(CMO) Việc thực hiện Thông tư Liên tịch số 10 của Bộ Tư pháp, Công an, Quốc phòng, Tài chính và Viện Kiểm sát Nhân dân (KSND) Tối cao, Toà án Nhân dân (TAND) Tối cao về phối hợp thực hiện trợ giúp pháp lý (TGPL) trong hoạt động tố tụng đã tạo ra những bước chuyển mới hoạt động TGPL trên địa bàn tỉnh Cà Mau. Ðồng thời, tạo điều kiện thuận lợi cho người được TGPL tiếp cận với dịch vụ pháp lý miễn phí của Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh.
Phiên toà có trợ giúp pháp lý tham gia đã góp phần tuyên truyền, phổ biến pháp luật. |
Ông Phan Thanh Hải, Chánh án TAND huyện Trần Văn Thời, nhìn nhận: “Thực hiện Thông tư liên tịch số 10, thời qian qua TAND huyện thường xuyên phối hợp với Trung tâm TGPL và tạo điều kiện thuận lợi nhất để người thực hiện TGPL thực hiện đầy đủ các quyền và nghĩa vụ của mình nhằm bảo vệ quyền và lợi hợp pháp cho người được TGPL theo quy định. Có thể nói, những phiên toà có trợ giúp viên pháp lý, luật sư cộng tác viên tham gia đưa ra những nhận định, luận cứ về quan điểm dựa trên cơ sở pháp luật đã hỗ trợ rất nhiều cho hội đồng xét xử trong việc xác định sự thật khách quan của vụ án để có phán quyết chính xác, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật".
Trong năm 2021, Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh (Trung tâm) đã tiếp nhận, thụ lý và cử trợ giúp viên pháp lý, luật sư cộng tác viên thực hiện TGPL tham gia tố tụng được trên 280 vụ việc. Trong đó, cơ quan tiến hành tố tụng thông báo chuyển đến 137 vụ việc và người được TGPL trực tiếp đến Trung tâm yêu cầu 151 vụ việc. Ðồng thời, cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã cấp giấy chứng nhận và xác nhận người tham gia tố tụng của trợ giúp viên pháp lý, luật sư cộng tác viên thực hiện TGPL để bào chữa, bảo vệ quyền và lợi ích hợp cho người được TGPL hơn 330 vụ việc.
Theo ông Ngô Ðức Bính, Phó giám đốc Trung tâm, sự tham gia của trợ giúp viên pháp lý, luật sư cộng tác viên xuyên suốt quá trình điều tra đến bào chữa tại các phiên toà đã góp phần quan trọng đảm bảo khách quan, chính xác và bảo vệ quyền của người được TGPL. Từ đó, ý nghĩa, tính nhân văn trong hoạt động TGPL cũng được nâng lên, khẳng định vai trò TGPL trong tố tụng".
Ông Nguyễn Vũ Bằng, Trưởng đoàn Hội thẩm Nhân dân huyện Trần Văn Thời, cho biết: “Các phiên toà có TGPL tham gia thì hiệu quả rất cao khi các đương sự được giải thích cặn kẽ quy định pháp luật. Ðồng thời, quá trình tranh luận và những đề xuất của trợ giúp viên pháp lý, luật sư cộng tác viên là cơ sở pháp lý giúp hội đồng xét xử tham khảo trong lúc nghị án. Cho thấy, khi có TGPL tham gia tố tụng đã góp phần tuyên truyền giúp người dân tiếp cận đầy đủ những thông tin cần thiết có liên quan đến việc TGPL để nâng cao nhận thức”.
Tuy nhiên, hiểu biết về TGPL của người được TGPL còn hạn chế, nhất là người nghèo, người dân tộc thiểu số, người bị hại và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan... nhưng việc giải thích, hướng dẫn của người được TGPL thực hiện quyền được TGPL từng lúc chưa đầy đủ và nội dung giải thích quyền được TGPL một số vụ án chưa được thể hiện trong hồ sơ.
Một số vụ việc được cơ quan và người có thẩm quyền tiến hành tố tụng thông báo, thông tin về TGPL đến tổ chức thực hiện TGPL ít so với tổng số vụ việc mà cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng thụ lý, giải quyết trong năm. Không ít vụ án phúc thẩm ở toà án cấp cao tại TP Hồ Chí Minh, người thực hiện TGPL không nhận được xác nhận đăng ký tham gia tố tụng, quyết định đưa vụ án ra xét xử…, gây nhiều khó khăn và làm ảnh hưởng chất lượng tham gia tố tụng của người thực hiện TGPL.
“Cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về TGPL, Thông tư liên tịch số 10 với hình thức phù hợp đối tượng được TGPL gắn với kết quả công tác TGPL trong hoạt động tố tụng. Ðồng thời, nâng cao trách nhiệm, chất lượng phối hợp thực hiện cung cấp thông tin đa chiều, có giám sát chặt chẽ và chịu trách nhiệm của từng ngành trong từng khâu trong việc bảo đảm thực hiện các nội dung phối hợp. Mặt khác, kịp thời nắm bắt thông tin, phản ánh, kiến nghị về chất lượng vụ việc tham gia tố tụng giữa Trung tâm TGPL và cơ quan tiến hành tố tụng để nâng cao chất lượng, hiệu quả trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các đối tượng được TGPL...”, ông Phạm Quốc Sử, Phó giám đốc Sở Tư pháp, Phó chủ tịch Hội đồng Phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng tỉnh Cà Mau, mong muốn./.
Mỹ Pha - Khánh Phương