Với vai trò là cầu nối quan trọng giữa người lao động và chủ sử dụng lao động, tạo ra môi trường làm việc công bằng, an toàn và bền vững, những năm qua, tổ chức Công đoàn các cấp đã và đang làm tốt vai trò của mình, không chỉ đối với những người lao thuộc các tổ chức công đoàn mà cả những lao động tự do, thời vụ không nằm trong tổ chức công đoàn nào.
Theo đó, đối với lao động tự do, trong quá trình lao động có thể dễ bị tổn thương và thiếu các cơ chế bảo vệ cần thiết. Lao động tự do gần như thiếu tất cả các quyền lợi liên quan như: không có thoả ước lao động tập thể; rủi ro khi giải quyết tranh chấp lao động; thiếu sự bảo vệ về pháp lý, quyền lợi an sinh xã hội; điều kiện làm việc không đảm bảo…
Lao động tự do, thời vụ rất hạn chế các quyền lợi và trang thiết bị bảo vệ an toàn cơ bản trong quá trình lao động.
Ông Huỳnh Minh Giới, Trưởng ban Chính sách pháp luật và Quan hệ lao động, Liên đoàn lao động tỉnh Cà Mau, chia sẻ: “Hệ thống công đoàn trên địa bàn tỉnh không chỉ quan tâm đến lợi ích của những người nằm trong tổ chức công đoàn mà kể cả những đối tượng người lao động tự do. Vì lý do nào đó họ không tiếp cận được tới tổ chức công đoàn, thế nên khi có những sự việc, sự cố thì họ rất cần sự quan tâm hỗ trợ từ chúng tôi, nhằm tạo điều kiện để đảm bảo quyền lợi cho họ, nhất là đối với những người yếu thế”.
Có thể thấy, lao động tự do không chỉ không được đảm bảo quyền lợi trong lao động mà còn không đảm bảo điều kiện lao động an toàn. Khi có sự cố về mất an toàn lao động xảy ra thì hậu quả để lại khá nghiêm trọng.
Đơn cử như trường hợp của ông T.H.E ngụ xã Khánh An, huyện U Minh. Là lao động công nhật, trong quá trình làm việc, ông E bị tai nạn điện và tử vong. Công ty nơi ông E làm việc đã hỗ trợ chi phí mai táng cho gia đình ông E. Theo thông tin từ Liên đoàn Lao động tỉnh Cà Mau, không riêng ông E mà rất nhiều lao động công nhật thường không được đơn vị sử dụng lao động ký hợp đồng ngắn hạn, vì vậy nếu chẳng may gặp tai nạn thì không đủ điều kiện để hưởng quyền lợi. Thêm nữa, những lao động này chưa được huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động, thiếu kiến thức, kỹ năng làm việc an toàn và tác phong công nghiệp còn hạn chế.
Đối với những sự cố xảy ra với người lao động, cơ quan Liên đoàn lao động phải điều tra, rà soát lại thật kỹ, những vấn đề nào thuộc thẩm quyền sẽ tư vấn, hướng dẫn để người lao động hưởng được quyền lợi một cách tốt nhất, tránh thiệt thòi cho người lao động.
“Tuy nhiên, trên thực tế những trường hợp sự cố đối với lao động tự do, việc tiếp cận thông tin rất hạn chế, bởi đa phần khi xảy ra vụ việc là sẽ có sự dàn xếp giữa người lao động và chủ sử dụng lao động, đối tượng lao động tự do cũng không hề biết mình thiếu quyền lợi gì để tìm”, ông Huỳnh Minh Giới thông tin thêm.
Tổ chức Công đoàn chính là cầu nối, giúp người lao động đảm bảo quyền lợi trong quá trình lao động.
Từ thực tế trên cho thấy, lao động tự do, khi không nằm trong tổ chức công đoàn, có thể đối mặt với nhiều hệ luỵ tiêu cực liên quan đến quyền lợi và bảo vệ an toàn cơ bản. Tổ chức công đoàn chính là cầu nối hết sức quan trọng giữa người lao động và chủ sở hữu lao động, góp phần xây dựng môi trường làm việc công bằng, an toàn và bền vững cho cả hai bên.
Lê Chí
Xem thêm bình luận