Chính quyền cơ sở có vai trò đặc biệt quan trọng trong hệ thống chính trị, bởi đây chính là gốc rễ để tạo nên sự đồng thuận trên dưới một lòng hướng đến các mục tiêu chung. Khi xây dựng được chính quyền cơ sở gắn chặt với niềm tin của Nhân dân, cũng đồng nghĩa với việc có được bức tường “thép ý chí”, bảo vệ vững chắc thành trì cách mạng trong công cuộc xây dựng Đảng và Nhà nước xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Và một khi một chính quyền cơ sở lấy sự hài lòng của người dân làm tiêu chí để hoạt động thì chính quyền ấy mới có được sức mạnh từ Nhân dân!
Bài 1: Khi chính quyền cơ sở chưa gần dân
Chính quyền cơ sở là nơi gần dân, sát dân và thấu hiểu dân nhất, nhưng đâu đó vẫn còn nghe người dân rỉ tai nhau, phàn nàn về thái độ của một bộ phận cán bộ ở chính quyền cơ sở chưa biết lắng nghe và giải quyết kịp thời những vấn đề nảy sinh trong cuộc sống hàng ngày của Nhân dân. Trên thực tế, phải nhìn nhận một cách thẳng thắn thực trạng này đang tồn tại ở không ít địa phương và nhất thiết cần có giải pháp khắc phục.
Người dân xã Vĩnh Thanh (huyện Phước Long) đến giải quyết thủ tục hành chính tại bộ phận Một cửa của UBND xã. Ảnh: H.T
CHƯA SÂU SÁT VỚI DÂN
Còn nhớ cách đây không lâu, Tòa án nhân dân tỉnh Bạc Liêu đã mở phiên tòa phúc thẩm hình sự, xét xử vụ án “Cố ý gây thương tích” xảy ra tại ấp Canh Điền (xã Long Điền Tây, huyện Đông Hải). Vụ án rúng động dư luận, khi mà 2 gia đình hàng xóm láng giềng đánh nhau như trên phim chỉ vì ngăn cản đám đưa tang qua phần đất đang tranh chấp. Vụ án đã khép lại với 2 bản án sơ thẩm, phúc thẩm tại phiên tòa hồi tháng 5/2022 và mới đây là vào ngày 16/8/2022. Tuy nhiên, bài học từ vụ việc trên vẫn cứ đau đáu, vì những xử sự giữa người với người, giá trị của tình làng nghĩa xóm… Và hơn hết, vấn đề được dư luận đặt ra là chính quyền cơ sở ở đâu và làm gì khi xảy ra sự việc? Nếu có sự can thiệp kịp thời của chính quyền thì những mâu thuẫn có lẽ sẽ được giải quyết theo một hướng tích cực hơn và kết cục của sự việc cũng có thể thay đổi, cả hai gia đình trong vụ án sẽ không chịu những tổn thương, tổn thất về tinh thần và vật chất. Nói như thế không có nghĩa là quy chụp hết trách nhiệm của sự việc cho chính quyền cơ sở, nhưng để thấy rằng, việc gần dân, sát dân và kịp thời xử lý những vấn đề phát sinh trong cuộc sống của người dân là rất quan trọng mà cấp chính quyền cơ sở cần phải làm để giải quyết tận gốc những vấn đề phức tạp về sau.
Ở một câu chuyện khác, người dân ấp Diêm Điền (xã Điền Hải, huyện Đông Hải) sống gần nơi thi công cầu Kinh Tư 2 bức xúc khi gần 3 năm triển khai xây dựng, đến nay cầu vẫn chưa hoàn thành. Việc thi công cầu kéo dài đã ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân, nhưng trước khi triển khai cây cầu này, người dân lại không được lấy ý kiến cũng như tham gia giám sát trong quá trình thực hiện. Ông T.P.L (ấp Diêm Điền) cho biết: “Quá trình thi công cầu, xã không có bàn bạc với người dân phương hướng cầu làm như thế nào, cao bao nhiêu. Tôi buôn bán từ năm 1998, giờ cầu làm cao, bị che khuất không buôn bán được, 3 năm nay không có thu nhập. Nhiều người dân sống gần cầu đã bỏ đi làm thuê ở Bình Dương”. Tiếp lời cho sự bức xúc của ông T.P.L, bà T.B.T (cùng ngụ ấp Diêm Điền) cho biết: “Trời mưa nước ngập đi không được, có người té văng xuống sông. Chúng tôi mong muốn việc xây dựng cây cầu phải đảm bảo an toàn và không ảnh hưởng đến đời sống người dân”.
