ĐT: 0939.923988
Thứ sáu, 23-5-25 12:50:33
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Văn hoá dân gian hồi sinh trong điện ảnh Việt

Báo Cà Mau Vài năm trở lại đây, văn hoá dân gian trở thành nguồn cảm hứng cho các nhà làm phim, tạo nên nhiều siêu phẩm cán mốc trăm tỷ trên màn ảnh rộng, mang đến món ăn tinh thần thú vị cho khán giả.

Không chỉ âm nhạc mà điện ảnh Việt cũng đang chứng kiến màn “xâm chiếm” của những tác phẩm được dựng theo những tác phẩm văn hoá dân gian. Ðiều này không khó hiểu, bởi từ lâu, kho tàng văn hoá dân gian Việt Nam luôn phong phú và chứa đựng nhiều yếu tố kỳ bí, bất ngờ, gồm cổ tích, truyền thuyết, tục ngữ, ca dao... Chứa nhiều bài học về đạo đức, tình người và lòng yêu nước. Bất ngờ nhất là có những câu chuyện bỏ ngỏ khiến người đọc phải tự đặt dấu chấm hỏi trong lòng suốt nhiều năm dài.

Sau thời gian “ngủ yên”, văn hoá dân gian hồi sinh nhờ bàn tay nhào nặn đầy nghệ thuật và sáng tạo của các đạo diễn, ca sĩ... Còn nhớ vào năm 2016, Ðạo diễn Ngô Thanh Vân tiên phong khi đưa câu chuyện cổ tích Tấm Cám lên màn ảnh rộng với tên gọi "Tấm Cám: Chuyện chưa kể". Dựa vào những nhân vật có trong nguyên tác, Ngô Thanh Vân đã tạo nên những tình tiết gay cấn, yếu tố bất ngờ đan xen... giúp “bình cũ rượu mới” hấp dẫn và lôi kéo nhiều khán giả trẻ đến rạp.

Tiếp nối luồng văn hoá dân gian trong nghệ thuật đương đại, Ðạo diễn Trần Hữu Tấn mạnh dạn thực hiện các phim điện ảnh gồm: "Kẻ ăn hồn" và series "Tết ở làng địa ngục". Nếu "Tết ở làng địa ngục" là cái nhìn mới về phong tục cổ truyền được tái hiện qua lăng kính huyền bí, cốt truyện ly kỳ và bối cảnh u ám, thì "Kẻ ăn hồn" lại đậm yếu tố tâm linh, ma quái và thông điệp quen thuộc: Nhân quả, nghiệp báo. Cả hai phim này đều thắng đậm về mặt doanh thu lẫn giải thưởng. Series "Tết ở làng địa ngục" thắng giải "Hiện tượng phim ảnh của năm" giải Ngôi sao xanh 2023. Còn "Kẻ ăn hồn" cũng cán mốc 70 tỷ đồng.

"Ðám cưới chuột" được tái hiện trong phim "Kẻ ăn hồn" và "Tết ở làng địa ngục".

"Ðám cưới chuột" được tái hiện trong phim "Kẻ ăn hồn" và "Tết ở làng địa ngục".

Nối tiếp cho thành công của các dòng phim mang đậm yếu tố văn hoá dân gian, phim điện ảnh "Ðèn âm hồn" của Ðạo diễn Hoàng Nam trình làng, lấy cảm hứng từ "Chuyện người con gái Nam Xương". Trong phim, các khung cảnh quen thuộc thường xuất hiện trong văn học dân gian như: mái nhà tranh đơn sơ, con đường làng mộc mạc, những cánh đồng lúa xanh mướt, những buổi chợ quê... được tái hiện chân thực. Cùng với đó là những phong tục, tín ngưỡng, nghi lễ độc đáo khiến khán giả cảm nhận được sâu sắc, trọn vẹn hơn về một Việt Nam cổ kính.

"Chuyện người con gái Nam Xương" được đưa lên màn ảnh với tên gọi "Ðèn âm hồn".

"Chuyện người con gái Nam Xương" được đưa lên màn ảnh với tên gọi "Ðèn âm hồn".

Ðể làm nên những tác phẩm điện ảnh lồng ghép các yếu tố văn hoá dân gian là điều hoàn toàn không đơn giản. Ðó là hành trình nghiên cứu, mổ xẻ, chắt lọc cái hay, tinh tuý nhất để kết hợp cùng sự sáng tạo của điện ảnh, sự dung hoà với yếu tố thời đại để đưa ra sản phẩm chỉn chu, thú vị và độc đáo.

