Năm 2018, số vụ án bị trả hồ sơ để điều tra bổ sung của ngành Kiểm sát nhân dân (KSND) tỉnh còn chiếm tỷ lệ cao, trong đó chủ yếu là thiếu chứng cứ. Nếu số vụ án bị trả hồ sơ để điều tra bổ sung nhiều thì phản ánh chất lượng điều tra còn hạn chế và công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra chưa đáp ứng yêu cầu đặt ra.
Viện KSND tỉnh trao cờ của Viện KSND Tối cao cho các đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua trong khối năm 2018. Ảnh: T.Đ
Trước thực trạng trên, ông Tiêu Dân Trí, Phó Viện trưởng Viện KSND tỉnh, cho rằng việc hạn chế đến mức thấp nhất việc trả hồ sơ để điều tra bổ sung là một yêu cầu cấp bách trong ngành KSND tỉnh hiện nay. Để đạt được yêu cầu này, trước hết, kiểm sát viên cần phối hợp với điều tra viên ngay từ khi tiếp nhận, phân loại, xử lý tin báo tố giác tội phạm; và trong suốt quá trình điều tra vụ án, nghiên cứu kỹ hồ sơ để ban hành yêu cầu điều tra có chất lượng, thường xuyên theo dõi kết quả thực hiện yêu cầu điều tra. Kiểm sát viên phải nắm được các hoạt động điều tra, tiến độ điều tra. Các hoạt động điều tra thu thập chứng cứ mà kiểm sát viên không tham gia thì khi chuyển tài liệu đóng dấu, kiểm sát viên phải nghiên cứu kỹ tài liệu đó. Nếu thấy có phát sinh tình tiết mới phải điều tra, xác minh thì gặp trực tiếp điều tra viên trao đổi, hoặc đề ra yêu cầu điều tra để thu thập tài liệu, chứng cứ cho kịp thời.
Trước khi kết thúc điều tra vụ án, điều tra viên và kiểm sát viên nghiên cứu kỹ hồ sơ, đánh giá chứng cứ nhằm đảm bảo các tài liệu thu thập được đầy đủ, đúng trình tự luật định. Nếu như phát hiện còn thiếu chứng cứ, vi phạm thủ tục tố tụng hoặc bỏ lọt tội phạm... thì kiểm sát viên phối hợp với điều tra viên khắc phục ngay trong giai đoạn điều tra.
Cùng với đó, ông Tiêu Dân Trí đề nghị xây dựng quy chế phối hợp giữa Cơ quan Cảnh sát điều tra, Viện KSND, Tòa án nhân dân để phối hợp khắc phục thiếu sót trong quá trình giải quyết vụ án. Lãnh đạo Cơ quan Cảnh sát điều tra, Viện KSND, Tòa án cần chỉ đạo làm rõ trách nhiệm những thiếu sót của điều tra viên, kiểm sát viên và thẩm phán để cùng rút kinh nghiệm đối với những vụ án phải trả hồ sơ để điều tra bổ sung. Từ đó hướng tới mục đích đảm bảo việc điều tra, truy tố, xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, đúng thời hạn luật định, hạn chế tình trạng trả hồ sơ để điều tra bổ sung.
Bên cạnh đó, tăng cường công tác phối hợp giữa các cơ quan tiến hành tố tụng, thực hiện chế độ họp giao ban liên ngành để cùng khắc phục thiếu sót trong quá trình giải quyết vụ án. Lãnh đạo cơ quan tiến hành tố tụng cần chỉ đạo kiểm điểm làm rõ trách nhiệm những thiếu sót đối với từng điều tra viên, kiểm sát viên và thẩm phán để cùng rút kinh nghiệm đối với những vụ án điều tra, truy tố, xét xử có sai sót, vi phạm thủ tục tố tụng... dẫn đến trả hồ sơ để điều tra bổ sung nhằm đảm bảo việc xử lý đúng người, đúng tội, đúng quy định của pháp luật. Nghiên cứu kỹ hồ sơ, xem xét đánh giá chứng cứ, đầy đủ, khách quan nội dung, tình tiết vụ án. Nếu như thiếu sót có thể bổ sung được thì phối hợp giải quyết, nếu những thiếu sót không thể bổ sung được thì cần trao đổi và báo cáo lãnh đạo xin ý kiến để xem xét có cần thiết phải trả hồ sơ để điều tra bổ sung hay không. Do đó, lãnh đạo Viện KSND tỉnh đề nghị, nếu không trả hồ sơ mà vẫn thu thập được tài liệu, chứng cứ thì không nên trả hồ sơ mà tiến hành thu thập chứng cứ.
Lãnh đạo các cơ quan tiến hành tố tụng cần tổ chức họp rút kinh nghiệm các vụ án trả hồ sơ để điều tra bổ sung. Mục đích của cuộc họp này nhằm phân tích, đánh giá nguyên nhân dẫn đến việc phải trả hồ sơ để điều tra bổ sung xác định trách nhiệm (lỗi) của từng cơ quan, cá nhân để xem xét kiểm điểm, rút kinh nghiệm.
Thực hiện tốt các giải pháp trên, việc trả hồ sơ để điều tra bổ sung giữa các cơ quan tiến hành tố tụng trong năm 2019 sẽ hạn chế đến mức thấp nhất. Qua đó nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra và kiểm sát xét xử.
TẤN ĐẠT
Xem thêm bình luận