ĐT: 0939.923988
Thứ năm, 3-7-25 11:39:01
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Thêm hiện vật quý thời chống Pháp

Báo Cà Mau Vừa qua, trong chuyến công tác tại TP Hồ Chí Minh, Bảo tàng tỉnh Cà Mau vinh dự được tiếp nhận một số hiện vật vô cùng quý giá, gồm 47 hình ảnh và 11 hiện vật liên quan đến 2 nhân vật lịch sử nổi tiếng của tỉnh Cà Mau, là Trần Văn Đại (Bí thư Tỉnh uỷ 1939-1940) và Trần Văn Thời (Bí thư Tỉnh uỷ 1940-1941). Toàn bộ số hiện vật này được ông Trần Hoà Bình, con trai của ông Trần Văn Đại (Tám Đại) hiến tặng.

Ông Trần Hoà Bình cho biết: "Toàn bộ những hiện vật này được ông giữ gìn cẩn thận trong suốt thời gian qua. Nay được biết Bảo tàng tỉnh Cà Mau đang sưu tầm những hình ảnh, hiện vật liên quan đến gia đình ông để trưng bày tại Di tích Căn cứ Tỉnh uỷ tại Lung Lá - Nhà Thể và tại Di tích Chuyến tàu tập kết ra Bắc tại bờ Nam Sông Ðốc. Ông đã kết nối với Bảo tàng để bàn giao lại cho Bảo tàng gìn giữ, bảo quản, trưng bày phục vụ khách tham quan".

Các hình ảnh, hiện vật được hiến tặng gồm: hình ảnh của ông Trần Văn Ðại trong quá trình hoạt động cách mạng tại Cà Mau và trong quá trình tập kết ra Bắc, thư tay của ông Trần Văn Ðại, thư tay của ông Phạm Hồng Thám, cùng với những hiện vật Tổ quốc ghi công của ông Trần Văn Thời, phong tặng Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân cho ông Trần Văn Thời, Kỷ niệm chương của ông Trần Văn Ðại, Huân chương Ðộc lập hạng Nhất của ông Trần Văn Ðại... Ngoài ra, còn có những hình ảnh mít tinh kết nghĩa giữa 2 tỉnh Ninh Bình và Bạc Liêu (nay là Cà Mau - Bạc Liêu).

Thư tay của ông Trần Văn Ðại và Phạm Hồng Thám gửi cho gia đình.

Thư tay của ông Trần Văn Ðại và Phạm Hồng Thám gửi cho gia đình.

Mỗi hiện vật đều mang trong mình một câu chuyện, một dấu ấn riêng, một minh chứng về một thời kỳ lịch sử hào hùng của gia đình ông với cách mạng tại vùng đất Cà Mau và Lung Lá - Nhà Thể - một địa danh gắn liền với truyền thống cách mạng kiên cường. Cách nay hơn 80 năm dưới sự lãnh đạo của Ðảng các phong trào đấu tranh đòi giảm sưu thuế, chống bắt đi làm xâu (tức là đi phục dịch, làm việc không công), làm lộ nổ ra mạnh mẽ mà thực dân Pháp đã thẳng tay đàn áp khủng bố nhưng không dập tắt được phong trào cách mạng.

Những năm 1938, các cơ sở đảng đã xây dựng và phát triển khắp nơi trong toàn tỉnh. Ðể đáp ứng yêu cầu lãnh đạo thống nhất phong trào trong toàn tỉnh, Xứ uỷ Nam Kỳ và Liên Tỉnh uỷ Hậu Giang đã quyết định cho Ðảng bộ Bạc Liêu (nay là Bạc Liêu - Cà Mau) hội nghị để thành lập Tỉnh uỷ lâm thời. Ngày 25/10/1938, đại biểu cả 3 quận Cà Mau, Giá Rai và Vĩnh Châu đã triệu tập về hội nghị tại Lung Lá - Nhà Thể. Hội nghị đã bầu ra Ban Chấp hành lâm thời tỉnh Bạc Liêu (nay là Cà Mau - Bạc Liêu) gồm 7 uỷ viên chính thức và 2 uỷ viên dự khuyết. Ðồng chí Bùi Thị Trường làm Bí thư, đồng chí Trần Văn Ðại làm Phó bí thư. Các đồng chí: Nguyễn Tấn Khương, Trần Văn Ngọc, Tạ Tài Lợi, Nguyễn Văn Hoành, Huỳnh Tấn Anh là uỷ viên chính thức, các đồng chí Võ Hoành và Hoà Hên là uỷ viên dự khuyết.

