ĐT: 0939.923988
Thứ hai, 7-7-25 07:07:12
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Giá lúa tăng cao - Ai là người hưởng lợi? - Bài cuối: Ðiều tiết trơn tru chuỗi liên kết

Báo Cà Mau Từ trước đến nay, chuyện được mùa, mất giá diễn ra thường xuyên, như quy luật tất yếu của thị trường. Song, điều đáng lo ngại là vấn đề này cứ lặp đi lặp lại trên nhiều loại cây trồng, vật nuôi từ năm này sang năm khác. Do đó, việc liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản theo chuỗi giá trị đóng vai trò vô cùng quan trọng trong tình thế hiện nay.

>> Bài 1: Nông dân tặc lưỡi, thẫn thờ

Nhiều điểm nghẽn

Huyện Trần Văn Thời là vùng trọng điểm sản xuất lúa, chiếm hơn 2/3 diện tích sản xuất lúa hè thu trong toàn tỉnh. Ông Ðỗ Văn Sử, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, cho biết, với gần 29.000 ha sản xuất lúa 2 vụ nhưng toàn huyện hiện có 11 lò sấy lúa. Thu hoạch xong mà muốn trữ lại chờ giá tăng thì không có chỗ để chứa, trong khi điều kiện phơi sấy không đảm bảo. Cũng theo ông Sử, địa phương có 194 máy gặt đập liên hợp, 5 máy sạ lúa và cuộn rơm, 37 máy tuốt lúa, 54 máy bay phun thuốc và 674 chiếc máy cày lớn nhỏ, chỉ đáp ứng đủ nhu cầu sản xuất của người dân.

Ðặc biệt, khâu thu mua, vận chuyển lúa hầu hết bằng đường thuỷ. Nhiều nơi sông, rạch hẹp, cạn, độ thông thuyền của cầu thấp, các phương tiện vận tải lớn không vào được; việc vận chuyển phải sử dụng phương tiện nhỏ, chỉ xài được ghe từ 10-20 tấn..., từ đó, phát sinh chi phí vận chuyển; đường bê tông hỏ, xuống cấp, cầu tải trọng yếu... Ðây là những điểm nghẽn cần được khơi thông trong ngành sản xuất lúa, gạo.

Cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất nông nghiệp chưa phát triển tương xứng, khâu vận chuyển lúa qua nhiều giai đoạn, đẩy chi phí vận chuyển tăng cao, giá lúa giảm, nông dân chịu thiệt.

Theo tìm hiểu của phóng viên, cùng một loại giống, một vụ mùa, nhưng giá lúa ở Ðồng Tháp, An Giang, Long An... cao hơn giá lúa của tỉnh Cà Mau từ 100-200 đồng/kg. Vấn đề này được ông Nguyễn Văn Ðiệp, thương lái chuyên thu mua lúa đến từ tỉnh An Giang, lý giải: "Từ lâu các tỉnh này đã xây dựng được vùng nguyên liệu chuyên canh tập trung, quy mô hàng hoá lớn, tạo thuận lợi trong việc vận chuyển, tiêu thụ. Ðặc biệt, họ xây dựng được chuỗi liên kết trong sản xuất và tiêu thụ lúa gạo, nên thương lái không thể mượn cớ gì để ép giá".

Nếu như thiên tai, dịch bệnh, mất mùa, nông dân là đối tượng chịu thiệt thòi đầu tiên; song, ngay cả khi điều kiện thuận lợi, giá lúa tăng cao, thì họ không phải là người được hưởng lợi tương xứng. Theo ông Trần Quốc Hương, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ hỗ trợ hợp tác xã (HTX), doanh nghiệp nhỏ và vừa, cho biết, do tập quán sản xuất nông hộ, nhỏ lẻ, manh mún của nông dân nên doanh nghiệp không thể trực tiếp đến thu mua, bao tiêu sản phẩm. Do đó, để chuỗi liên kết sản xuất tiêu thụ lúa, gạo được bền vững, doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm tận gốc với giá tốt nhất, nông dân phải bắt tay vào sản xuất hợp tác. Khi các vùng sản xuất hình thành với quy mô lớn, sản xuất theo tổ hợp tác (THT), HTX thì nông sản mới không mất giá.