Cầu Kinh Tư 2 (ấp Diêm Điền, xã Điền Hải, huyện Đông Hải) gần 3 năm thi công vẫn chưa hoàn thành. Ảnh: Q.Q
ĐẨY KHÓ CHO DÂN
Trong chương trình giám sát của HĐND tỉnh mới đây tại các huyện, thị, thành phố trong tỉnh về việc thực hiện chế độ chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do dịch bệnh COVID-19 theo Nghị định 68 của Chính phủ, thành viên đoàn giám sát đã trao đổi, thẳng thắn đặt vấn đề với một số địa phương về tình trạng khiếu nại, phản ánh vượt cấp của người dân, trong khi đó sự việc thuộc thẩm quyền giải quyết ở cơ sở. Cụ thể là trên Cổng thông tin điện tử của Chính phủ, Văn phòng UBND tỉnh đã nhận được một số thông tin kiến nghị, phản ánh của người dân về chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp, người lao động và thái độ, cách thức hướng dẫn giải quyết thủ tục của trưởng khóm… Vấn đề đáng quan tâm và cần làm rõ ở đây là tại sao người dân không phản ánh cho cấp cơ sở mà lại phản ánh trực tiếp với cấp trên? Phải chăng công tác tuyên truyền, quán triệt và triển khai thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng ở một số đơn vị hiệu quả chưa cao; hay cán bộ ở cơ sở không đủ trình độ, năng lực để làm điều này, hoặc giá trị niềm tin trong lòng người dân dành cho chính quyền cơ sở bị suy giảm đối với những sự việc như trên?...
Trong khi từ Trung ương đến tỉnh đang không ngừng nỗ lực, quyết tâm xây dựng một nền hành chính hiệu lực, hiệu quả, minh bạch, lấy văn hóa công vụ làm trọng tâm, lấy sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp làm thước đo hiệu quả thì ở một số nơi vẫn còn tình trạng gây khó cho người dân trong việc giải quyết các thủ tục hành chính. Câu chuyện của chị N.T.L ở Phường 8 (TP. Bạc Liêu) là một điển hình. Theo chia sẻ của chị, gia đình có mua một miếng đất nông nghiệp, theo quy định phải có giấy xác nhận của địa phương là phải có thu nhập từ nông nghiệp mới hoàn tất các thủ tục hồ sơ chuyển nhượng. Vậy mà địa phương cứ nhùng nhằng không xác nhận cho gia đình chị, trong khi nhà chị có trồng trọt, chăn nuôi. Phường đổ cho khóm, khóm lại chỉ lên phường, không cấp nào chịu giải quyết một thủ tục mà chính quyền cơ sở hoàn toàn có thể tháo gỡ giúp dân. Lên xuống nhiều bận, thậm chí phải qua địa phương khác với nhiều thủ tục lòng vòng, mất khá nhiều thời gian chị mới có thể giải quyết xong những vấn đề liên quan đến việc mua đất.
Những tồn tại từ thực trạng trên cho thấy, chính quyền cơ sở ở một số nơi hiện nay chưa thật sự gần dân và thấu hiểu dân. Có nơi còn đẩy cái khó về phía dân, để rồi từ đó không kịp thời tháo gỡ những vướng mắc trong đời sống của người dân. Và bắt đầu từ đó, chính quyền cơ sở đã không còn gần gũi trong lòng dân.
THANH DỰ - PHƯƠNG ANH
Xem thêm bình luận