Hình ảnh, hiện vật liên quan đến nghĩa tình Ninh Bình - Bạc Liêu.

Hình ảnh, hiện vật liên quan đến nghĩa tình Ninh Bình - Bạc Liêu.

Ðến năm 1939, Ðại hội Ðại biểu Ðảng bộ tỉnh Bạc Liêu (nay là Cà Mau - Bạc Liêu) đã bầu ra Ban Chấp hành chính thức do đồng chí Trần Văn Ðại làm Bí thư. Ðây là một sự kiện lịch sử rất quan trọng, là mốc đánh dấu sự phát triển lớn mạnh của Ðảng bộ tỉnh nhà trong hơn 8 năm hoạt động, kể từ khi chi bộ Ðảng đầu tiên của tỉnh ra đời tháng 1/1931.

Tháng 5/1940, Hội nghị Ðại biểu Ðảng bộ tỉnh do Xứ uỷ Nam Kỳ triệu tập, đồng chí Tạ Uyên đại diện Xứ uỷ Nam Kỳ và đồng chí Phạm Hồng Thám đại diện Liên Tỉnh uỷ Hậu Giang đến dự và truyền đạt chủ trương, đường lối, chuẩn bị bạo động của Xứ uỷ Nam Kỳ, hội nghị đã thảo luận đề ra kế hoạch chuẩn bị khởi nghĩa, đồng thời bầu ra Tỉnh uỷ gồm các đồng chí: Trần Văn Thời, Quách Văn Phẩm, Trần Văn Phán, Nguyễn Văn Hoành, Võ Hoành, Nguyễn Văn Ðáng; đồng chí Trần Văn Thời được bầu làm Bí thư Tỉnh uỷ và Xứ uỷ chỉ định vào Liên Tỉnh uỷ Hậu Giang, đồng chí còn được Tỉnh uỷ phân công phụ trách dân sự có nhiệm vụ chỉ đạo việc khởi nghĩa vũ trang ở địa phương.

Cũng tại Lung Lá - Nhà Thể, vào ngày 26/11/1940, đồng chí Trần Văn Thời đã triệu tập Hội nghị Tỉnh uỷ mở rộng để nghiên cứu nghị quyết của Xứ uỷ, đánh giá thật chính xác tình hình địch, công tác chuẩn bị võ trang của ta và kế hoạch tiến hành khởi nghĩa, cuộc họp này đồng chí Phan Ngọc Hiển được giao nhiệm vụ trực tiếp chỉ đạo cuộc khởi nghĩa Hòn Khoai. Chính nơi đây, đồng chí Trần Văn Thời đã sử dụng ngôi nhà và khu vườn của mình để làm nơi hội họp và tổ chức kết nạp nhiều đảng viên ở các chi bộ, nhiều đồng chí ở Xứ uỷ Nam Kỳ, Liên Tỉnh uỷ Hậu Giang đã đến đây hoạt động và chỉ đạo các phong trào cách mạng tại địa phương.

Hình ảnh, hiện vật trưng bày tại Bảo tàng tỉnh Cà Mau được gia đình hiến tặng.

Hình ảnh, hiện vật trưng bày tại Bảo tàng tỉnh Cà Mau được gia đình hiến tặng.

Việc sưu tầm được những hiện vật này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong công tác sưu tầm, bảo quản và trưng bày hiện vật của Bảo tàng tỉnh Cà Mau. Ðể bổ sung vào nguồn tư liệu, hiện vật cho Bảo tàng trong thời gian tới. Những hình ảnh và hiện vật không chỉ là những tài liệu lịch sử quý giá, mà còn là những minh chứng sinh động về cuộc đời và sự nghiệp của 2 nhân vật lịch sử này đã có những đóng góp to lớn cho quê hương Cà Mau.

Với những hiện vật này được gia đình hiến tặng, Bảo tàng tỉnh Cà Mau sẽ có thêm nhiều cơ sở nghiên cứu, trưng bày và giới thiệu đến công chúng những giá trị lịch sử, văn hoá của tỉnh nhà. Ðồng thời, đây cũng là một nguồn tài liệu quý báu cho các nhà nghiên cứu, học sinh, sinh viên trong việc tìm hiểu về lịch sử, văn hoá và con người Cà Mau. Bảo tàng sẽ trưng bày toàn bộ những hiện vật này tại Di tích Căn cứ Tỉnh uỷ tại Lung Lá - Nhà Thể và bổ sung thêm tư liệu sự kiện tập kết ra Bắc năm 1954 cũng như vào bộ sưu tập nghĩa tình Cà Mau - Ninh Bình trong thời gian tới./.

 

Tăng Vũ Khắc

 

Một thời làm báo

Cà Mau, mảnh đất tận cùng Tổ quốc, nơi sông ngòi chằng chịt, rừng đước bạt ngàn và con người mang trong mình chất mộc mạc, chân thành, hào phóng của miền Tây Nam Bộ. Ở đó, tôi đã sống và cống hiến với những năm tháng làm báo đầy nhiệt huyết, nơi mà mỗi dòng chữ, mỗi câu chuyện đều thấm đẫm mồ hôi, nước mắt và cả nụ cười. Một thời làm báo tại Cà Mau là ký ức không thể quên, như cuốn sách cũ, dù thời gian có làm phai màu bìa, nhưng những trang bên trong vẫn sống động.

Báo giấy - Ký ức một thời vàng son

Chẳng nhớ rõ từ khi nào, những sạp báo giấy giữa lòng thành phố đã biến mất dần trong xu thế không thể tránh khỏi khi công nghệ thông tin bùng nổ, với sự "lên ngôi" của báo điện tử, mạng xã hội. Báo giấy - mấy ai còn nhớ một thời vàng son...

Quá khứ hào hùng - Hiện tại vươn xa

Báo - đài là hợp chất gắn kết niềm tin giữa Ðảng với Nhân dân như bê-tông cốt thép, là ngọn lửa giữa đêm đông nung sôi bầu nhiệt huyết hàng triệu trái tim yêu nước, thương dân; là ánh đèn pha giữa đêm đen soi sáng mọi bước đường khi dân tộc ta xông lên chiến đấu và chiến thắng quân thù; là ánh mặt trời chân lý xua tan âm u, tâm tối, đem lại mùa xuân của hạnh phúc con người và tô thắm màu cờ của nhận thức, lý tưởng, lẽ sống đối với biết bao thế hệ...

Những địa chỉ đỏ trên quê hương anh hùng

Trong những năm kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước, Cà Mau là căn cứ địa cách mạng, là địa bàn đứng chân hoạt động của nhiều đồng chí lãnh đạo cấp cao của Ðảng và Nhà nước. Từ rừng đước, rừng tràm thành làng rừng kháng chiến; từ xóm ấp, chùa chiền, nhà dân thành nơi nuôi chứa cán bộ.

Nguyễn Mai và những chuyện đời thường

Người đa tài nhất trong những người cầm bút vùng Tây Nam Bộ những năm đánh Mỹ cứu nước là Nguyễn Mai. Anh viết thạo, viết vững chắc các loại ký, truyện, bình luận, xã thuyết và tuỳ bút... Anh sử dụng được các thể loại thơ, đặc biệt thơ trào lộng.

