Mỗi năm cứ bước vào mùa mưa bão, người dân tại các khu vực ven sông, ven biển lại nơm nớp nỗi lo sạt lở gây thiệt hại về nhà cửa, tài sản, đe doạ đến tính mạng.
Điển hình như tại khu vực ven sông Cửa Lớn, huyện Năm Căn, nỗi lo sạt lở luôn thường trực. Gia đình chị Lâm Kim Ðịnh (khóm Sa Phô, thị trấn Năm Căn) có hơn 20 năm sống ở khúc sông này, thế nhưng trong hơn 10 năm trở lại đây gia đình có đến 4 lần di dời nhà vào trong để tránh sạt lở, trong đó có 2 lần phải ngậm ngùi chứng kiến cảnh căn nhà cùng tài sản bị dòng nước cuốn trôi.
Sạt lở đã làm thiệt hại về tài sản của rất nhiều hộ dân sống ven sông Cửa Lớn, thuộc địa bàn khóm Sa Phô, thị trấn Năm Căn, huyện Năm Căn.
Ðến giờ vẫn không thể nào quên vụ sạt lở đầu tiên khi căn nhà vẫn còn nằm xa ngoài kia của phía bờ sông, chị Ðịnh ngậm ngùi kể lại: “Vợ chồng tôi đang ngủ, nửa đêm bỗng nhiên nghe tiếng động lạ, tôi vội đánh thức chồng dậy để kiểm tra. Thấy căn nhà có hiện tượng nghiêng, cả gia đình chỉ kịp chạy thoát ra khỏi là nhà bị sạt nguyên căn xuống sông. Bây giờ kể lại tôi còn cảm thấy run. Chuyện sinh sống, làm ăn ở đây đành phải chịu vậy thôi, chứ ở ngay khu vực sông này bước vào mùa mưa là cảm thấy lo sợ”.
Tương tự hoàn cảnh hộ chị Ðịnh, gia đình ông Mai Văn Tiến, ngụ cùng khóm, cũng đã vài lần chứng kiến cảnh căn nhà cùng tài sản của mình sụp sâu dưới dòng nước dữ. Theo ông Tiến, mùa sạt lở diễn ra từ tháng 5-8 hằng năm, cứ thế mỗi năm tại khu vực này người dân phải mất đi vài mét, thậm chí hàng chục mét đất vì sạt lở. Bắt đầu vào mùa mưa năm nay, gia đình ông Tiến cũng đã chủ động mua cọc tràm để chuẩn bị kè tạm chống lở, với hy vọng giữ được đất qua mùa mưa bão, nhưng vẫn không dứt nỗi lo.
“Ở trong khu vực sạt lở lúc nào cũng nơm nớp lo sợ về tài sản, tính mạng của mình. Không có cách nào khác, sạt đến đâu thì mua cọc dừa, cừ tràm để giữ lại tới đó thôi, chủ yếu tự giữ cho mình. Tôi mong Nhà nước làm bờ kè để người dân, con em học sinh ở đây có thể đi lại thuận tiện, nhất là vào thời điểm mùa nước lớn triều cường dâng cao”, ông Tiến chia sẻ.
Ðể giải quyết tình trạng sạt lở tại khu vực này, địa phương đã hỗ trợ một phần kinh phí, đồng thời vận động người dân đóng góp để làm kè và cầu tạm bằng cọc dừa, cừ tràm, với kinh phí mỗi năm trên 100 triệu đồng, tuy nhiên đây cũng chỉ là giải pháp tạm thời và không thể trụ nổi qua một mùa mưa.
Những năm qua, tình hình sạt lở bờ sông, kênh, rạch trên địa bàn huyện Năm Căn diễn tiến ngày một phức tạp, nghiêm trọng hơn. Trong đó, các địa bàn phải chịu ảnh hưởng nhiều bởi tình trạng sạt lở là xã Lâm Hải, xã Hàng Vịnh, thị trấn Năm Căn. Theo số liệu thống kê, trong 5 năm (2020-2025), trên địa bàn huyện xảy 157 vụ sạt lở bờ sông, bờ biển, làm ảnh hưởng hơn 5 km lộ nông thôn, gây thiệt hại 126 căn nhà, ước tính trên 11 tỷ đồng.
Trước thực trạng này, hằng năm chính quyền địa phương xuất nguồn kinh phí hỗ trợ làm kè tạm, cầu tạm để bảo vệ đất sản xuất, đảm bảo việc đi lại cho người dân, nhưng đây cũng là các giải pháp tình thế. Do đó, về lâu dài phải có những giải pháp mang tính căn cơ và nguồn lực đầu tư phải đủ mạnh để thực hiện công tác phòng, chống sạt lở trên địa bàn huyện, cũng như của tỉnh.
Ông Nguyễn Thanh Tùng, Chi cục trưởng Chi cục Thuỷ lợi tỉnh, cho biết: “Hiện tỉnh đã trình đề án phòng, chống sạt lở bờ sông, bờ biển, chống xâm nhập mặn để Trung ương phê duyệt và tích hợp vào đề án chung của đồng bằng sông Cửu Long. Trong đó, tổng nguồn kinh phí để khắc phục tình trạng sạt lở bờ biển và bờ sông đến năm 2030 trên 35.000 tỷ đồng, được chia làm nhiều giải pháp công trình đối với các vị trí cần bảo vệ như: khu dân cư tập trung, trường học, bệnh viện, đường quốc lộ, các khu vực trọng yếu về an ninh quốc phòng. Riêng đối với các vị trí sạt lở tương đối bình thường, ít nghiêm trọng hơn, chúng tôi vận động người dân dùng vật liệu địa phương để thực hiện phòng, chống sạt lở, đồng thời tuyên truyền, vận động người dân di dời vào những nơi an toàn trong mùa sạt lở”.
Vấn đề sạt lở bờ sông, bờ biển trên địa bàn tỉnh Cà Mau luôn là vấn đề thời sự. Ðể người dân yên tâm ổn định cuộc sống, thích ứng với biến đổi khí hậu, rất cần có những bước đi mạnh mẽ, lâu dài và có tầm chiến lược từ nguồn lực Nhà nước./.
Lê Chí
Xem thêm bình luận