ĐT: 0939.923988
Thứ tư, 16-4-25 21:39:28
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

HƯỚNG TỚI KỶ NIỆM 70 NĂM SỰ KIỆN TẬP KẾT RA BẮC (1954-2024)

200 ngày tự do, yên bình

Báo Cà Mau Ngày 20/7/1954, Hiệp định Giơ-ne-vơ được ký kết, chấm dứt cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và can thiệp Mỹ của Nhân dân ta. Ðây là một thắng lợi to lớn của Nhân dân ta trên con đường giải phóng dân tộc, là cơ sở pháp lý quốc tế để ta tiếp tục đấu tranh hoàn thành cuộc cách mạng dân tộc dân chủ Nhân dân trong cả nước.

Ngày 22/7/1954, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra lời kêu gọi đồng bào cả nước, khẳng định công lao to lớn của Nhân dân miền Nam “đi trước về sau”, Người nói rõ: “Ðồng bào miền Nam kháng chiến trước hết, giác ngộ rất cao. Tôi chắc rằng đồng bào sẽ đặt lợi ích cả nước lên trên lợi ích địa phương, lợi ích lâu dài lên trên lợi ích trước mắt, mà ra sức cùng đồng bào toàn quốc phấn đấu để củng cố hoà bình, thực hiện thống nhất, hoàn thành độc lập, dân chủ trong toàn quốc. Ðảng, Chính phủ luôn luôn theo dõi sự cố gắng của đồng bào và tin chắc rằng sẽ thắng lợi”.

Ðoàn Cải lương Hương Tràm phục vụ văn nghệ hướng đến Kỷ niệm 70 năm Sự kiện tập kết ra Bắc, tại thị trấn Sông Ðốc, huyện Trần Văn Thời.

Các tỉnh thuộc miền Tây có 15 ngày để chuyển quân tập kết về Cà Mau. Ta và đối phương thống nhất, trên con đường chuyển quân, đối phương phải rút hết lực lượng và đồn bót. Theo đó, lực lượng của các tỉnh Cần Thơ, Sóc Trăng... từ vùng giải phóng xuống Cà Mau. Tại Cà Mau, khu tập kết 200 ngày bao gồm bán đảo Cà Mau, bắt đầu từ Vịnh Thái Lan vào bờ Nam sông Cái Lớn đến ngã ba sông Nước Trong, qua kênh xáng Ngan Dừa, xuống ngã tư Vĩnh Phú đến Vĩnh Hưng, ra biển Ðông. Khu này phần lớn là vùng giải phóng (trừ thị trấn Cà Mau, Giá Rai, Tắc Vân và các thị tứ Hộ Phòng, Hoà Bình). Ngày 25/8/1954, ta lập Uỷ ban Quân chính tiếp quản khu tập kết, kinh xáng Chắc Băng trở thành trung tâm khu tập kết.

Trung ương Cục chủ trương xây dựng khu tập kết Cà Mau thành hình mẫu chính quyền cách mạng, một chính quyền của dân, do dân và vì dân, để đồng bào cảm nhận sâu sắc, so sánh với chế độ quốc gia giả hiệu, tay sai của Pháp - Mỹ, tạo tiền đề cho các tầng lớp Nhân dân đấu tranh giữ lấy những quyền lợi mà cách mạng đã đem lại cho họ.

Ta xây dựng hàng trăm căn nhà mới cho những gia đình sống lang thang, không nơi nương tựa; sửa trường cũ, cất thêm trường mới. Toàn khu tập kết có 875 trường, có cả trường cho con em đồng bào Khmer. Cán bộ, bộ đội tích cực làm công tác chống dốt. Trong thời gian 200 ngày, ta đã mở 200 lớp học bình dân, xoá 75% số người chưa biết chữ. Ta lập thêm 24 trạm y tế, nhà bảo sanh, điều trị trên 10 ngàn lượt người bệnh trong khu vực và các nơi khác đến.

Phong trào vệ sinh làm sạch đường phố, hốt rác, nạo vét cống rãnh, đào mương thoát nước ở các khu xóm lao động được quần chúng tham gia đông đảo. Ðèn điện được mắc thêm ở các xóm lao động, các ngõ hẻm. Ta đã làm nhiều sân vận động mới, tuyên truyền phong trào thể dục thể thao, tổ chức luyện tập, bóng đá sôi nổi giữa các đơn vị bộ đội và thanh niên địa phương. Ðặc biệt, những buổi trình diễn của các đoàn văn công, các đội ca múa thiếu nhi, những cuộc triển lãm, chiếu phim cả ngày lẫn đêm ở nhiều địa điểm, đã thu hút đông đảo quần chúng tham gia, tạo không khí sôi động.