Nhà báo Trần Ngọc Hy một lòng trung kiên, bất khuất

Năm 1943, tốt nghiệp Diplôme, Trần Ngọc Hy về quê tham gia phong trào nông dân đấu tranh chống bọn địa chủ ác bá, chống bọn chính quyền tay sai hà khắc bóc lột nông dân, chống sưu cao thuế nặng.

Phan Ngọc Hiển - Nhà báo cách mạng trên vùng đất Nam Bộ

Tuần báo Tân Tiến số phát hành trung tuần tháng 2/1937, chủ bút Hồ Văn Sao giới thiệu với độc giả: “Bạn tôi Phan Ngọc Hiển, tức Phan Phan, một nhà văn chân chính - lương tâm, bắt đầu đi khắp Nam Kỳ để làm phận sự nhà báo - năm nay lần lượt bạn Phan Ngọc Hiển sẽ hiến cho độc giả: 1. Ðại náo thôn quê - 2. Tinh thần bạn trẻ nước nhà - 3. Giọt nước mắt của dân - 4. Thương - là 4 vấn đề quan hệ xã hội cần thay đổi - muốn tránh sự sơ sót, ngoài những tài liệu của bạn tôi thâu thập trong những lúc gian nan, nay bạn tôi cần đi viếng các làng, dân quê, bạn trẻ... cho cuộc điều tra thêm chu đáo - luôn tiện biết nhau, biết điều sơ sót của Tân Tiến đặng sửa đổi...”.

Ðài Tiếng nói Nam Bộ Kháng chiến - Tiếng nói của khát vọng độc lập, tự do

Đài Nam Bộ Kháng chiến ra đời những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp (1947-1954). Có lúc đóng ở Ðồng Tháp Mười (Long An); có giai đoạn ở Thới Bình, Ðầm Dơi, Ngọc Hiển, U Minh (Cà Mau), hay Kiên Giang, Bạc Liêu; có thời điểm đài đổi tên thành Ðài Tiếng nói Nam Bộ. Tuy vậy, dù ở bất cứ nơi đâu, tên gọi khác nhau, nhưng các thế hệ cán bộ, phóng viên, kỹ thuật viên của đài không ai được đào tạo bài bản về phát thanh nhưng đã làm nên một đài phát thanh vang danh, lừng lẫy; tạo dấu ấn đặc biệt trong lịch sử báo chí Việt Nam nói chung và ngành phát thanh nói riêng. Ðó là tiếng nói của Uỷ ban Nam Bộ Kháng chiến; cầu nối của Ðảng, Bác Hồ với đồng bào Nam Bộ; là ước mong, khát vọng của đồng bào nơi đây về một Việt Nam độc lập, tự do.

Những khó khăn, thách thức của người làm báo trong thời kháng chiến

Mùa khô năm 1964, lần thứ hai tôi theo mẹ từ Bến Tre vào Cà Mau thăm ba tôi đang làm ruộng và dạy học tư ở Kinh Hãng Giữa... Ba tôi bất hợp pháp kể từ năm bác ruột thứ tư của tôi - 1 trong 12 người Việt Minh làng Ba Mỹ bị giặc Pháp bắt chặt đầu ở bót Nhà Việc Mỹ Chánh năm 1946... Lần này, ba tôi không cho tôi trở về quê nữa, vì về ngoải mai mốt lớn lên tụi giặc nó bắt lính... Thế là tôi phải ở lại trong này, thành công dân Cà Mau từ đó.

Báo chí cách mạng Cà Mau góp phần động viên, cổ vũ kháng chiến

Báo chí cách mạng không những góp phần động viên, cổ vũ mà còn là “vũ khí sắc bén” trong các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược, thống nhất đất nước. Lịch sử dân tộc Việt Nam là lịch sử của những cuộc đấu tranh dựng nước và giữ nước vĩ đại. Trong nhiều loại vũ khí chống chọi với quân thù, có một thứ vũ khí “thanh cao mà đắc lực”, “có sức mạnh hơn mười vạn quân”. Ðó là văn chương nghệ thuật, đặc biệt là văn chương, báo chí cách mạng Hồ Chí Minh.