(CMO) Cách đây ít ngày, đọc một bài báo viết về Khánh Thuận mà lòng hết sức băn khoăn. Không biết mấy ông bạn đồng nghiệp có đặt chân đến đất này chưa (nếu có chắc đã không viết vậy) mà miêu tả ở đây có mùa nước lũ, có cả ốc len… Rồi anh Nguyễn Thành Khẩn, Chủ tịch UBND xã “alô” rủ về chơi, vậy là mình về trong lúc gió chướng chớm lộng đất trời. Nhớ những ngày mới vào nghề, mình cũng về Khánh Thuận, khi ấy còn chưa có đường đi từ chợ U Minh về, chiếc cầu bên kia sông chỉ mới làm bằng cây tạm…
Qua rồi thời gian khó
Gặp chúng tôi, anh Khẩn vội “bập ngay” vào câu chuyện: “Nè, mấy bạn coi, Khánh Thuận giờ cũng đã khá lên nhiều rồi, đâu có như trong cái bài báo ấy”. Hỏi anh có đọc lại bài “Đừng tự cầm bút đâm mình” của Nhà báo Phong Phú mới đăng trên Báo Cà Mau chưa, anh Khẩn vẫn cằn nhằn: “Rồi, nhưng mấy cha viết bài trước đó ác thiệt”.
Ừ, thì cũng đã gỡ bài rồi, nhưng cái “tiếng oan” về túi nghèo của U Minh đâu đó vẫn còn ám ảnh mảnh đất này. Chẳng thế mà năm 2008, khi Khánh Thuận vừa mới chia tách, tỷ lệ hộ nghèo khoảng 50% (dân số khoảng 12.000 người). Toàn xã lúc ấy nếu đọ với tiêu chí xây dựng nông thôn mới thì chỉ đạt…1 tiêu chí non.
Cho đến năm 2010, khi rà soát, đánh giá, Khánh Thuận cũng nằm “đội sổ” trong toàn tỉnh về tỷ lệ hộ khó khăn. Anh Khẩn cho biết: “Xã có 10 ấp thuộc lâm phần rừng tràm, gặp rất nhiều khó khăn về sinh kế, đất đai và tư liệu sản xuất”.
Nhận thấy thách thức lớn nhất của địa phương là cái nghèo, vậy là toàn hệ thống chính trị vào cuộc để làm công tác giảm nghèo. Từng cán bộ, đảng viên được phân công về ấp, “cùng ăn, cùng ở, cùng làm, cùng bàn phương kế giảm nghèo” với dân. Xã cũng tìm nhiều biện pháp để hỗ trợ đất sản xuất, tạo công ăn việc làm tại địa phương và tính đến việc giúp bà con tìm kiếm sinh kế ở ngoài tỉnh.
Sản vật U Minh phong phú đã trở thành cứu cánh của dân nghèo. Nào là mật ong, cá đồng, trái giác, cây chuối… ở tán rừng tràm và một bên (gồm 5 ấp) gắn bó với mô hình lúa - tôm bền vững. Đến năm 2015, tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống còn khoảng 17% và theo chuẩn đa chiều hiện tại, địa phương còn 20% hộ nghèo.
Anh Lâm Văn Trúc, cán bộ nông nghiệp xã Khánh Thuận, thông tin: “Hồi trước ở Khánh Thuận có tìm đỏ con mắt cũng không thấy mô hình đâu, bà con nghèo thì chịu vậy chớ không có ý thức phấn đấu, nhưng giờ khác lắm”. Như lời anh Trúc khẳng định: “Chịu khó gom bông sậy, bẻ trái giác và trồng chuối thì cũng đủ sống rồi. Mà đất này tính ra còn phù hợp với nhiều loại cây trồng, vật nuôi lắm”.
Dạo quanh một vòng Khánh Thuận, chính chúng tôi cũng ngỡ ngàng, đâu đâu cũng tràn đầy khát khao vươn lên, người nông dân vững tin bám đất, bám quê. Anh Khẩn bộc bạch: “Hồi trước nói vùng này phèn úng, người ta cứ đinh ninh hổng trồng trọt, chăn nuôi gì được, bà con cứ vậy mà chịu thua cái khó khăn. Ai dè, đất Khánh Thuận cũng nhiều tiềm năng, cụ thể như bây giờ có con tôm càng xanh, có cây cam, cây bưởi…”.
Bên cạnh tán rừng tràm và sản vật đặc thù của miệt U Minh, các loại cây trồng, vật nuôi mới sẽ tạo nên một diện mạo Khánh Thuận trù phú trong nay mai.
Căng tràn sức sống
Nóng lòng về thăm bà con Khánh Thuận, chúng tôi cùng anh Trúc về Ấp 9, một ấp đã chuyển dịch lúa - tôm. Chính ở ấp này, Trung tâm Ứng dụng Khoa học - Công nghệ, thuộc Sở Khoa học - Công nghệ tỉnh Cà Mau năm trước đã thí điểm mô hình tôm càng xanh trên ruộng lúa. Kết quả thành công ngoài mong đợi.
Ông Tống Trung Kháng, Trưởng Ấp 9, hồ hởi: “Đâu ngờ con tôm càng xanh lại hợp đất này như vậy, tụi tui chỉ nghĩ nó hiệu quả bên vùng Thới Bình thôi”. Năng suất của 50 ha thí điểm tại Ấp 9 đạt khoảng 350 kg/ha/vụ. Nhiều người Ấp 9 thí điểm với tâm lý “cho vui”, ai ngờ thành công và có được một khoản thu nhập kha khá.
Hộ anh Nguyễn Văn Bằng năm nay thả nuôi 6 ha tôm, vụ này anh chuẩn bị lên tôm dịp cận Tết.
Anh Bằng cho biết: “Vụ đầu thí điểm nhà tôi nuôi 4 ha, sau khoảng hơn 5 tháng thì thu hoạch, đất này mà nuôi càng xanh thì đúng điệu quá rồi”. Lứa tôm năm nay của anh đã khoảng 4 tháng, phát triển tốt. Theo anh Bằng, ưu điểm lớn nhất của con tôm càng xanh là dễ chăm sóc, ít rủi ro, lại nuôi đúng vụ Tết nên rất phù hợp. Dự tính theo giá thị trường hiện tại dao động từ 110.000-130.000 đồng/kg, con tôm càng xanh sẽ mang lại một nguồn thu không nhỏ cho gia đình.
Riêng Ấp 9 có khoảng 100 hộ nuôi với 200 ha trong mùa vụ thứ hai. Vị Trưởng ấp chia sẻ: “Phải chi biết con tôm này sớm thì bà con đã có hướng thoát nghèo từ lâu rồi. Giờ ấp còn 68/410 hộ nghèo, năm nay tụi tui vận động ai có đất đều nuôi tôm càng hết”.
Người ta nói “khổ tận, cam lai”, điều này có vẻ đúng với người dân Khánh Thuận. Sau mấy mùa lúa thất trắng, cây lúa năm nay đang phát triển rất tốt, hứa hẹn vụ mùa ấm no. Dân các ấp chuyển dịch có con tôm sú, con cua, cây lúa và giờ thêm con tôm càng xanh, bấy nhiêu đó cũng đủ để yên tâm về tương lai.
Mô hình trồng cam của ông Lê Văn Phục, Ấp 18 đã mang lại hàng trăm triệu đồng lợi nhuận mỗi năm, được nhiều hộ dân của Khánh Thuận học tập, nhân rộng. |
Ông Lê Văn Phục, Ấp 18 lại tiên phong làm chuyện không giống ai trên đất phèn Khánh Thuận. Ông khoanh 1,5 ha đất hoang của mình để trồng 5.000 gốc cam. Qua 4 mùa trái, mỗi mùa ông thu khoảng 300 triệu đồng. Cây cam đã mang hương vị mới phủ lên khắp xóm ấp, rồi hàng chục hộ học ông Phục trồng loại cây mới mẻ này. Theo ông Phục: “Cái nghèo là do mình không chịu làm ăn, không chịu tính toán, chớ đất đai đâu có lỗi gì”.
Trời chiều Khánh Thuận, chúng tôi ghé thăm câu lạc bộ đờn ca tài tử của xã. Nhìn những đôi tay chai sần lướt điệu đà trên những phím đờn, giọng ca ngọt như mía lùi vang vang trong gió chướng. Những con người cần cù, chịu khó đã làm cho đất nơi đây chuyển mình./.
Phạm Hải Nguyên