Vùng Cà Mau trong thời gian tập kết chuyển quân nhộn nhịp như ngày hội. Thân nhân của cán bộ, chiến sĩ đi tập kết, đồng bào các giới khắp Nam Bộ tới lui thăm nom người thân rất đông đảo, không khí thật vui vẻ. Trật tự an ninh vùng tập kết được đảm bảo, ban đêm không có giới nghiêm, nhà không đóng cửa, đồ đạc không sợ bị trộm cắp. Ðời sống mới ở vùng giải phóng tràn vào các thị trấn, thị tứ do ta quản lý, bến xe, bến tàu ngày đêm tấp nập hành khách. Ðường Bạc Liêu - Cà Mau trước đây mỗi tuần có 2 chuyến xe đò thì thời điểm tập kết lên đến 16 chiếc chạy suốt ngày đêm; xe chở hàng từ 4 chiếc lên 14 chiếc. Tàu, ghe máy từ 100 chiếc lên hàng ngàn chiếc. Tiệm, quán mở thêm nhiều, hàng hoá dồi dào, mua bán náo nhiệt.

Ðồng bào ghi nhận tinh thần phục vụ và thái độ đối xử của cán bộ cách mạng vui vẻ, nhã nhặn, khác hẳn với chính quyền bù nhìn và lính đánh thuê. Nhân dân khen văn nghệ cách mạng có nội dung lành mạnh, đề cao hoà bình, tinh thần dân tộc, độc lập tự chủ của Việt Nam, khác hẳn văn nghệ của vùng bị địch tạm chiếm. Ðồng bào rất thích tiêm Philatốp, coi là “thần dược” trị được nhiều bệnh mà vùng bị địch tạm chiếm không có. Ðồng bào cũng nhận thấy, từ khi cách mạng tiếp quản, bao nhiêu tệ nạn rượu chè, cờ bạc, thuốc phiện, trộm cắp... ở các thị trấn, thị tứ do địch tạm chiếm hầu như mất hẳn. Ðồng bào khen: “Việt minh hay thật!”.

Những điều hay của chế độ mới, những việc làm của chính quyền dân chủ Nhân dân in đậm dấu ấn trong ký ức của người dân Cà Mau và người dân ở khắp Nam Bộ đến đây để tiễn đưa người thân đi tập kết, họ được trực tiếp tai nghe, mắt thấy. Thời gian 200 ngày tập kết chuyển quân, đồng bào Cà Mau đã sống những ngày thật tự do, hạnh phúc!

(Nguồn: “Tây Nam Bộ 30 năm kháng chiến, 1945-1975”)

 

Chí Công

 

Trang sử Cà Mau thời kháng chiến năm 1973

Sau Hiệp định Paris năm 1973, về mặt đấu tranh công khai, Ban Liên hợp quân sự 4 bên khu vực 4 (Quân khu 9), do đồng chí Hoàng Hà làm Trưởng ban, đồng chí Phạm Văn Liêm làm Phó ban, Tổ liên hợp Cà Mau do đồng chí Tống Kỳ Hiệp và đồng chí Trịnh Thành Kế phụ trách đã đấu tranh chống lại sự vi phạm Hiệp định của địch trong khu vực. Ta buộc địch công nhận vùng tự do của ta ở Cà Mau và đã thực hiện việc trao trả tù binh ở Kinh Ba, xã Quách Phẩm, huyện Ngọc Hiển (Tư Kháng), Ðầm Dơi ngày nay.

Về “Đất thép thành đồng”

Thiết thực các hoạt động chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025), kỷ niệm 94 năm Ngày thành lập Ðoàn TNCS Hồ Chí Minh (26/3/1931-26/3/2025), ngày 30/3, đồng chí Nguyễn Hồ Hải, Bí thư Tỉnh uỷ, cùng đoàn cán bộ Tỉnh đoàn đã có chuyến hành trình giáo dục truyền thống, về nguồn tại "Ðất thép thành đồng": Củ Chi - TP Hồ Chí Minh.

