Sức mạnh mới cho du lịch phát triển bền vững

Trong bối cảnh du lịch toàn cầu đang phục hồi và phát triển, tỉnh Cà Mau đã chủ động phối hợp với UBND TP Hồ Chí Minh và Hiệp hội Du lịch Việt Nam tổ chức “Ngày hội tinh hoa văn hoá ẩm thực Cà Mau” (Ngày hội). Hoạt động này không chỉ nhằm hưởng ứng ngày Du lịch Thế giới 27/9, mà còn là bước đi chiến lược, huy động tiềm năng và lợi thế để tạo ra mô hình phát triển du lịch Cà Mau trong không gian và dư địa mới.

• Famtrip khảo sát, quảng bá du lịch Cà Mau
• Quảng bá văn hóa, khẳng định thương hiệu du lịch      
• 45 đầu bếp tranh tài, tôn vinh tinh hoa ẩm thực Cà Mau

Chiến lược du lịch bắt nguồn từ văn hoá ẩm thực

Nhiều người đặt ra câu hỏi: Chiến lược nào để du lịch Cà Mau phát triển trong bối cảnh mới? Nhà tư tưởng quản trị Peter Drucker từng nói: “Văn hoá xơi tái chiến lược như một bữa sáng”. Câu nói này là lời nhắc nhở rằng, một chiến lược phát triển dựa trên văn hoá chắc chắn thành công, ngược lại chiến lược không đặt văn hoá làm cốt lõi thường khó bền vững.

Ðặc sản Cà Mau được chế biến thành nhiều món, theo nhiều phong cách, hấp dẫn và đẹp mắt.  Ảnh: HỮU THỌ

Văn hoá mang tính đặc trưng, khác biệt và không thể sao chép được. Chính sự khác biệt ấy tạo nên lợi thế cạnh tranh. Văn hoá tạo ra sự khác biệt bền vững, từ đó tạo ra sức phát triển bền vững. Việc tổ chức Ngày hội là sự nhận diện sức mạnh văn hoá và huy động một trong những nguồn lực ấy - văn hoá ẩm thực - làm chỗ dựa cho du lịch Cà Mau phát triển.

"Ði đâu, ăn gì" không chỉ là câu nói cửa miệng mà còn là nhu cầu đặc biệt và tất yếu của người đi du lịch. Vì vậy, Cà Mau cần xây dựng "thực đơn du lịch" bằng những món ăn tiêu biểu - những tinh hoa ẩm thực được chọn lọc kỹ càng, thể hiện bản sắc văn hoá đặc trưng của tỉnh.

Liệu vùng đất địa đầu cực Nam Tổ quốc có đủ bản lĩnh và điều kiện để thực hiện điều đó? Câu trả lời là: Hoàn toàn có! Bán đảo Cà Mau từng được mệnh danh là “rừng vàng biển bạc”, dồi dào sản vật, thể hiện qua cụm từ “làm chơi, ăn thiệt” - minh chứng cho sự giàu có về tôm, cá và các loài thuỷ sản đặc sản. Chính nguồn nguyên liệu quý hiếm và phong phú, cùng với sự giao thoa văn hoá cộng cư của 3 dân tộc anh em Kinh - Khmer - Hoa đã tạo nên nền văn hoá ẩm thực đặc sắc, độc đáo của vùng đất này.

Ẩm thực Cà Mau - "Bản giao hưởng" của thiên nhiên và cộng đồng

Cà Mau nổi tiếng với cá đồng ở rừng U Minh Hạ và các cửa biển giàu hải sản như Gành Hào, Sông Ðốc, đặc biệt là vùng biển Ðông với “mỏ tôm, bãi giao vĩ, cá đường”. Khí phách người Cà Mau và sự giàu có về sản vật được khẳng định qua câu thơ thời kháng chiến chống Mỹ: “Khai Long hết xác cá đường/Mũi Cà Mau đó ta nhường cho bây”. Vùng đất này là nơi xuất xứ nguồn nguyên liệu quý để chế biến những món ăn được xem là của vua chúa, người giàu.

Những lưu dân khẩn hoang ngày xưa, trong hoàn cảnh bơ vơ, đơn độc và nghèo khó, đã sống nhờ vào bếp lửa và sản vật thiên nhiên Cà Mau. Ðây là nơi khởi phát món cá lóc nướng trui tồn tại đến ngày nay. Bên cạnh đó, họ cũng đã sáng tạo ra nhiều món ăn trứ danh sau này như: ba khía Rạch Gốc, mắm đồng U Minh, tôm khô Năm Căn, cá chét muối dùi của vùng Gành Hào, Sông Ðốc.

Ðầu bếp đến từ TP Hồ Chí Minh giới thiệu những món ăn tự tay chế biến.

Thế mạnh nổi bật thứ hai của Cà Mau là văn hoá cộng cư. Vùng đất này là nơi hội tụ của 3 tộc người chủ yếu đến khẩn hoang, lập ấp là Kinh, Khmer, Hoa. Hành trang mỗi tộc người mang theo là bản sắc văn hoá dân tộc mình, khi gặp nhau đã tạo nên “phản ứng hoá học” tích cực, hoà hợp và hình thành nên nền văn hoá cộng cư đậm đà bản sắc.

Sự kết hợp này thể hiện rõ nét trong ẩm thực. Nguồn nông sản phong phú từ các khu vực như: Giồng Giữa, Giồng Nhãn (khu vực Bạc Liêu) kết hợp với kinh nghiệm, kỹ thuật chế biến của cả 3 dân tộc đã tạo nên nền ẩm thực rất phong phú và đặc trưng.

Nếu mắm động vật phổ biến khắp nơi, thì mắm thực vật như củ cải muối, cải tùa xại, cốn xại... lại là nét riêng, chỉ có ở các vùng Bạc Liêu, Sóc Trăng, Trà Vinh. Sự giao thoa văn hoá còn tạo nên những món ăn "lai" đặc sắc như món cá chét muối chưng với thịt bằm (còn gọi là hầm vĩ) là sự kết hợp giữa ẩm thực Hoa và Kinh; hay món xiệu (một dạng canh chua) là sự giao thoa giữa ẩm thực Khmer và Kinh.

Với lợi thế "rừng vàng biển bạc", sản vật dồi dào, từng vang danh khắp Nam Kỳ lục tỉnh xưa kia, cùng với nền văn hoá ẩm thực đa sắc tộc, đã làm nên tầm vóc đặc sắc và riêng biệt của văn hoá ẩm thực Cà Mau. Ngày hội là dịp quan trọng để chúng ta nhận diện, chắt lọc những tinh hoa ấy nhằm phục vụ nhu cầu của du khách, đồng thời tạo ra bản sắc riêng, làm nên sức mạnh bền vững cho du lịch Cà Mau.

Chúng ta tin tưởng sẽ làm được điều đó, bởi lẽ, trong các món ăn bình dị của Cà Mau không chỉ chứa đựng hương vị đậm đà mà còn có cả tâm hồn đất đai, con người xứ sở. Khi thưởng thức món ăn Cà Mau, ký ức về văn hoá - lịch sử, sắc tộc của vùng cực Nam này sẽ được đánh thức và gợi nhớ.

Ðó chính là sức mạnh bền vững và sự hấp dẫn không thể chối từ của du lịch Cà Mau./.

Ngô Vũ Thăng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh