Cà Mau đã có thành tích cao trong công tác bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản (NLTS) nhờ những chủ trương đúng và kịp thời, hợp lòng dân.
- Tăng cường tái tạo nguồn lợi thuỷ sản
- Hướng dẫn thực hiện đồng quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản
- Kế hoạch thực hiện Quy hoạch bảo vệ và khai thác nguồn lợi thủy sản thời kỳ 2021 – 2030
Việc đánh bắt thuỷ hải sản mang tính chất tận diệt bằng các dụng cụ tự chế đã khiến NLTS như cá non, ấu trùng thuỷ sản tự nhiên... bị suy kiệt và nguy hiểm cho chính người sử dụng. Trước tình trạng này, vào cuối tháng 2/2024, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ Cà Mau ban hành Chỉ thị số 17-CT/TU về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp uỷ đảng trong ngăn chặn khai thác NLTS có tính huỷ diệt trên địa bàn toàn tỉnh. Trong đó nêu rõ, UBND tỉnh và các địa phương trong tỉnh phải khẩn trương, quyết liệt ban hành chương trình hành động, phát động phong trào thi đua chống khai thác NLTS có tính chất huỷ diệt, tuyệt đối “nói không với xung điện, kích điện”.
Qua một năm thực hiện, toàn tỉnh đã có 14.080 cuộc tuyên truyền, giúp hơn 400 ngàn lượt người dân hiểu rõ và nắm vững chủ trương mới. Người dân đã chủ động giao nộp hơn 1.860 bộ dụng cụ xung điện, kích điện. Bên cạnh đó, có hơn 67.800 hộ dân tình nguyện ký cam kết không sản xuất, buôn bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép và sử dụng chất nổ, xung điện, chất độc... để khai thác bất hợp pháp NLTS.
Những con số biết nói này cho thấy chủ trương của tỉnh hợp lòng dân, được người dân đồng thuận, nâng cao sự tự giác và ý thức trong việc bảo vệ NLTS. Chưa kể, nguồn cá non đã bắt đầu xuất hiện và sinh sôi nảy nở, giúp người dân có thêm thu nhập phụ từ bán con giống cho hộ nuôi.
Nguồn lợi thuỷ sản tự nhiên đã quay lại giúp người dân có kế sinh nhai và tạo hiệu quả kinh tế.
Như hộ ông Nguyên Văn Ngại (ấp Tân Lợi A, xã Tân Thuận, huyện Ðầm Dơi), nhờ nguồn lợi cá nâu giống tự nhiên dưới sông rạch mà gia đình có được nguồn kinh tế trong thời gian qua. Ông Ngại cho biết: "Ða phần các hộ dân ở đây vớt cá để có thêm con giống thả nuôi trong vuông tôm của nhà mình, một số khác không có đất canh tác thì vớt cá bán lại cho nông hộ cần nguồn cá giống để nuôi. Như tôi, chỉ sau 2 tiếng vớt cá giống dọc tuyến sông Gành Hào, tôi thu được hơn 2 ngàn con cá nâu giống. Tôi bán lại mớ cá giống này cho chủ hộ nuôi tôm tại đây, kiếm được khoảng 500 ngàn đồng”.
Ông Trần Thành Tạo, ấp Tân Ðiền, xã Tân Duyệt, huyện Ðầm Dơi, có hơn 2 ha đất nuôi tôm, ông cho biết, cá nâu giống tự nhiên xuất hiện nhiều ở cống xổ tôm của người dân và được tận dụng để thả nuôi kết hợp, vì đây là một trong những loài cá đặc sản của vùng nước mặn tỉnh nhà. Ông Tạo bảo: “Cá lớn sẽ bằng cái chén, giá bán dao động từ 150-200 ngàn đồng/kg. Tôi cũng bất ngờ, bởi con sông trước nhà thuộc tuyến nhánh và nằm sâu trong nội đồng, nay lại xuất hiện nguồn giống tự nhiên nhiều đến vậy, tạo thêm thu nhập cho tôi cũng như nhiều hộ dân tại đây. Tôi nghĩ, đó là nhờ các chính sách cứng rắn của tỉnh giúp giảm hẳn việc đánh bắt tôm cá bằng xung điện, xiệt điện nên NLTS tự nhiên được phục hồi, mang lại hiệu quả thiết thực cho cuộc sống người dân chúng tôi".
Ngoài ra, qua giám sát và điều tra, lực lượng chức năng và chính quyền các địa phương trong tỉnh còn tịch thu, tiêu huỷ gần 580 bộ dụng cụ xung điện, kích điện; xử phạt hành chính 700 trường hợp vi phạm, với tổng số tiền phạt lên đến 17 tỷ đồng... Riêng tại huyện Ðầm Dơi, qua tuần tra gần 1 năm trở lại đây, có 66/69 vụ sử dụng công cụ kích điện khai thác thuỷ sản trái phép bị xử phạt vi phạm hành chính, trong đó có 2 vụ bị xử lý hình sự, kết án đến 9 tháng tù giam.
Lực lượng chức năng được sự hỗ trợ lớn của người dân trong công tác phòng chống đánh bắt thuỷ sản bằng các vật dụng tự chế.
Ông Huỳnh Nhật Trường, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Ðầm Dơi, cho biết: “Người dân trong huyện chấp hành tốt các chủ trương của Ðảng và Nhà nước, tuyệt đối không đánh bắt NLTS bất hợp pháp. Ðồng thời, chính họ cũng hỗ trợ lực lượng thi hành công vụ phát hiện kịp thời, xử phạt nghiêm minh, bằng cách giao nộp, tố giác các hành vi sai phạm, tạo sức răn đe cao trong cộng đồng và xã hội. Nhờ vậy, NLTS tự nhiên ngoài sông, rạch gần đây xuất hiện nhiều trở lại, và chính họ là người được hưởng lợi khi thực hiện chủ trương này”.
Bên cạnh việc tuyên truyền mạnh mẽ và xử lý nghiêm minh, nhiều địa phương còn triển khai xây dựng khu bảo tồn và phát triển cá đồng nhằm phục hồi NLTS vùng ngọt một cách hiệu quả nhất. Tại các địa phương thuộc vùng biển, các cơ quan chức năng tiếp tục thực hiện việc thả giống để tái tạo NLTS, thả rạn san hô nhân tạo làm nơi trú ngụ, sinh sản cho tôm, cá, thực hiện chuyển đổi nghề cho ngư dân...
Với các giải pháp đã và đang triển khai, Cà Mau kỳ vọng sẽ sớm chấm dứt việc dùng xung điện, kích điện, chất nổ... khai thác thuỷ, hải sản. Ông Phạm Thành Ngại, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau, quyết tâm: "Xung điện, xiệt điện đã huỷ hoại cá con, cá giống, cá chết từ trong trứng, nếu kéo dài tình trạng này thì không còn gì trong tự nhiên. Người chịu thiệt hại lớn nhất chính là chúng ta. Phải kịp thời ngăn chặn hành động đánh bắt nguồn lợi thuỷ, hải sản bằng các hình thức gây nguy hiểm cho tự nhiên, để bảo vệ nhiều loài thuỷ hải sản trước nguy cơ tuyệt chủng. Ðây cũng là cách chúng ta bảo vệ nguồn lợi cho chính con cháu đời sau"./.
Lam Khánh
Xem thêm bình luận