Phạt từ tiền 100 ngàn đồng đến 10 triệu đồng là mức xử phạt đối với những vi phạm các quy định của Nhà nước về bảo vệ rừng, được quy định tại Điều 16, Nghị định 35/2019/NĐ-CP. Theo đó, mức xử phạt cụ thể phụ thuộc vào từng hành vi cụ thể là phá rừng, khai thác trái phép, lấn chiếm, săn bắt và quy mô, loại rừng (rừng sản xuất, phòng hộ, đặc dụng), mức độ thiệt hại. Ngoài phạt tiền, một số hành vi vi phạm trong quản lý, bảo vệ rừng có thể bị xử lý hình sự.
- Nỗ lực hồi sinh rừng phòng hộ ven biển, thích ứng biến đổi khí hậu
- Chung tay phủ xanh rừng ngập mặn
- Phát huy lợi thế vùng sinh thái rừng, biển
Theo đó, mức tiền phạt hành chính trong vi phạm các quy định chung của Nhà nước về bảo vệ rừng tại Điều 16, Nghị định 35/2019/NĐ-CP được chia ra làm 7 khung khác nhau. Cụ thể: thấp nhất là từ 100-300 ngàn đồng đối với một trong các hành vi vi phạm như: chủ rừng không báo cáo hoặc báo cáo không đúng thời hạn cho cơ quan có thẩm quyền khi có biến động về diện tích rừng theo quy định; không thực hiện báo cáo định kỳ và đột xuất về công tác PCCCR theo quy định của pháp luật; không thông báo kịp thời cho cơ quan có thẩm quyền những thay đổi có liên quan đến bảo đảm an toàn PCCCR.
Mức phạt tiền cao nhất là từ 5-10 triệu đồng đối với việc chủ rừng không thành lập, quản lý và duy trì hoạt động của tổ, đội PCCCR. Không chỉ vậy, trong Nghị định này còn quy định hình thức xử phạt bổ sung là tịch thu dụng cụ, công cụ đối với hành vi quy định.
Công tác tuần tra quản lý rừng tại Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau được triển khai thực hiện thường xuyên.
Tỉnh Cà Mau có hệ sinh thái rừng phong phú và đa dạng, với tổng diện tích rừng trên 148.000 ha. Xác định rừng không chỉ giữ vai trò phòng hộ ven biển, ứng phó với biến đổi khí hậu (BĐKH) mà còn hấp thụ và lưu giữ các-bon, mở ra tiềm năng lớn về tín chỉ các-bon, phát triển các sản phẩm du lịch sinh thái đặc thù, du lịch trải nghiệm, nghiên cứu khoa học, nghỉ dưỡng... do đó, công tác quản lý, bảo vệ rừng luôn được tỉnh đặc biệt quan tâm.
Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau là nơi còn lưu trữ những giá trị tự nhiên vô giá, với hệ sinh thái vô cùng phong phú. Tổng diện tích 41.862 ha, gồm diện tích phần đất liền 15.262 ha và phân khu chức năng trên biển 26.600 ha, là khu rừng ngập mặn nguyên sinh lớn nhất Việt Nam. Chính những giá trị đó, việc quản lý, bảo vệ rừng nơi đây luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt.
ảng tuyên truyền bố trí tại các cửa ra vào rừng, góp phần nâng cao nhận thức của người dân đối với các quy định trong quản lý, bảo vệ rừng.
Ông Lý Minh Kha, Phó Giám đốc Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau, cho biết: "Việc triển khai các giải pháp quản lý, bảo vệ rừng được thực hiện tốt. Đến thời điểm này, không còn điểm nóng liên quan đến tình trạng chặt phá trái phép cây rừng. Hiện nay, Vườn đang bước sang giai đoạn phát triển bền vững, dù vẫn còn nhiều khó khăn".
Với những nỗ lực của các cơ quan chức năng, tình hình rừng cả 3 khu vực: rừng ngập mặn, rừng U Minh, rừng cụm đảo ổn định. Đặc biệt, tình trạng chặt phá cây rừng giảm và được phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời. Từ đầu năm đến nay, các cơ quan chức năng phát hiện và xử lý 35 vụ vi phạm, giảm 30 vụ so với cùng kỳ. Trong đó, chủ yếu là vi phạm quy định chung về bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng (PCCCR), phá rừng trái pháp luật, vận chuyển lâm sản trái pháp luật, tàng trữ, mua bán, chế biến lâm sản trái pháp luật và vi phạm quy định về quản lý hồ sơ lâm sản. Tuy nhiên, các vụ vi phạm diễn ra với quy mô nhỏ lẻ, diện tích thiệt hại không lớn.
Theo ông Huỳnh Văn Tuấn, Trưởng ấp Cồn Mũi, cũng là hộ đang nhận khoán hơn 4,5 ha đất rừng của Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau: "Bà con nơi đây nhận thức được nếu không có cây rừng thì không thể an toàn trước dông bão và BĐKH. Tuy nhiên, hiện nay đời sống người dân lâm phần còn không ít khó khăn. Mọi người kỳ vọng vào việc bán tín chỉ các-bon để có thêm thu nhập. Từ đó, góp phần quản lý và bảo vệ rừng ngày càng tốt hơn".
Ngoài sinh kế của người dân, khó khăn lớn nhất trong công tác quản lý, bảo vệ rừng tại Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau nói riêng và toàn tỉnh nói chung là diện tích rừng lớn, nhân lực ít, trong khi điều kiện đi lại còn khó khăn do là vùng sông nước. Tại Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau hiện nay, một người phải quản lý, bảo vệ hơn 1.000 ha, kể cả rừng và biển.
Để khắc phục khó khăn này, ông Kha cho biết thêm: "Đơn vị tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng các hệ thống giám sát bằng máy bay không người lái, camera tại các cửa ngõ ra vào rừng. Từ đó, giảm được công sức và chi phí rất nhiều".
Hoạt động nghiên cứu, du lịch là hướng đi bền vững mang lại thu nhập cho người dân, để cùng bảo vệ, quản lý và phát triển rừng.
Ngoài ra, để cải thiện sinh kế cho người dân dưới tán rừng, hướng tới sự phát triển bền vững, đã có nhiều chương trình dự án, kết hợp với các tổ chức phi chính phủ triển khai hoạt động tuyên truyền và tìm kiếm sinh kế mới cho người dân dưới tán rừng theo hướng ít tác động đến môi trường rừng. Hiện nay, Vườn và người dân rất kỳ vọng phát triển được thị trường tín chỉ các-bon. Đây sẽ là nguồn thu để bà con nhận khoán giải quyết tốt sinh kế. Từ đó, cùng với Vườn quản lý, bảo vệ rừng tốt hơn.
Phát triển theo hướng mang lại lợi ích thiết thực cho toàn thể cộng đồng dưới tán rừng là bước đi phù hợp và đang tiếp tục được triển khai tại nhiều khu vực rừng trên địa bàn tỉnh. Trong đó, nổi bật là phát triển du lịch sinh thái rừng, du lịch trải nghiệm và nghiên cứu khoa học... mang lại nguồn thu ngày càng lớn hơn và là nền tảng để phát triển rừng bền vững.
Nguyễn Phú - Chí Diện