Ðẩy mạnh liên kết sản xuất và tiêu thụ lúa, gạo

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 25 chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm lúa gạo với diện tích 6.462,5 ha, trong đó lúa hữu cơ 577,5 ha (TCVN 306,5 ha; NOP, EU và JAS 271 ha); lúa an toàn và VietGAP 5.885 ha; sản lượng tiêu thụ khoảng 28.250 tấn, bằng 5,2% so sản lượng lúa trong toàn tỉnh.

Qua đây cho thấy, doanh nghiệp và HTX tham gia chuỗi liên kết quá ít, quy mô thực hiện quá nhỏ, chỉ chiếm 5,8% trong tổng diện tích sản xuất. Việc đẩy mạnh liên kết theo chuỗi giá trị còn ít và chưa thắt chặt, các mối liên kết dọc và ngang hình thành, phát triển khó khăn. Mối liên kết giữa doanh nghiệp và hộ sản xuất trong các HTX còn lỏng lẻo, không gắn kết được lợi ích và trách nhiệm của các bên với nhau... Hợp đồng bao tiêu nguyên liệu thể hiện tính pháp lý chưa cao, chưa ràng buộc rõ ràng giữa người bán và người mua nên rất dễ bị phá vỡ.

Tổ chức liên kết sản xuất còn nhỏ lẻ, manh mún, chưa tổ chức được cánh đồng quy mô lớn, nên công ty không thể nào đưa cơ giới hoá vào sản xuất tập trung. Trong tỉnh chưa có doanh nghiệp đầu tư quy mô lớn về khâu phơi sấy lúa tại địa phương nên các doanh nghiệp thu mua lúa phải vận chuyển rất xa (đến tận Ðồng Tháp, An Giang, Long An) để sấy, xay xát, chế biến lúa gạo, đây cũng là một trong những nguyên nhân khó mở rộng vùng nguyên liệu. Hầu hết các HTX yếu kém, thiếu vốn, thiếu nhân lực, năng lực tổ chức, quản lý còn hạn chế, hoạt động rời rạc, khâu liên kết tổ chức sản xuất chưa được chặt chẽ, nhất là công tác tuyên truyền, vận động nông dân tuân thủ quy trình sản xuất, lưu trữ hồ sơ ghi chép nhật ký.

Do thiếu lò sấy, sau thu hoạch lúa, nông dân dùng các biện pháp truyền thống để phơi, bảo quản lúa nên thất thoát nhiều.

Phần lớn nông dân sản xuất theo lối cá thể, không theo hướng dẫn, kế hoạch sản xuất đã thống nhất; chưa ý thức được trách nhiệm của mình trong việc liên kết sản xuất, không tuân thủ hợp đồng, chất lượng sản phẩm làm ra kém nhưng bắt buộc doanh nghiệp phải thu mua, chưa đặt lợi ích tập thể, liên kết sản xuất lên hàng đầu.

Cũng theo ông Hương, hiện nay toàn tỉnh có 987 THT, với 14.560 tổ viên, trong đó có 936 THT hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, số còn lại hoạt động trong lĩnh vực phi nông nghiệp. Hiện có 247 HTX đang hoạt động, trong đó có 194 HTX hoạt động trên lĩnh vực nông nghiệp với tổng số 4.292 thành viên, số lao động làm việc thường xuyên 4.635 người. Ngoài ra, cần tăng cường quản lý Nhà nước về chỉ đạo sản xuất, liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản, tích cực hỗ trợ, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các bên trong khâu liên kết sản xuất. Từ đó, tạo bước đột phá trong cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển nông nghiệp bền vững./.

 

Trung Ðỉnh

 

"Lá chắn thép" nơi cực Nam Tổ quốc - Bài cuối: Dệt nghĩa tình nơi vùng biên

Thắt chặt tình quân - dân, Bộ đội Biên phòng (BÐBP) Cà Mau tích cực tham gia xây dựng cơ sở chính trị, phát triển kinh tế - xã hội ở các địa bàn biên giới biển, đảo, thường xuyên thực hiện các hoạt động nghĩa tình, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho bà con. Ðiều này góp phần củng cố sức mạnh đại đoàn kết, tạo nên thế trận quốc phòng toàn dân vững chắc, phát huy sức mạnh tổng hợp để bảo vệ chủ quyền biển, đảo.

"Lá chắn thép" nơi cực Nam Tổ quốc - Bài 2: Bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thiêng liêng

Là lực lượng chủ công trên mặt trận phòng chống các loại tội phạm trên biển, Bộ đội Biên phòng (BÐBP) Cà Mau ngày đêm tuần tra, kiểm soát, kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi xâm phạm chủ quyền, vi phạm pháp luật. Những chiến công liên tiếp trong việc triệt phá các chuyên án, bắt giữ tội phạm đã góp phần giữ vững an ninh trật tự, tạo môi trường ổn định cho sự phát triển kinh tế biển.