Ðạo diễn Trần Hữu Tấn, cha đẻ của "Tết ở làng địa ngục" và "Kẻ ăn hồn" chia sẻ: "Tôi và ê kíp đã phải đắn đo, suy nghĩ và nghiên cứu thời gian rất dài mới dám khai thác đề tài văn học cổ và tín ngưỡng dân gian để đưa vào điện ảnh. Thực sự đây là hướng đi mới, tiềm năng, mang lại cơ hội sáng tạo cho các nhà làm phim, được bảo tồn, phát triển những giá trị văn hoá truyền thống của dân tộc. Nhưng cũng là thách thức, áp lực, vì nếu làm không tới sẽ khiến khán giả hụt hẫng, chán nản. Bởi thế, chúng tôi dành nhiều thời gian đầu tư cho câu chuyện phim, phải đảm bảo phù hợp đối tượng khán giả hiện đại nhưng vẫn không mất đi cái cốt truyện, cái tinh tuý của văn hoá dân gian”.

Ðạo diễn Hoàng Nam của "Ðèn âm hồn" lại chia sẻ: "Ðối với tôi, văn hoá Việt Nam là hơi thở, máu thịt của người Việt Nam. Bởi thế, khi có cơ hội, không nhà làm phim nào có thể bỏ lỡ những bộ phim lấy từ yếu tố này để vun đắp nên câu chuyện trên màn ảnh. Cái khó là phải làm sao cho phim mượt, tự nhiên và mới lạ, dù dựa vào câu chuyện dân gian”.

Cũng dựa trên yếu tố tâm linh và các câu chuyện lưu truyền dân gian, "Nhà gia tiên" của Ðạo diễn Huỳnh Lập đưa nét văn hoá truyền thống Nam Bộ khá mượt đến gần hơn với người trẻ. Nếu các bạn trẻ Gen Z ngày nay sính ngoại và lười tìm hiểu về truyền thống, thì khi xem "Nhà gia tiên", các bạn sẽ có thêm kiến thức về văn hoá tâm linh truyền thống như thắp hương, cúng giỗ... trong bề dày lịch sử của quê hương. Trong một xã hội hiện đại, có lẽ những giá trị truyền thống đang nhạt phai do sự xô bồ, tấp nập, nhưng các bạn trẻ vẫn cần nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của gia đình và biết trân trọng những khoảnh khắc bên nhau.

Phim "Nhà gia tiên" lấy cảm hứng từ truyền thống văn hoá dân gian.

Phim "Nhà gia tiên" lấy cảm hứng từ truyền thống văn hoá dân gian.

Ðạo diễn - diễn viên Huỳnh Lập chia sẻ: "Thực tế, "Nhà gia tiên" là câu chuyện văn hoá gia đình ẩn sau yếu tố tâm linh. Phim nói về những nghi thức thờ cúng tổ tiên, là hành trình khám phá giá trị gia đình, lòng biết ơn của mỗi người với tổ tiên dòng tộc. Ðây cũng chính là lời nhắc nhở với thế hệ gen Z rằng, dù thời đại có thay đổi thì sự gắn kết gia đình và những giá trị văn hoá quý báu mà chúng ta cần gìn giữ, phát huy là mãi trường tồn, đó cũng là trách nhiệm của những người trẻ”.

Việc khai thác đề tài văn học cổ và tín ngưỡng dân gian trong điện ảnh là điều đáng trân quý. Thế nhưng, hướng đi lâu dài và bám trụ khán giả vẫn phải phụ thuộc vào cách thức truyền tải câu chuyện sao cho phù hợp và sáng tạo chừng mực. Trong thời đại hoà nhập quốc tế, các tác phẩm này cần kết hợp với những câu chuyện hợp thời, nội dung dễ hiểu và sáng tạo không ngừng để vươn tầm quốc tế, thay vì chỉ quanh quẩn ở sân chơi quê nhà./.

 

Lam Khánh

(Ảnh Ðoàn phim cung cấp)

 

Phượng đỏ trong miền ký ức

Tháng 5, trời bắt đầu khoác sắc áo của mùa hè. Nắng vàng đổ lửa, rọi qua từng con phố, từng mái hiên, từng vạt đồng mênh mang gió thổi. Ấy là lúc những chùm hoa phượng bắt đầu rực đỏ, reo vui trong tiếng ve râm ran trên từng cành lá. Hoa phượng - loài hoa học trò, loài hoa đánh thức bao miền ký ức, đã về như lời hẹn cũ của thời gian, gợi mở bao điều thân thương trong lòng người.

