Đồng chí Đoàn Thanh Vị, nguyên Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Tỉnh uỷ Bạc Liêu, Minh Hải, đã về với đất mẹ. Đây là một mất mát lớn lao với gia đình, họ hàng và của Đảng bộ, quân, dân tỉnh Cà Mau. Ông đã đi hết tuổi trời, sống một cuộc đời bình dị nhưng vô cùng ý nghĩa. Cuộc đời ông trọn lòng theo Bác, theo Đảng, phụng sự lợi ích của Nhân dân.
Sáng nay, tôi nhận được thông tin chú Ba Vị (đồng chí Đoàn Thanh Vị, nguyên Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Tỉnh uỷ Bạc Liêu, Minh Hải) đã về với đất mẹ. Đây là một mất mát lớn lao với gia đình, họ hàng và của Đảng bộ, quân, dân tỉnh Cà Mau. “Một cây lớn ngã xuống, cả khoảng trời trống vắng”, và cảm giác hụt hẫng cứ mãi trong lòng. Chú Ba đã đi hết tuổi trời, sống một cuộc đời bình dị nhưng vô cùng ý nghĩa. Cuộc đời chú trọn lòng theo Bác, theo Đảng, phụng sự lợi ích của Nhân dân.
Tôi thật sự có được may mắn và vinh hạnh lớn khi được tiếp cận và viết bài cả chú Ba và thím Ba. Nhiều hình ảnh, chi tiết cứ làm tôi thổn thức mãi, dẫu bài đã viết, đã đăng và được cả giải báo chí nhưng trong lòng vẫn cứ thấy chưa ưng. Mà kể ra cũng thật khó, một nhân cách lớn, một cuộc đời cách mạng sôi động, phía khác là sự hy sinh thầm lặng, bền bỉ thì một vài bài viết cỏn con có ăn thua gì. Giờ thì chú Ba về với đất mẹ. Thím Ba - Bà mẹ Việt Nam anh hùng - giờ ở lại một mình cùng đàn con cháu.
 |
| Bí thư Tỉnh uỷ Cà Mau Dương Thanh Bình trao Huy hiệu 55 tuổi Đảng và Huân chương bậc cao (dành cho các đồng chí nguyên là lãnh đạo tỉnh) cho đồng chí Đoàn Thanh Vị, vào ngày 30/8/2013. |
Sinh ra ở đồng đất U Minh, vừa mới lớn, chú Ba Vị đã làm lụng “đầu tắt mặt tối” để trả nợ. Người dân mất nước, nghèo hèn trên chính mảnh đất chôn nhau cắt rốn của mình, còn nỗi đau nào hơn. Tuổi thanh niên, quanh năm chú chỉ có một cái quần cụt, ngó đâu cũng thấy cảnh cơ hàn, ngó đâu cũng là bất công. Chú đến với cách mạng như một tất yếu, cách mạng đã cho chú một cuộc đời mới, cuộc đời tự do, cuộc đời được chiến đấu bên đồng đội, đồng chí, phấn đấu vì lợi ích của Nhân dân. Cách mạng đã xua đi đêm tối nô lệ, và ở phía trước là một tương lai tươi đẹp của quê hương.
Hôm tôi qua nhà, nhìn chú Ba trầm tư nhiều, thím Ba thì mới bị bỏng xăng nhưng vẫn kề cận chăm sóc. Tôi đã nhờ thím Ba lau mặt cho chú Ba và chụp lại mấy tấm ảnh, giờ lần giở lại thấy lòng quặn thắt. Vậy là từ nay thím không còn có cơ hội để lau mặt cho chú Ba nữa rồi. Biết chú Ba bệnh nhiều, riêng dạ dày qua mấy lần phẫu thuật đã cắt gần hết, nhưng nhìn vào ánh mắt vẫn rất sáng của chú, chúng tôi cứ hy vọng. Thím Ba kể, có lúc chú Ba thích ăn trứng gà nướng, nhưng được vài bữa chú lại kêu ngán. Anh Đoàn Thanh Bình, con út của chú Ba, cứ thăm chừng hỏi ông muốn ăn gì để làm. Chú Ba cốt tính nông dân, dù ở cương vị lãnh đạo cũng không thay đổi thói quen sinh hoạt, ăn uống.
