Thứ năm, 6-11-25 14:59:27
Cà Mau, 32°C/ 32°C - 33°C Icon thời tiết nắng
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Bảo vệ môi trường trong nuôi trồng thủy sản: Hướng đến phát triển bền vững

Báo Cà Mau

Nuôi trồng thủy sản (NTTS) được xác định là ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh và hiện đang tập trung phát triển theo chiều sâu. Tuy nhiên, ngành nghề này cũng đặt ra nhiều thách thức và tác động không nhỏ đến môi trường, nhất là việc lạm dụng các hóa chất trong cải tạo xử lý ao đầm và phát thải trong xử lý tôm nuôi khi phát sinh dịch bệnh…

Nông dân huyện Hòa Bình cải tạo ao đầm chuẩn bị cho vụ nuôi tôm mới. Ảnh: L.D

Với tổng diện tích NTTS hơn 130.000ha gắn với nhiều mô hình sản xuất như: nuôi tôm thâm canh - bán thâm canh, mô hình quảng canh, quảng canh cải tiến kết hợp, mô hình nuôi tôm trên đất lúa… đã tạo nên những áp lực nặng nề lên môi trường. Một trong những áp lực đó là việc lạm dụng và xử lý các loại hóa chất cấm, độc hại bị cấm sử dụng trong cải tạo và xử lý ao đầm. Cụ thể, nhiều nơi nông dân vẫn dùng các loại thuốc bảo vệ thực vật để diệt giáp xác trong các ao nuôi, sử dụng các chất kháng sinh trong xử lý bệnh cho tôm…, không chỉ gây tác động xấu đến môi trường sản xuất mà còn làm ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.

Bên cạnh lạm dụng các loại hóa chất cấm và kháng sinh, nhiều nơi nông dân vẫn chưa có ý thức trong việc cải tạo ao nuôi, còn bơm bùn thải trực tiếp ra các kênh nội đồng, hay khi tôm chết cũng thải nước trực tiếp ra các kênh thủy lợi, làm lây lan dịch bệnh trên diện rộng nếu các hộ khác lấy phải nguồn nước ô nhiễm vào nuôi tôm, ảnh hưởng đến lợi ích chung. Đó là chưa nói đến nạn khai thác nguồn nước ngầm quá mức ở các khu vực nuôi tôm cũng làm cạn kiệt và gây ô nhiễm nguồn tài nguyên này.

Kênh thủy lợi phục vụ nuôi tôm ở huyện Đông Hải cạn kiệt nước do nắng hạn kéo dài. Ảnh: L.D

Tất cả những bất cập này đã gây tác động xấu đến môi trường và làm ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững, đặc biệt là làm cạn kiệt, gây ô nhiễm nguồn nước ngầm trong điều kiện nguồn tài nguyên nước ngọt đang rất cần cho phát triển sản xuất. Thực tế những năm gần đây cho thấy, nhiều vùng nông thôn của tỉnh phải đối đầu với nạn thiếu nước ngọt phục vụ sản xuất và cả sinh hoạt.

Bảo vệ môi trường sản xuất để phát triển bền vững được xem là quan điểm chỉ đạo nhất quán và được cụ thể hóa bằng nhiều giải pháp của Tỉnh ủy, UBND tỉnh. Vì vậy, các địa phương cần tập trung làm tốt công tác vận động, tuyên truyền để nâng cao ý thức, trách nhiệm của cộng đồng cho công tác bảo vệ môi trường. Đây cũng là điều kiện cần để chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu và để phát triển ổn định, bền vững hiện nay.

Tú Anh

Một số thông tin cần biết trong nuôi trồng thủy sản

Các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động NTTS

1. Vi phạm các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường đối với môi trường sống của các loài thủy sản.

2. Vi phạm các quy định về quy hoạch phát triển NTTS.

3. Nuôi trồng giống thủy sản mới khi chưa được Bộ NN&PTNT cho phép và các loại thủy sản thuộc danh mục nuôi trồng.

4. NTTS không theo quy định làm cản trở dòng chảy, cản trở hoạt động khai thác thủy sản, ảnh hưởng xấu đến các hoạt động của ngành, nghề khác.

