ĐT: 0939.923988
Thứ năm, 21-11-24 17:53:31
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

60 năm Về cung đường huyền thoại

Báo Cà Mau (CMO) Ngay trên cầu Rạch Gốc, nhìn về phía bờ Tân Ân, chúng tôi đã thấy Nhà tưởng niệm Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân Bông Văn Dĩa - người anh hùng trong cuộc trường chinh mở đường Hồ Chí Minh trên biển, góp phần rất quan trọng vào đại thắng mùa Xuân năm 1975 của dân tộc, thống nhất đất nước.

Tượng đài chiến thắng đường Hồ Chí Minh huyền thoại trên biển trong Khu di tích Quốc gia bến Vàm Lũng (huyện Ngọc Hiển).

Trong Nhà tưởng niệm một ngày nắng đẹp, gió từ sông Rạch Gốc mát rượi, lòng rộn vui, ông Tăng Quốc Ðoàn (người cháu ngoại đang thờ tự Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân Bông Văn Dĩa), hay còn được gọi là ông Năm Tăng, có tướng hộ pháp, da ngăm đen của người con xứ biển, kể về những chiến công của ông ngoại mình gắn liền “Ðoàn tàu không số”, mở đường Hồ Chí Minh huyền thoại trên biển, với ánh mắt rạng ngời, đầy tự hào.

Ngược dòng lịch sử, đầu năm 1960, cùng với phong trào Ðồng khởi Bến Tre, phong trào cách mạng của các tỉnh đồng bằng Nam Bộ chuyển mạnh lên thế tiến công và trở thành cao trào đồng khởi rộng khắp. Ðể đáp ứng yêu cầu vận chuyển vũ khí, hàng hoá chi viện cho chiến trường Nam Bộ và Nam Trung Bộ, trong khi vận chuyển đường bộ trên dãy Trường Sơn chưa vươn tới, từ đây hình thành nên quyết sách tổ chức lực lượng vận tải biển chi viện cho chiến trường Nam Bộ và Khu 5, ra đời tuyến đường Hồ Chí Minh trên biển. Theo đó, từ giữa năm 1961 đến giữa năm 1962, lãnh đạo Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam ở các tỉnh Bến Tre, Cà Mau, Trà Vinh và Bà Rịa đã cử đoàn 5 thuyền gỗ từ miền Nam ra miền Bắc để báo cáo tình hình, xin tiếp tế vũ khí và sau đó trực tiếp vận chuyển vũ khí, dẫn đường cho các tàu tiếp tế giả dạng tàu đánh cá từ Bắc vào Nam.

Ðêm 10/4/1962, tàu rời cửa Nhật Lệ (Quảng Bình) đi về hướng Nam, đến 10 giờ đêm ngày 18/4/1962 cập vào cửa Vàm Lũng (Ngọc Hiển, Cà Mau). Ðường trên biển đã mở, đêm 11/10/1962, chiếc tàu gỗ đầu tiên của tuyến đường huyền thoại Hồ Chí Minh trên biển do đồng chí Lê Văn Một làm Thuyền trưởng, đồng chí Bông Văn Dĩa làm Chính trị viên tàu, cùng 11 thuỷ thủ rời bến Ðồ Sơn (Hải Phòng). Ngày 16/10, tàu cập bến Vàm Lũng (Cà Mau), chở theo 30 tấn vũ khí từ hậu phương miền Bắc chuyển đến chiến trường miền Nam an toàn.

Sau thắng lợi chuyến đi đầu tiên, hay còn được gọi là “sự kiện tàu Phương Ðông 1”, những chuyến tàu Phương Ðông 2, Phương Ðông 3 tiếp theo lần lượt vào Nam, vận chuyển được 111 tấn vũ khí cho Khu 9 an toàn. Lịch sử ghi lại, tính đến cuối năm 1970, bến Vàm Lũng đã tiếp đón trên 70 chuyến tàu với hơn 4.400 tấn vũ khí, đạn dược từ tiền tuyến lớn cho chiến trường miền Nam. Cùng với các bến khác tại Trà Vinh, Bến Tre, Bà Rịa… trực tiếp góp phần cùng các lực lượng vũ trang giành nhiều thắng lợi oanh liệt, như chiến thắng Ấp Bắc, Ðầm Dơi - Cái Nước - Chà Là, Vạn Tường, Ba Gia, Bình Giã... làm thất bại về căn bản chiến lược "Chiến tranh đặc biệt" của Mỹ - nguỵ trên chiến trường miền Nam.

Ðường Hồ Chí Minh trên biển là một thiên anh hùng ca bất tử, con đường huyền thoại, gắn liền ý chí của Ðảng, khát vọng của toàn dân; là một bộ phận quan trọng của hệ thống vận tải quân sự chiến lược trong cuộc kháng chiến chống xâm lược, giải phóng đất nước, xây dựng nên truyền thống vẻ vang. Và bến Vàm Lũng gắn liền với tuyến đường huyền thoại Hồ Chí Minh trên biển đã trở thành biểu tượng sáng ngời của tinh thần đoàn kết, sáng tạo, mưu trí, dũng cảm, quyết đấu tranh vì độc lập, tự do của dân tộc; trở thành bến cảng của lòng dân.