"Lá chắn thép" nơi cực Nam Tổ quốc

Năm 2025 là năm đặc biệt đối với Bộ đội Biên phòng (BÐBP) Cà Mau khi đánh dấu 50 năm xây dựng, chiến đấu và không ngừng lớn mạnh, trở thành “lá chắn thép” nơi cực Nam Tổ quốc, đảm bảo sự bình yên và vững chắc cho vùng biển, đảo quê hương. Cán bộ, chiến sĩ BÐBP còn là những người bạn, người thân của Nhân dân, cùng chung tay xây dựng thế trận biên phòng toàn dân vững mạnh, góp phần tô thắm thêm truyền thống vẻ vang của Bộ đội Cụ Hồ.

Lớn lên từ những chuyến đi

Trong suốt chặng đường theo nghề báo hơn 25 năm, có những lúc áp lực, tưởng chừng sẽ phải dừng lại. Song, khi nhìn lại, tôi thầm cảm ơn và tự hào với những gì mà nghề đã mang lại cho tôi, đó là những chuyến đi, khám phá những vùng đất mới, xa xôi, đặc biệt là những chuyến đi biển, đảo. Chính những hành trình ấy đã tiếp thêm sức mạnh, tình yêu quê hương, đất nước, bùng thêm ngọn lửa nghề trong tim tôi.

Khi ý Ðảng gặp sức dân - Bài cuối: Nâng cao hiệu quả quản trị cộng đồng

Bức tranh toàn cảnh về sự hình thành và những thành công bước đầu của mô hình tổ Nhân dân tự quản (NDTQ) tại Cà Mau, cho thấy một thiết chế đầy tiềm năng trong việc kết nối ý Ðảng với sức mạnh cộng đồng. Tuy nhiên, hành trình xây dựng và phát triển mô hình này không tránh khỏi những “gập ghềnh”, những “nút thắt” cần được tháo gỡ.

Viết báo tết trong chiến khu

Buổi sáng cuối đông năm 1973, bầu trời se lạnh. Chúng tôi ngồi viết báo Tết trong khu vườn dừa của chú Sáu Lân ở ấp Lý Ấn, xã Hưng Mỹ, huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau.

Khi phóng viên địa bàn đồng hành cùng địa phương

Từ thời Báo Minh Hải, phóng viên đã được Toà soạn phân công phụ trách địa bàn để cùng ăn, cùng ở, cùng làm với cơ sở, với bà con, nắm bắt thật sát tình hình địa phương, thực hiện các tin, bài nóng hổi tính thời sự, góp phần và đồng hành cùng với sự ổn định, phát triển của địa bàn phụ trách.

Khi ý Ðảng gặp sức dân

Trong công cuộc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa “của dân, do dân, vì dân”, ở Cà Mau, một mô hình tổ chức xã hội đặc biệt đang âm thầm bén rễ và lan toả sức sống: Tổ Nhân dân tự quản (NDTQ). Thoạt nghe, cụm từ này có vẻ khô khan, mang nặng tính hành chính, nhưng khi đặt chân đến những xóm, ấp nơi mô hình này đang hoạt động, người ta mới cảm nhận được hơi thở của sự tự nguyện, tinh thần đoàn kết và khát vọng làm chủ cuộc sống cộng đồng. Ðây không chỉ là hình thức tập hợp người dân theo địa bàn cư trú, mà sâu xa hơn, nó đang dần khẳng định vai trò như một cầu nối sống động, nơi ý Ðảng được truyền tải một cách gần gũi nhất, hoà quyện với nhu cầu và sức mạnh nội tại của Nhân dân.

Với nghề, tôi thấy mình như vừa chập chững tập đi...

Tôi bắt đầu công việc viết lách từ rất sớm, như các bạn tuổi mới lớn khác, tập tành sáng tác thơ và tản văn. Ở những năm học cấp III, tôi chi tiêu cho mua dụng cụ học tập, hàng quà hay những thứ lặt vặt khác, từ chính nguồn nhuận bút viết lách.

Thức cùng sóng biển

Hầu như năm nào cũng vậy, khi những làn gió chướng đầu tiên lao xao trên cành lá là cái rạo rực về những bài báo xuân cứ thôi thúc trong mỗi chúng tôi.