Nhớ hoài canh chua cá chốt lá me non

Khi những cơn mưa đầu mùa trút xuống vùng đất cực Nam, cũng là lúc vạn vật như được hồi sinh sau những tháng ngày nắng như thiêu cháy, làm nứt nẻ đồng đất và khô cạn những dòng sông.

• Về Cà Mau ăn tôm xẻ, tôm lụi
• Về Cà Mau thưởng thức khô cá đù
• Món ngon từ chuối ép khô

Mưa xuống, những cánh đồng xanh hơn, những con sông đầy hơn... Nhớ hoài những cơn mưa đầu mùa ngày trước, tươi tắn nhất là bọn trẻ đồng quê chúng tôi hồi đó: nhớ những buổi tắm sông, những lúc đùa nước. Vốn là con nhà nghèo, nên trong những lúc đùa chơi với sóng, với nước, cũng không quên kiếm cái gì đó cho bữa trưa, cho mâm cơm buổi chiều.

Nhớ lại, khi những cơn mưa đầu mùa trở lại, từng đàn cá chốt kéo nhau về những láng và kênh rạch để đẻ... Tụi nhỏ chúng tôi nhảy ùm xuống kênh rạch để vừa đùa chơi, vừa giăng lưới bắt cá chốt cho bữa ăn gia đình.

Mưa đầu mùa cũng là thời điểm cá chốt đầy trứng. Ảnh: HUỲNH LÂM

Một tay lưới dài lưng chục mét được giăng vào luồng đi của cá - luồng đi này, chúng tôi, những đứa sinh ra từ đồng ruộng, từ nhà quê rất rành. Cứ thế bỏ mặc, đi đùa giỡn cùng sóng nước thoả thích. Khi bụng cảm thấy cồn cào thì quay lại, lần tay lưới đã giăng thì ê hề là cá. Những con cá chốt bụng óng ánh trứng và trứng, mắc vào lưới. Tôi cẩn thận gỡ từng con, tránh để gai cá đâm vào tay, kẻo nhức thấu xương! Cá đem về được má chế biến thành nhiều món, nhưng món ăn cứ mỗi lần nhắc đến lại khiến dịch vị tôi tiết ra liên hồi và thèm thuồng là món canh chua cá chốt nấu với lá me non.

Trong khi má đang làm sạch những con cá chốt còn tươi xanh, tôi vội ra cây me hái mớ lá me non xanh mướt. Má nói nấu canh chua cá chốt với lá me non, nồi canh sẽ chua thanh và có tác dụng giải cảm tốt, trong khí hậu oi bức của những cơn mưa đầu mùa.

Cá chốt được chế biến thành nhiều món ăn ngon, như cá chốt kho sả ớt, nhưng đặc sắc nhất là món canh chua cá chốt lá me non. Ảnh: HUỲNH LÂM

Những chùm lá me non được cho vào nồi nấu và không quên đập giập vài cọng sả, băm vài trái ớt cho vào nồi nước đang sôi. Một nồi nước với hương của sả, chua thanh của lá me non và vị cay của ớt sẽ là chất đệm cho nồi canh chua cá chốt. Nước đã sôi, chính là lúc cho những con cá chốt bụng đầy trứng vào và nêm nếm cho vừa miệng. Khi múc canh ra tô, đừng quên điểm vào một vài lá rau tần dày lá và vài lát ớt sừng trâu xắt nhỏ. Cá chốt nấu canh chua lá me non sẽ ngon và đậm đà hơn khi chọn được những con bụng đầy trứng, chấm với thứ nước chấm đặc biệt, gồm muối cục đâm với ớt sừng trâu, chế thêm vào ít nước canh chua, cho vị mặn của muối, vị cay của ớt, vị chua của nước canh hoà quyện. Còn gì ngon bằng phải không?

Về Cà Mau mùa này, mùa của những cơn mưa đầu mùa, du khách đừng quên thưởng thức tô canh chua cá chốt nấu lá me non, để nhớ hoài vị ngon của món ăn dân dã./.

Ðào Minh Tuấn