Nhiều lần về Cà Mau, lần nào người cựu chiến binh lão thành - Ðại tá Khưu Ngọc Bảy (nguyên Trung đoàn trưởng Ðoàn 962 làm nhiệm vụ tiếp nhận, vận chuyển vũ khí ra chiến trường) cũng xuôi về Kiến Vàng, Vàm Lũng… để thăm lại bà con, những người che chở, sống một đời với cách mạng, bảo vệ bí mật tuyệt đối, nhường lại tất cả để mở bến tiếp nhận vũ khí, cho những con tàu Không số chở niềm tin chiến thắng cập bến giữa lòng dân an toàn. Ông luôn mang trong mình lòng biết ơn và nặng nợ người dân, vùng đất này.

“Trong những chặng đường hiểm nguy, gian khổ ấy, nếu không được sự yêu mến, đồng lòng góp sức, đùm bọc, chở che của người dân Vàm Lũng, Tân Ân, Rạch Gốc… thì khó mà có được thành quả to lớn cho cuộc chiến thành công, quê hương và đất nước sớm được thái bình”, Ðại tá Khưu Ngọc Bảy nhìn nhận về sự kiên cường của lòng dân 60 năm trước.

Cửa Vàm Lũng nối biển Ðông với dòng Rạch Gốc, và chiếc cầu bắc qua sông không những xoá thế ốc đảo của Tân Ân, mà còn kết nối hành trình toàn vẹn lãnh thổ của quốc gia, thể hiện ý chí và khát vọng của dân tộc giữa 2 cung đường huyền thoại: đường Hồ Chí Minh trên bộ với đường Hồ Chí Minh trên biển. Về xứ Tân Ân, giờ đã thấy nhiều đổi thay. Kết cấu hạ tầng thông suốt, những đoàn tàu đánh cá công suất lớn, những đầm tôm siêu thâm canh, và gần đây là những công trình điện gió bên bờ biển Ðông đã làm sáng bừng lên vùng đất rừng, xứ biển vốn một thời cơ cực, nghèo nàn.

“Truyền thống dân tộc, gia đình luôn được các thế hệ hun đúc, giữ gìn, tiếp tục phát huy, thêm hăng say lao động, sản xuất để làm đẹp giàu cho quê hương, xây dựng đất nước; nguyện xứng đáng với những thành quả các thế hệ cha ông đã không tiếc máu xương dày công gây dựng”, giọng Năm Tăng sang sảng, chắc nịch, đầy quyết tâm.   

Kỷ niệm 60 năm ngày mở đường Hồ Chí Minh trên biển (23/10/1961-23/10/2021), trong những ngày này, huyện Ngọc Hiển nói riêng và tỉnh Cà Mau nói chung, tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa, thiết thực nhằm tôn vinh và tri ân công lao, đóng góp to lớn của toàn Ðảng, toàn dân và toàn quân ta trong công cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, cũng như trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Hơn lúc nào hết, ý chí sắc bén và khát vọng lớn lao của dân tộc của thời mở đường huyền thoại trên biển vẫn vẹn nguyên giá trị, thổi bùng lên tinh thần đoàn kết, vững niềm tin để cùng chung tay, góp sức vượt qua mọi khó khăn giành chiến thắng, nhất là khi quê hương, đất nước đang kiên cường từng bước đẩy lùi đại dịch Covid-19, sớm đưa mọi hoạt động xã hội trở lại trạng thái bình thường mới...

 

Trần Nguyên

 

Những "ngôi nhà cách mạng"

Thời chiến tranh chống giặc ngoại xâm, Cà Mau là căn cứ địa đặc biệt quan trọng đối với phong trào cách mạng cả nước. Từ thành thị đến làng rừng có rất nhiều địa điểm ghi dấu ấn, nay là di tích lịch sử cách mạng.

Chuyện xin giống cây vú sữa trồng ở Phủ thờ Bác

Tại Phủ thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh, xã Trí Lực, huyện Thới Bình (mọi người thường gọi thân thương là “Phủ thờ Bác xã Trí Lực”), hiện có cây vú sữa được nhân giống từ cây vú sữa của má Lê Thị Sảnh (Ấp 10, xã Trí Phải, huyện Thới Bình) gửi Tiểu đoàn 307 mang ra miền Bắc tặng Bác Hồ trên chuyến tàu tập kết năm 1954. Cây vú sữa này cũng đã cho trái từ mấy chục năm qua, khắc sâu thêm tình cảm thiêng liêng của người dân Cà Mau đối với Bác. Thế nhưng, chuyện xin cây vú sữa mang về trồng như thế nào và từ khi nào, cũng là thắc mắc của nhiều người.

