Cùng với con tôm, hạt lúa, muối cũng là một trong những mặt hàng nông sản khá nổi tiếng của vùng đất Bạc Liêu. Tuy nhiên, từ bao đời nay, diêm dân vẫn chưa thể làm giàu từ hạt muối. Cái vòng luẩn quẩn được mùa - mất giá, còn được giá thì mất mùa cứ như vòng đời của muối - từ nước mà thành hình và rồi cũng tan thành bọt nước.
Dự án hạ tầng nghề muối nằm dọc theo ruộng muối của diêm dân xã Điền Hải (huyện Đông Hải) đang trong giai đoạn san ủi mặt bằng.
Hướng đến hạ tầng đồng bộ
Bạc Liêu đã và đang tích cực phối hợp với Bộ NN&PTNT triển khai Dự án Thi công xây dựng cải tạo, nâng cấp cơ sở hạ tầng đồng muối (gọi tắt là Dự án) ở 2 địa phương có thế mạnh và vẫn còn giữ được nghề truyền thống này là huyện Đông Hải và Hòa Bình. Thực hiện Dự án, mục tiêu cải tạo, xây dựng mới hơn 15km đường giao thông và thay mới 4 cây cầu, phục vụ cho diện tích sản xuất muối hơn 1.300ha tại 2 xã Điền Hải và Long Điền Đông (huyện Đông Hải) đang được nhiều bà con kỳ vọng. Bởi, đây không chỉ là “mở đường” vào ruộng muối mà còn góp phần giúp cho việc sản xuất, vận chuyển muối được thuận tiện hơn, tạo điều kiện thuận lợi để hạt muối xứ biển Bạc Liêu trở mình, vươn xa.
Cụ thể, đầu tư xây dựng dự án thành phần số 7 gồm các hạng mục: cải tạo, nâng cấp cơ sở hạ tầng đồng muối Đông Hải, huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu, thuộc Dự án Nâng cấp, cải tạo cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất muối giai đoạn 2021 - 2025 vừa được Bộ trưởng Bộ NN&PTNT phê duyệt. Trong đó có 4 dự án gồm: Dự án Nâng cấp hạ tầng cánh đồng muối, các hộ dân nằm trong dự án sẽ được đầu tư điện, nâng cấp lộ, nạo vét thủy lợi; Dự án Nâng cao hiệu quả và chất lượng muối, giúp diêm dân ứng dụng công nghệ để tăng năng suất muối…
Cùng với đó, tỉnh cũng kêu gọi doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực chế biến muối để xây dựng thương hiệu muối thực phẩm, muối dược liệu, quà tặng du lịch, xây dựng khu trưng bày muối, công cụ, phương tiện sản xuất muối và lịch sử hình thành ngành Muối để kết nối du lịch…
Diêm dân huyện Hòa Bình làm sân chuẩn bị dẫn nước vào ruộng muối. Ảnh: C.L
Xây dựng giá trị hạt muối
Hạt muối luôn gắn liền với thời tiết, tuy nhiên, những năm gần đây, trước sự biến đổi của khí hậu, thời tiết cực đoan, mưa nắng thất thường đã ảnh hưởng không nhỏ đến nghề muối và tác động trực tiếp đến đời sống của diêm dân.
Tuy trải qua bao thăng trầm và công việc nhọc nhằn, nhưng diêm dân Bạc Liêu vẫn quyết tâm bám trụ, mong muốn giữ gìn nghề truyền thống của địa phương. Diêm dân Lâm Văn Lặc (ấp Huy Điền, xã Điền Hải) chia sẻ: Với diêm dân, nghề làm muối không chỉ tạo ra thu nhập, mà còn góp phần bảo tồn, phát triển Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Những năm gần đây, một số diêm dân đã áp dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật trong sản xuất muối nhằm nâng cao chất lượng hạt muối và tăng năng suất thu hoạch bằng phương pháp trải bạt. Giá thành thu mua muối trải bạt cao hơn 700 đồng/kg so với muối sản xuất truyền thống. Tuy nhiên, mức đầu tư cho phương pháp này khá cao (hơn 150 triệu đồng/ha) so với thu nhập của diêm dân. “Thời tiết biến đổi thất thường đã ảnh hưởng đến việc sản xuất muối. Bên cạnh đó là giá thu mua muối bấp bênh, không ổn định... về lâu dài, diêm dân khó có thể bám trụ với nghề truyền thống nếu không có chính sách hỗ trợ của Nhà nước”, ông Lặc bày tỏ.
Hiện toàn tỉnh có hơn 1.400ha sản xuất muối, muối trải bạt chiếm gần 7%; diện tích canh tác của từng gia đình không nhiều, giá cả bấp bênh, khâu tiêu thụ còn bất cập. Để góp phần củng cố thương hiệu, xây dựng giá trị hạt muối, tỉnh đã và đang triển khai xây dựng sản phẩm du lịch trải nghiệm nghề làm muối, các sản phẩm lưu niệm từ muối, dược liệu từ muối; xây dựng Lễ hội Muối tổ chức định kỳ hằng năm nhằm quảng bá, thu hút khách du lịch.
“Hiện nay, Đông Hải có 3 sản phẩm muối của Công ty cổ phần Muối Đông Hải đạt 3 sao (muối hạt sạch, muối hạt sạch sấy, muối tinh sấy Iot), đã được công nhận sản phẩm đạt chứng nhận OCOP. Mục tiêu của chúng tôi là xây dựng nghề sản xuất muối trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, trọng điểm, đóng góp vào phát triển kinh tế của huyện Đông Hải thuận lợi hơn, nhằm đáp ứng nhu cầu muối trong nước, hướng đến xuất khẩu, tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho diêm dân”, ông Trần Tuấn Kiệt - Chủ tịch UBND huyện Đông Hải, cho biết.
Những năm qua, tỉnh đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ, đầu tư hạ tầng cho đồng muối và quyết tâm giữ cho được nghề muối truyền thống. Nói về việc nâng tầm hạt muối Bạc Liêu, Chủ tịch UBND tỉnh - Phạm Văn Thiều cho biết: “Con tôm, cây lúa, hạt muối sẽ là những sản phẩm chủ lực trong định hướng phát triển nông nghiệp của tỉnh. Bên cạnh việc đầu tư, nâng cấp hạ tầng nghề muối, tỉnh cũng sẽ tìm kiếm đối tác tìm đầu ra cho muối, xây dựng thương hiệu muối Bạc Liêu không chỉ trong nước mà còn hướng ra thị trường quốc tế. Điều đó đã được thể hiện bằng việc phê duyệt Đề án Nâng cao giá trị sản xuất và chế biến muối giai đoạn 2021 - 2030. Mục tiêu đến năm 2030, duy trì diện tích sản xuất muối của tỉnh là 1.500ha, sản lượng muối đạt 66.000 tấn/năm”.
Chí Linh
Xem thêm bình luận