5. Sử dụng thuốc, phụ gia, hóa chất thuộc danh mục cấm sử dụng NTTS.

6. Thả giống thủy sản nuôi trồng bị nhiễm bệnh vào nơi nuôi trồng hoặc nguồn nước tự nhiên.

7. Xả nước thải, chất thải hoặc nước thải, chất thải mang mầm bệnh từ các cơ sở sản xuất giống thủy sản, cơ sở NTTS mà chưa qua xử lý, hoặc xử lý chưa đạt chuẩn quy định vào môi trường xung quanh.

8. Xả thải trực tiếp đất, bùn khi sên, vét cải tạo ao, đầm ra sông, kênh, rạch.

9. Xây dựng khu NTTS tập trung trên bãi bồi đang hình thành vùng cửa sông, ven biển.

10. Phá rừng ngập mặn, rừng phòng hộ để NTTS.

Quy định về xử lý nước thải và chất thải

Xử lý nước thải: Hệ thống cấp nước, thoát nước thải phải luôn thông thoáng, được sên vét, cải tạo thường xuyên đảm bảo không để bồi lắng, tồn đọng gây tác hại xấu đến môi trường và hoạt động sản xuất, canh tác của khu vực. Nước thải phải được thu gom và xử lý bằng biện pháp, công nghệ hợp lý không để rò rỉ, phát tán vi sinh vật, mầm bệnh gây ô nhiễm môi trường; hệ thống xử lý nước thải phải được vận hành thường xuyên, nước thải sau xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải công nghiệp trước khi thải vào nguồn tiếp nhận.

Xử lý nước thải rắn: Chất thải phát sinh trong NTTS phải được thu gom, xử lý triệt để bằng biện pháp thích hợp; đối với lượng bùn thải và xác vật nuôi phải thu gom xử lý triệt để theo quy định của pháp luật về chất thải rắn thông thường và chất thải nguy hại, đảm bảo không để phát tán mầm bệnh, vi sinh vật làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, canh tác trong khu vực.

Quy định đối với hoạt động sên, vét đất, bùn cải tạo ao, đầm nuôi thủy sản

Hoạt động sên, vét đất, bùn cải tạo ao nuôi được thực hiện quanh năm (hay theo lịch thời vụ, lịch điều tiết nước của khu vực). Đối với các địa bàn giáp ranh với tỉnh khác, UBND xã, phường, thị trấn có trách nhiệm báo cáo với UBND các huyện, TX. Giá Rai, TP. Bạc Liêu quyết định thời gian cụ thể, đảm bảo việc sên, vét đất, bùn cải tạo ao đầm NTTS không tác động xấu đến môi trường vùng nuôi của các khu vực lân cận và cả vùng nuôi. Phòng NN&PTNT các huyện, Phòng Kinh tế TX. Giá Rai, TP. Bạc Liêu, Phòng Tài nguyên - Môi trường các huyện, TX. Giá Rai, TP. Bạc Liêu phối hợp chặt chẽ với UBND cấp xã giúp UBND các huyện, thị xã, TP. Bạc Liêu thống nhất với UBND các địa bàn của tỉnh giáp ranh về thời gian sên, vét đất, bùn cải tạo ao đầm NTTS cho phù hợp. Các  tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu sên, vét đất, bùn cải tạo ao đầm NTTS bằng cơ giới phải báo cáo UBND cấp xã nơi có ao đầm cần sên, vét cải tạo để được xem xét, hướng dẫn bảo vệ môi trường trong quá trình sên, vét; trường hợp sên, vét bằng phương pháp thủ công không phải báo cáo nhưng khi thực hiện phải đảm bảo không để bùn, đất, chất thải khác trong ao đầm chưa được xử lý thoát ra môi trường bên ngoài…

