Mưa lớn liên tục trong nhiều ngày đã gây ngập úng cục bộ 180ha lúa hè thu ở huyện Phước Long. Nhiều địa phương khác nông dân cũng không thể thu hoạch lúa vì mưa bão. Trong khi giá lúa liên tục giảm thì giá nhân công và chi phí tăng cao, làm cho nhiều nông dân sản xuất vụ lúa hè thu có nguy cơ thua lỗ.
Lúa chìm trong biển nước
Những ngày qua, nông dân trong tỉnh tập trung thu hoạch rộ lúa hè thu trong lúc phải chịu ảnh hưởng của hoàn lưu cơn bão số 3. Mưa lớn đã làm chậm tiến độ thu hoạch lúa của bà con. Nhiều cánh đồng lúa ở các xã vùng trũng thuộc huyện Phước Long như Vĩnh Thanh, Vĩnh Phú Đông, Vĩnh Phú Tây, Hưng Phú, thị trấn Phước Long… bị nhấn chìm trong biển nước với diện tích lên đến 180ha.
![]() |
![]() |
![]() |
* Nông dân thị trấn Phước Long (huyện Phước Long) cột lúa thành bụi chờ nước rút để thu hoạch. * Nông dân xã Hưng Phú (huyện Phước Long) cắt lúa đem về nhà chờ máy suốt. * Lúa của ông Huỳnh Văn Đâu (xã Hưng Phú) bị lên mầm do không thể phơi sấy. Ảnh: P.Đ |
Ngập úng cục bộ còn làm cho máy gặt đập liên hợp không thể thu hoạch lúa. Không ít nông dân phải thuê lao động gặt thủ công đưa lúa về nhà để suốt. Chi phí thu hoạch lúa theo hình thức này là 1 triệu đồng/công, thay vì 400.000 đồng/công nếu lúa không bị ngập. Và dù có thu hoạch được thì nông dân cũng thiếu điều kiện phơi sấy lúa. Ông Huỳnh Văn Đâu (xã Hưng Phú) bày tỏ: “Mưa liên tục nên chúng tôi không thể phơi lúa. Lúa ướt quá thì thương lái không mua. Do vậy, lúa của tôi bị lên mầm rất nhiều”.
Khẩn trương cứu lúa
Ông Trương Phước Hiền, Phó trưởng phòng NN&PTNT huyện Phước Long, cho biết: “Ở những nơi có ô đê bao khép kín thì lúa hè thu vẫn an toàn. Tuy nhiên hiện nay, do mực nước sông cao hơn so với trong ruộng, vì thế chuyện nông dân ở những vùng bị ngập úng tháo nước cứu lúa là điều không thể. Huyện rất cần sự hỗ trợ từ Sở NN&PTNT, Ban chỉ đạo điều tiết nước tỉnh mở cống để rút nước. Khi nước rút nhanh, nông dân có thể thu hoạch và giảm thiệt hại cho phần diện tích lúa hè thu bị ngập úng ở các vùng trũng của huyện”.
Ngành Nông nghiệp tỉnh khuyến cáo nông dân nên thu hoạch lúa ngay khi nước rút, hạn chế để lúa ngâm trong nước quá lâu vì sẽ bị giảm chất lượng. Đồng thời nên tập trung thu hoạch dứt điểm, đề phòng tình trạng lúa có thể tiếp tục gãy đổ nếu có mưa lớn kéo dài.
Nông dân huyện Phước Long đang khẩn trương cứu lúa bằng hình thức cột bụi đợi đến khi dứt mưa thì thu hoạch. Ngoài ra, bà con còn gia cố các bờ bao để bơm nước khỏi ruộng. Tuy nhiên, những giải pháp trên chỉ mang tính tình thế, tạm thời. Việc chủ động điều tiết nước để chống ngập úng vẫn là giải pháp tối ưu.
Sản xuất lúa hè thu trong điều kiện thời tiết bất lợi luôn là nỗi ám ảnh của nông dân. Và vụ lúa này, bà con ở những vùng bị ngập úng khó tránh khỏi thiệt hại. Thiết nghĩ, trong tương lai, những vùng trũng nói trên cần được ưu tiên đầu tư xây ô đê bao khép kín và các trạm bơm nước. Qua đó, đảm bảo việc điều tiết nước phục vụ sản xuất và tránh được tình trạng ngập úng hằng năm.
Phạm Đoàn
Theo ông Võ Văn Minh, Phó trưởng phòng NN&PTNT huyện Hòa Bình, điểm đặc biệt của vụ lúa hè thu năm nay là bão số 3 xảy ra ngay lúc nông dân thu hoạch tập trung, vì thế ảnh hưởng đến năng suất rất nhiều.
Hiện nay, giá lúa tươi mua tại ruộng - loại lúa chất lượng cao OM 5451 là từ 84.000 - 88.000 đồng/giạ, lúa OM 6976 từ 85.000 - 86.000 đồng/giạ… Mức giá như trên là tương đối thấp, và việc nông dân lãi ở mức 30% là không thể có.
Bên cạnh đó, thương lái thường mua lúa trong lúc thu hoạch gặp mưa với giá thấp (nông dân quen gọi là bị ép giá). Trong những ngày tới, nếu mưa còn kéo dài thì lúa có thể tiếp tục rớt giá.
Hiện nay, doanh nghiệp bao tiêu lúa hàng hóa của nông dân rất ít. Cụ thể, với diện tích sản xuất 10.500ha, vụ hè thu này huyện Hòa Bình đạt sản lượng 56.500 tấn lúa, nhưng chỉ có hơn 50ha được bao tiêu. Rõ ràng, đầu ra hạt lúa còn bấp bênh và lúa hè thu đang cần được trợ giá. Về lâu dài, cần nhiều hơn nữa những doanh nghiệp bao tiêu lúa của nông dân.