Ăn uống khó khăn, nhưng chú Ba vẫn thèm xôi. Chú nói “ăn cho chắc bụng”. Những nắm xôi làm chú nhớ giữa đồng bưng mưa xối, hay những chuyến công tác vượt rừng, băng sông. Chú Ba đã đi hết quãng đời mình mà chưa phút nào nguôi ngoai nỗi nhớ về mảnh đất U Minh, về những tháng ngày thanh niên sôi nổi. Ở vị trí nào, chú Ba cũng mưu trí, thận trọng, lạc quan, xông xáo hết mình. Với cuộc sống riêng tư, chú Ba thường ít nói đến, dẫu mất mát cũng thật nhiều. Thím Ba vô rừng bẻ lá mật cật chằm nón lá bán, rồi sau này chạy chợ ở Cà Mau để có thêm đồng ra, đồng vô nuôi con cái.
Nhắc về chú Ba, không sao quên được bữa cơm mà Tỉnh trưởng Bạc Liêu mời chú dùng khi bàn giao chính quyền cho cách mạng. Bữa cơm của ngày Bạc Liêu hoàn toàn giải phóng - không tốn một viên đạn, chỉ có cá rô nấu canh bồn bồn. Bữa cơm đánh dấu mấy chục năm chiến tranh ác liệt đã chính thức chấm dứt. Chú nói, không có người chiến thắng, không có kẻ thất bại, chỉ có một niềm vui chung là người Việt Nam đã không còn cầm súng bắn vào nhau, đất nước từ đây hoàn toàn độc lập, Bắc Nam sum họp một nhà. Bữa cơm bình thản, phong thái ung dung của chú Ba đã thuyết phục toàn bộ chế độ nguỵ quyền tại Bạc Liêu.
Trên cương vị lãnh đạo tỉnh Minh Hải ở thời điểm vô cùng khó khăn, chú Ba Vị đã thể hiện rõ tinh thần trách nhiệm. Ở một bản lĩnh điềm tĩnh như chú Ba, mọi người vẫn nhận thấy được những việc làm quyết đoán, táo bạo. Chú cùng trao đổi với đồng chí Phan Văn Khải, nguyên Thủ tướng Chính phủ, lúc bấy giờ là Bí thư Thành uỷ TP Hồ Chí Minh về phương cách phát triển kinh tế, thúc đẩy sự đi lên của Minh Hải. Và dù có những cách đánh giá khác nhau, song có một điều chắc chắn là chú Ba đã dám làm thì dám chịu. Chú làm không vì tư lợi, chú nghĩ đến cuộc sống của mọi người, nghĩ đến lợi ích của cả địa phương. Cái thanh thản nhất của chú Ba là sau quãng thời gian hoạt động cách mạng, về hưu, chú không giật mình thon thót vì điều gì. Chú bình thản vì đã làm hết sức mình, tất nhiên là có cả những điều không vui. Khi về hưu, tài sản của chú hết sức khiêm tốn, nhưng tổ ấm này có người vợ hiền, có những đứa con trưởng thành và cả đàn cháu ngoan. Như vậy là quá đủ.
Từ nay, những cuộc họp lớn, những lễ kỷ niệm hay các sự kiện quan trọng của tỉnh sẽ không còn hình ảnh của chú Ba. Không ai quên dáng người gầy, vầng trán cao, đôi mắt sáng, gương mặt nhân từ nhưng cũng vô cùng cương nghị. Chú Ba đã về với đất, nhưng những công lao của ông còn được lịch sử Cà Mau ghi lại mãi mãi. Chúng ta lần lượt tiễn đưa những đồng chí lão thành cách mạng của tỉnh nhà về cõi vĩnh hằng, đó là những lớp người đã định hình, chiến đấu và dựng xây để có được một Cà Mau hôm nay.
Tưởng nhớ chú Ba Vị, tưởng nhớ một nhân cách sống, một cuộc đời đầy trân trọng.
Bài và ảnh: PHẠM QUỐC RIN
Xem thêm bình luận