Vụ thảm sát Cái Sắn qua lời kể của nhân chứng U100

Ông Phạm Văn Quang (Hai Quang), Chủ tịch Hội Khuyến học huyện Thới Bình, là người tâm huyết với công tác khuyến học, hầu như khóm, ấp nào trong huyện cũng có bước chân ông. Một hôm, ông phấn khởi điện cho tôi: “Chú biết có ông cụ này tuổi hơn 90, còn minh mẫn lắm, biết rất nhiều chuyện xưa của vùng đất Thới Bình, trong đó có vụ thảm sát ở Cái Sắn. Sắp xếp rồi chú đưa đi gặp cụ”.

Việt Nam trân trọng độc lập, phát triển bền vững

Tuyên ngôn Độc lập do Chủ tịch Hồ Chí Minh tuyên bố trước quốc dân, đồng bào và toàn thế giới ngày 2/9/1945 đã khẳng định Việt Nam là một quốc gia tự do, độc lập. Ở đó người dân có quyền sống, quyền tự do, quyền mưu cầu hạnh phúc… Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, đến nay chúng ta ngày càng có cơ sở vững chắc để khẳng định sự thật chúng ta đã trở thành nước tự do độc lập, người dân ngày càng ấm no hạnh phúc…

Tự hào 79 mùa thu lịch sử

Cách đây 79 năm, với thắng lợi Cách mạng Tháng Tám năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Ðộc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ cộng hoà, ngày 2/9/1945 trở thành ngày Tết độc lập đầu tiên của Tổ quốc trong thời đại Hồ Chí Minh - thời đại của độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; Nhân dân ta từ thân phận nô lệ trở thành người làm chủ đất nước với ánh sáng chân lý của sự nghiệp cách mạng mà Bác Hồ và Ðảng ta soi đường, dẫn lối. Một mùa thu vạch ngang lịch sử, được lịch sử lựa chọn để đi vào bất tử.

Tri ân hai vị lãnh đạo nghĩa quân

Những ngày tháng Tám lịch sử, chúng tôi có dịp tháp tùng cùng Nhà báo Ðỗ Văn Nghiệp (Sáu Sơn), hiện là Chủ nhiệm Câu lạc bộ Kể chuyện lịch sử (do Bảo tàng tỉnh thành lập) về thăm, thắp hương tại Khu tưởng niệm hai lãnh đạo nghĩa quân, Ðỗ Thừa Luông - Ðỗ Thừa Tự (toạ lạc tại ấp Bùng Binh, xã Hoà Thành, TP Cà Mau) - Di tích lịch sử cấp tỉnh.

Món quà nghĩa tình tri ân mẹ

Thiêng liêng gì bằng Tổ quốc và mẹ. Mẹ đã cống hiến tuổi xuân, tài sản lớn nhất là chồng, là con cho Tổ quốc. Bằng tấm lòng tôn kính, cảm phục, việc xuất bản quyển kỷ yếu "Bà mẹ Việt Nam anh hùng tỉnh Cà Mau” thể hiện trách nhiệm và là món quà mang nặng nghĩa tình của Ðảng bộ và Nhân dân tỉnh Cà Mau gửi đến các Mẹ Việt Nam anh hùng (VNAH) còn sống, thay nén tâm hương dâng lên những mẹ đã khuất.

Chuyện về liệt sĩ nằm lại vùng đất lửa

Cách đây 5 năm, trong chuyến về nguồn cùng Tỉnh đoàn Cà Mau, đó là lần thứ 3 tôi được đặt chân đến Nghĩa trang Liệt sĩ Quốc gia Trường Sơn (tỉnh Quảng Trị). Mang theo tấm lòng của người con miền Nam đến thắp nén tâm hương cho những vị anh hùng của Tổ quốc, như một sự tình cờ kỳ diệu, giữa hơn 10 ngàn ngôi mộ liệt sĩ nằm lại ở vùng đất lửa, đoàn chúng tôi bất ngờ tìm được một phần mộ đặc biệt. Ðó chính là nơi an nghỉ của Liệt sĩ Nguyễn Ngọc Xinh, quê tại xã Tân Lộc, huyện Thới Bình.

Những địa chỉ thiêng liêng

Trong 2 cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm, lớp lớp những người con Cà Mau lên đường đánh giặc, quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh. Ðể đổi lấy ngày độc lập, chỉ trên quê hương Cà Mau đã có 17.678 liệt sĩ, 16.467 thương binh, 2.510 Bà mẹ Việt Nam anh hùng, gần 17 ngàn người đang hưởng trợ cấp hằng tháng.

Làm đẹp địa chỉ đỏ

Trải qua hai cuộc chiến tranh ác liệt, xương máu của lớp lớp thế hệ ông cha đã thấm đẫm trên từng tấc đất quê hương. Ðể tưởng nhớ công ơn các anh hùng liệt sĩ, tại các xã, thị trấn trong huyện Ngọc Hiển đều xây dựng các đài tưởng niệm, nhà bia ghi danh liệt sĩ. Những công trình này vừa thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, vừa góp phần giáo dục truyền thống cách mạng vẻ vang của dân tộc cho thế hệ trẻ hôm nay và mai sau.