“Chùa Cộng sản” ở làng Thạnh Phú - Dấu xưa một thời

Trong hành trình tìm về quá khứ, có những việc tuy ngoài sách sử, nhưng lại đậm sâu trong ký ức nhiều người. Ðó cũng là câu chuyện về “chùa Cộng sản” ở làng Thạnh Phú, nay thuộc ấp Sở Tại, xã Thạnh Phú, huyện Cái Nước.

Những ngày tháng Ba của mùa Xuân đại thắng

Nửa thế kỷ đã qua kể từ mùa Xuân đại thắng 1975, miền Nam hoàn toàn giải phóng, Bắc - Nam sum họp một nhà, đất nước thống nhất, kết thúc thắng lợi vẻ vang cuộc kháng chiến của dân tộc chống lại đế quốc sừng sỏ và bè lũ tay sai. Tháng 3/1975 là “đêm trước” của ngưỡng cửa chiến thắng. Cục diện chiến trường chuyển biến mau lẹ; không khí cách mạng dâng cao sục sôi; cùng với đó là sự lãnh đạo, chỉ đạo bằng tất cả ý chí, niềm tin, sức mạnh của Đảng ta, để toàn dân tộc cùng nhau kề vai chung sức, chớp lấy thời cơ, làm nên một chiến thắng vang dội, hào hùng, bất tử.

Thân thương hai tiếng Cà Mau

Cà Mau không chỉ là điểm cuối của đất nước, nơi ai cũng mong một lần được ghi dấu bước chân mình tại cột mốc toạ độ, mà còn là vùng đất để lại trong tim nhiều người những tình cảm khó quên.

Biệt khu Hải Yến - Bình Hưng - Lịch sử không thể lãng quên

Tôi đồng tình với ông Sáu Sơn (ông Ðỗ Văn Nghiệp, tác giả chủ trì đề tài nghiên cứu khoa học cấp tỉnh “Ðiều tra, sưu tầm chứng tích tội ác Mỹ - Nguỵ tại Biệt khu Hải Yến - Bình Hưng” cách đây 20 năm), rằng: “Khép lại quá khứ, không có nghĩa là lãng quên quá khứ. Bài học đúc kết từ quá khứ là bài học bằng xương máu, sẽ có nhiều bổ ích cho hiện tại và tương lai”.

Bến Dựa một lần về

Bến Dựa chỉ là một đoạn sông ngắn, hằng ngày cần mẫn làm người trung chuyển đưa nước lớn về ngã ba Cái Đuốc, ngọn Cái Ngay; tiễn nước ròng ra Cái Nháp, đổ ra ngã ba Tam Giang, xuôi về biển cả. Khu rừng bên bờ Đông Bến Dựa nơi cơ quan Huyện uỷ Tư Kháng (Đầm Dơi ngày nay), làng rừng Huỳnh Ngọc Điệp tồn tại.

Chiều Sài Gòn

Tựa bài viết “Chiều Sài Gòn” nghe như chơi vơi, rất xưa, bởi Sài Gòn - Gia Ðịnh đã có hơn 300 năm tuổi, thì đồng nghĩa cũng có hơn một triệu buổi chiều. Nhưng “Chiều Sài Gòn” tôi viết đây chỉ là chiều 30/4/1975, buổi chiều đầu tiên “Sài Gòn ơi ta đã về đây” như lời bài hát một thời có sức hút mạnh mẽ.

Huyền thoại biệt động thành Cà Mau

Thị xã Cà Mau những năm cuối thập niên 1950, dưới chế độ Mỹ - Diệm, không khí ngột ngạt bởi những cuộc càn quét, bắt bớ. Đám cảnh sát mật vụ, lính bảo an lùng sục khắp nơi, ráo riết truy lùng những người kháng chiến cũ, những người mà chúng nghi là "Việt cộng nằm vùng".

Thăm địa chỉ đỏ

Di tích Hồng Anh Thư Quán (số 43, đường Phạm Văn Ký, Phường 2, TP Cà Mau) là một trong những di tích lịch sử hiếm hoi ghi dấu chặng đường cách mạng của người Cà Mau trước năm 1930. Hồng Anh Thư Quán được công nhận Di tích lịch sử - văn hoá cấp Quốc gia ngày 4/8/1992.