chí Minh trên biển.

Sự kiện này có ý nghĩa to lớn với cách mạng miền Nam, nối dài thắng lợi của phong trào Đồng khởi để cuộc kháng chiến chống Mỹ bước sang một giai đoạn hoàn toàn mới. Cũng từ đây, cách mạng miền Nam đủ điều kiện để đấu tranh sòng phẳng với giặc bằng hình thức vũ trang theo tinh thần Nghị quyết 15 (tháng 1/1959) mà cố Tổng bí thư Lê Duẩn là người đã chắp bút soạn thảo.

Đại tá Khưu Ngọc Bảy (bên phải), nguyên Trung đoàn trưởng Trung đoàn 962 thăm Di tích quốc gia Bến Vàm Lũng, Rạch Gốc, Ngọc Hiển - Bến tàu không số đầu tiên đường Hồ Chí Minh trên biển.

Cách mạng miền Nam sau Hiệp định Geneve và sự kiện 200 ngày đêm tập kết (năm 1954) lại bước vào cuộc đấu tranh với kẻ thù mới. Đế quốc Mỹ bằng tiềm lực kinh tế, quân sự và dã tâm lớn từng bước phá vỡ hiệp định, xây dựng chính quyền tay sai, xâm lược nước ta. Sau một thời gian sử dụng chiến lược đấu tranh chính trị, cách mạng miền Nam được Nghị quyết 15 của Trung ương Đảng soi sáng con đường tất yếu: Dùng bạo lực cách mạng để chiến thắng bạo lực phản cách mạng. Mở đầu là phong trào Đồng khởi nổ ra ở Bến Tre, sau đó lan rộng toàn miền, mà nòng cốt là lực lượng vũ trang Nhân dân.

Tuy nhiên, đối diện với kẻ thù hùng mạnh, việc thiếu thốn về vũ khí là một bất lợi không gì bù đắp được. Năm 1959, Trung ương Đảng và Bộ Quốc phòng quyết định mở đường bộ Trường Sơn. Năm 1961, Trung ương chủ trương tổ chức thăm dò (trinh sát) để nắm tình hình địch trên biển. Cuộc thăm dò này Khu uỷ và Trung ương phân công đồng chí Bông Văn Dĩa cùng đồng đội xuất phát từ Cà Mau bằng chiếc tàu gỗ, dựa vào kinh nghiệm đi biển dân gian, vượt muôn trùng vất vả, hiểm nguy để gặp Trung ương Đảng, Bác Hồ báo cáo về khả năng mở con đường vận tải chiến lược trên biển.

Trên chiếc tàu Phương Đông 1 do đồng chí Lê Văn Một làm thuyền trưởng, đồng chí Bông Văn Dĩa làm Chính trị viên, 30 tấn vũ khí đầu tiên của hậu phương miền Bắc đã đến chiến trường miền Nam với niềm vui to lớn, vô bờ. Từ đó, con đường Hồ Chí Minh trên biển được khơi thông và triển khai ở các khu vực Phú Yên, Bà Rịa, Bến Tre, Trà Vinh, Cà Mau… Tại Cà Mau, từ năm 1962-1971, tỉnh đã tiếp nhận 76 chuyến tàu cập bến với gần 4.300 tấn hàng quân sự, trở thành bến cảng chủ lực tiếp nhận của miền. Theo lời của Đại tá Khưu Ngọc Bảy, nguyên Trung đoàn trưởng Trung đoàn 962, Cà Mau là “Bến cảng giữa lòng dân”.

Một trong những nhân chứng lịch sử về đường Hồ Chí Minh trên biển, ông Nguyễn Công Trực (Tư Trực), Tân Ân, Ngọc Hiển, kể lại: “Có những chuyến tàu mắc bãi cạn, Nhân dân Tân Ân - Rạch Gốc huy động lực lượng, ghe biển để hỗ trợ vận chuyển hàng hoá, nguỵ trang vũ khí và tàu chở hàng”. Giữa rừng đước Ngọc Hiển, giữa tấm lòng sắt son của Nhân dân Cà Mau, hàng hoá quân sự chi viện toả khắp chiến trường miền Nam, góp phần không nhỏ vào thắng lợi chung của cuộc kháng chiến.