Ðồng hành cùng sự phát triển quê hương

Tại tỉnh Cà Mau, Phật giáo hiện là tôn giáo có số lượng tín đồ đông nhất, với 5 hệ phái chính: Phật giáo Bắc tông, Phật giáo Nam tông Khmer, Phật giáo Hoa tông, Khất sĩ và Thiền phái Trúc lâm. Toàn tỉnh hiện có 53 cơ sở tự viện, 259 tăng ni và trên 300 ngàn tín đồ. Với phương châm: “Ðạo pháp - Dân tộc - Chủ nghĩa xã hội”, Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) tỉnh đã có những đóng góp quan trọng vào công tác an sinh xã hội, góp phần cho sự phát triển của quê hương, đất nước. Nhân Ðại lễ Phật đản (Ðại lễ Vesak) năm 2025 - sự kiện trọng đại của GHPGVN, Chủ tịch UBND tỉnh quyết định tặng Bằng khen cho 5 tập thể và 4 cá nhân có nhiều đóng góp tích cực trong công tác an sinh xã hội và hoạt động Phật sự.

Phật giáo Cà Mau hướng tới những giá trị nhân văn tốt đẹp

Bám sát tôn chỉ, mục đích hoạt động theo quy định của Nhà nước, pháp luật, theo sự chỉ đạo của Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN), trong những năm qua, GHPGVN tỉnh Cà Mau đã cùng Nhân dân trong toàn tỉnh giữ vững và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tích cực tham gia các hoạt động, đóng góp trách nhiệm trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đổi mới quê hương.

Bí ẩn rắn hổ mây khổng lồ

Nhắc đến rừng tràm U Minh Hạ, gợi nhớ trong suy nghĩ của mọi người về vùng đất kỳ bí “rừng thiêng nước độc” với bao câu chuyện kể có sức hút lạ kỳ về thảm động, thực vật độc đáo mà thiên nhiên ban tặng cho vùng đất nơi đây. Ðặc biệt, chuyện về loài rắn hổ mây khổng lồ sinh sống tại Vườn Quốc gia U Minh Hạ.

Yêu xứ mù sương

Tác giả Nguyễn Văn Sự sinh năm 1970, sống tại thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai, hiện anh sinh hoạt tại Chi hội Nhiếp ảnh Lào Cai. Ngoài công việc chính là kinh doanh thương mại và du lịch, những lúc rảnh rỗi, anh lại tranh thủ đi sáng tác.

Truyền tình yêu lịch sử cho tuổi trẻ

"Ðịa đạo: Mặt trời trong bóng tối" là bộ phim của Ðạo diễn Bùi Thạc Chuyên, chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam. Không phải làm phim tài liệu tái hiện giai đoạn lịch sử chỉ dành cho thế hệ trước, mà bộ phim được công chiếu tại tất cả hệ thống rạp chiếu phim trên toàn quốc như cách quảng bá, tuyên truyền và giáo dục giới trẻ về lịch sử.

Fan hâm mộ Cà Mau gặp gỡ diễn viên Lý Hải cùng ê kíp làm phim Lật Mặt 8 

Chiều nay (8/5), ê kíp đoàn phim Lật mặt 8 "Vòng tay nắng" có mặt tại Cà Mau để giao lưu cùng khán giả.

Ấn tượng không gian trưng bày sách, ảnh tư liệu chào mừng 50 năm ngày thống nhất

Diễn ra từ ngày 26/4-4/5, tại khuôn viên Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Cà Mau, không gian trưng bày giới thiệu sách, các hình ảnh, tư liệu, hiện vật quý giá về cuộc kháng chiến chống Mỹ; Chiến dịch Hồ Chí Minh và đại thắng mùa xuân 1975 lịch sử; hành trình phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Cà Mau qua các thời kỳ... thành công tốt đẹp và để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng khách tham quan.

Một lần gặp Bác Ba Phi

Đã hơn 6 thập kỷ trôi qua kể từ ngày ông Trịnh Thành Thân đóng quân ở vùng Lung Tràm, được gặp bác Ba Phi. Thế nhưng, khi nhắc lại kỷ niệm này, trong ánh mắt và giọng nói của người cựu chiến binh tuổi ngấp nghé 80 này vẫn bộc lộ niềm vui xen lẫn tự hào. Có lẽ, bởi những câu chuyện “nói dóc tỉnh bơ” của bác Ba Phi không chỉ mang lại tiếng cười, mà còn là ký ức đẹp về vùng đất Cà Mau một thời trù phú...

Dấu ấn Việt Nam tại triển lãm “Thế kỷ Nghệ thuật Châu Á 2025”

Cuộc triển lãm “Asian Art Century - Thế kỷ Nghệ thuật Châu Á” lần thứ I năm 2025, diễn ra tại Chiang Mai, Thái Lan, là một sân chơi nghệ thuật tầm cỡ, nơi hội tụ những sáng tạo đương đại đặc sắc của các hoạ sĩ đến từ khắp nơi trong khu vực. Với tinh thần giao lưu, hội nhập, các hoạ sĩ Việt Nam đã ghi dấu ấn mạnh mẽ trên bản đồ mỹ thuật quốc tế.