Đại tá Khưu Ngọc Bảy bồi hồi nhớ lại: “Cà Mau trở thành quê hương của tôi”. Và những chuyến đi về Cà Mau, vị đại tá tuổi gần 90 cứ nhắc đi nhắc lại câu nói: “Cứ về Cà Mau là thấy khoẻ trong người. Ân tình Cà Mau sâu đậm quá, bản thân tôi vẫn còn mắc nợ nơi này”.

Đoàn 962 là lực lượng vũ trang của Khu, đây là nỗi kinh hoàng của giặc và bè lũ tay sai ở khắp chiến trường miền Nam, đặc biệt là ở Cà Mau. Đoàn 962 đã cùng quân và dân Cà Mau bẻ gãy nhiều cuộc càn quét lớn của địch, phá vỡ chiến thuật “Hạm đội nhỏ trên sông”, mở ra các huyết mạch vận tải hàng hoá của ta trên toàn chiến trường Tây Nam Bộ.

Con đường 1C liên tỉnh do lực lượng thanh niên xung phong tỉnh Cà Mau đảm trách ra đời năm 1965 với mật danh Nguyễn Việt Khái I, Nguyễn Việt Khái II và Nguyễn Việt Khái III đã trở thành nguồn máu nóng tiếp viện cho khắp chiến trường Tây Nam Bộ. Thanh niên xung phong Cà Mau hoạt động nối liền đường 1C từ Cái Sắn, Ba Đình (Vĩnh Thuận) về U Minh Thượng, U Minh Hạ, Sông Đốc, Bảy Háp, Năm Căn, Gành Hào để vận chuyển vũ khí từ các bến Kiến Vàng, Vàm Lũng, nơi Đoàn 962 đứng chân. Từ đây, hàng chục ngàn tấn vũ khí được thông suốt vận chuyển đến các tuyến lửa của chiến trường Tây Nam Bộ.

Thắng lợi của cách mạng miền Nam gắn liền với 2 con đường huyết mạch, đường Trường Sơn - Hồ Chí Minh trên bộ và đường Hồ Chí Minh trên biển. Riêng đường Hồ Chí Minh trên biển là sự kiện độc đáo, gắn liền với tên tuổi của Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân Bông Văn Dĩa và tấm lòng thuỷ chung, son sắt của Nhân dân Cà Mau với sự nghiệp cách mạng.

Tháng 10 lại nhớ đến con đường huyền thoại - Đường Hồ Chí Minh trên biển, để trân quý thêm thành quả cách mạng, để không quên lịch sử đã qua. Và để hôm nay, chúng ta tự hào, trọn vẹn niềm tin viết tiếp những “Mặt đường khát vọng”…/.

Phạm Quốc Rin

Tăng tốc hoàn thiện các công trình, phần việc chuẩn bị lễ kỷ niệm 70 năm tập kết ra Bắc

Sáng nay (3/11), Phó bí thư Thường trực Tỉnh uỷ Phạm Thành Ngại cùng các Phó chủ tịch UBND tỉnh Lâm Văn Bi, Nguyễn Minh Luân và Lê Văn Sử đồng chủ trì cuộc họp rà soát, báo cáo tiến độ thực hiện các hoạt động chuẩn bị Lễ kỷ niệm 70 năm sự kiện tập kết ra Bắc năm 1954-2024.

Chị Yến

Năm 1953, các trường trung học kháng chiến đưa học sinh đi tính thuế nông nghiệp. Chị Yến trong đoàn học sinh Bạc Liêu đến xã Tân Phú, huyện Hồng Dân làm nhiệm vụ. Thuế nông nghiệp tính theo 3 bậc: “lãnh canh”, “trực canh”, “phát canh”; ưu tiên cho nghèo làm đất mướn (lãnh canh) và có đất tự làm (trực canh) và tăng 25% đối với điền chủ cho mướn đất thu tô (phát canh). Do đó, phải có trình độ bút toán khá mới tính thuế nông nghiệp được.

Tăng cường “phủ xanh” thông tin tích cực, ngăn chặn thông tin xấu độc

Tăng cường "phủ xanh" thông tin tích cực, ngăn chặn, xử lý, gỡ bỏ thông tin xấu độc, làm trong sạch không gian mạng là mệnh lệnh của cuộc sống, là trách nhiệm của toàn hệ thống chính trị, của tất cả công dân Việt Nam yêu nước.

Nhớ những ân tình trên đất Bắc

Trong rất nhiều câu chuyện của các cô chú đi tập kết 1954, mỗi người một độ tuổi, một vị trí công tác và ở những địa phương khác nhau, nhưng hầu như câu chuyện nào cũng nhắc đến sự cưu mang, nhường cơm sẻ áo của đồng bào miền Bắc.

Công trình Cụm tượng đài Chuyến tàu tập kết ra Bắc - Các hạng mục đã cơ bản hoàn thành

Công trình xây dựng Cụm tượng đài Chuyến tàu tập kết ra Bắc tại thị trấn Sông Ðốc, huyện Trần Văn Thời được khởi công xây dựng vào đầu tháng 1/2024, với diện tích hơn 10 ha.

Hồ sơ đi B - Xúc động đường về

Lúc tôi đến nhà và thông tin với Bác sĩ Nguyễn Văn Thể (Phường 2, TP Cà Mau), Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh đang giữ hồ sơ đi B của ông và sẽ liên hệ trao trả, ông hết sức ngỡ ngàng. Cách đây hơn 50 năm, khi về Nam (gọi là đi B), ông đã gửi lại tất cả giấy tờ, hồ sơ cho Uỷ ban Thống nhất Trung ương, cứ nghĩ những hồ sơ ấy theo thời gian đã bị hư hao và tiêu huỷ.

Những nữ đại biểu dân cử vì dân

Thực hiện chiến lược về bình đẳng giới và tăng cường sự tham gia của phụ nữ trong các cơ quan dân cử, những năm qua, tỉnh Cà Mau luôn tạo điều kiện thuận lợi để tăng tỷ lệ nữ và nâng cao chất lượng hoạt động của các nữ đại biểu HÐND các cấp, qua đó giúp phụ nữ khẳng định vai trò, trách nhiệm của mình trong xã hội.

“Không gian văn hoá Hồ Chí Minh” trong trường học

Nằm trong khuôn viên của Trường THCS Phan Ngọc Hiển, Khóm 4, thị trấn Năm Căn, huyện Năm Căn, “Không gian văn hoá Hồ Chí Minh” vừa được Ban Tuyên giáo Huyện uỷ Năm Căn phối hợp với các đơn vị thực hiện và xây dựng. Ðây là mô hình đầu tiên được triển khai trong khuôn viên trường học trên địa bàn tỉnh.

Nghĩa tình phụ nữ xứ Thanh

Cách đây 70 năm, năm 1954, thực hiện chủ trương của Ðảng và Bác Hồ, tỉnh Thanh Hoá đón nhận con em cán bộ, chiến sĩ và đồng bào miền Nam tập kết ra Bắc học tập, để đào tạo đội ngũ cán bộ cho sự nghiệp giải phóng miền Nam và cả nước sau này. Tại Sầm Sơn, chị em trên địa bàn tỉnh, từng đoàn người đã đem theo cơm ngô, cơm khoai đi đón tiếp. Khi xuống thuyền, nhiều chị tự nguyện cõng thương binh vào bờ, đỡ từng cái ba lô, từng túi gạo; các mẹ đến quạt cho bộ đội, thiếu nhi... như đón người thân trở về.

Sưu tầm được nhiều tư liệu, hiện vật quý

Thực hiện Kế hoạch số 96/KH-BCÐ ngày 6/8/2024 của Ban Chỉ đạo các hoạt động Kỷ niệm 70 năm Sự kiện tập kết ra Bắc, Bảo tàng tỉnh đang chuẩn bị cho nhiệm vụ triển lãm hiện vật liên quan đến Hiệp định Giơnevơ, Sự kiện tập kết ra Bắc và thành tựu phát triển của tỉnh. Phóng viên Báo Cà Mau trao đổi với ông Lê Minh Sơn, Giám đốc Bảo tàng tỉnh, xung quanh công tác này.