K.T (trích Quy định bảo vệ môi trường trong hoạt động NTTS trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu của UBND tỉnh)

 

Làm nông như ông Võ Thành Quốc

Ở vùng đất rừng tràm Khánh An, có nhiều nông dân cần cù, sáng tạo, biết làm nông theo cách riêng của mình. Trong số đó, ông Võ Thành Quốc (ấp 13) là một tấm gương tiêu biểu, không chỉ làm giàu từ trồng lúa, nuôi tôm mà còn tận dụng bờ vuông, bờ kênh để trồng hoa màu, tạo nguồn thu ổn định quanh năm. Nhờ cách làm hiệu quả, ông trở thành điển hình trong phong trào nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi của địa phương.

Bước tiến dài cho gạo BL9

Cuối năm 2023, giống lúa BL9 của tỉnh Cà Mau được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) công nhận lưu hành đặc cách, Trung tâm Giống nông nghiệp tỉnh phối hợp triển khai sản xuất tại nhiều địa phương trên địa bàn và đạt hiệu quả khá cao. Ðặc biệt, gạo từ giống lúa này được Hợp tác xã (HTX) Thanh Sơn (xã Vĩnh Mỹ) phát triển thành sản phẩm OCOP 3 sao, tạo tiền đề để mở rộng và vươn xa hơn trên thị trường.

Vĩnh Mỹ: Từ vùng đất khó vươn lên xây dựng cuộc sống ấm no

Vĩnh Mỹ từng là xã khó khăn, đời sống của người dân nói chung, đồng bào dân tộc Khmer nói riêng nơi đây gần như phụ thuộc hoàn toàn vào nông nghiệp truyền thống. Việc sản xuất nhỏ lẻ, chủ yếu trông chờ vào thiên nhiên và đầu ra phụ thuộc vào thương lái, nên cái nghèo cứ đeo bám từng nếp nhà. Tuy nhiên, những năm gần đây, nhờ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, chính quyền địa phương và nỗ lực vươn lên của người dân, Vĩnh Mỹ đã đổi thay rõ nét, từng bước chuyển mình hướng tới mục tiêu giảm nghèo bền vững, xây dựng đời sống người dân ấm no, hạnh phúc.

Hơn 50 doanh nghiệp tập huấn kiến thức về tiêu chuẩn và chứng nhận Halal

Nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Cà Mau tiếp cận và cập nhật những quy định mới nhất về tiêu chuẩn, chứng nhận cũng như an toàn thực phẩm trong hệ thống quản lý chất lượng Halal, ngày 29/10, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức lớp tập huấn kiến thức về tiêu chuẩn và chứng nhận Halal dành cho các doanh nghiệp, hợp tác xã và cơ sở sản xuất kinh doanh trong tỉnh.

Làm giàu từ nông nghiệp hiện đại

Thực hiện chủ trương phát triển nông nghiệp bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu, tỉnh Cà Mau khuyến khích người dân mạnh dạn chuyển đổi mô hình sản xuất, đẩy mạnh ứng dụng khoa học - kỹ thuật và công nghệ nhằm nâng cao năng suất, chất lượng nông sản. Nhiều mô hình hiệu quả được triển khai, không chỉ mang lại thu nhập cao mà còn góp phần thay đổi tư duy sản xuất, hướng tới nền nông nghiệp thông minh, hiện đại và thân thiện với môi trường.

Kiến nghị tháo gỡ vướng mắc về thuế giá trị gia tăng

“Trong khi chờ quy định mới, các cơ quan thuế cần vừa thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách, vừa hỗ trợ, hướng dẫn doanh nghiệp giảm bớt khó khăn; ngành ngân hàng linh hoạt trong tín dụng để tháo gỡ vốn cho doanh nghiệp. Đồng thời, các sở, ngành liên quan cần tiếp tục quan tâm xử lý các vấn đề về chiếu xạ, tạp chất và chất lượng sản phẩm, góp phần thúc đẩy xuất khẩu thuỷ sản của tỉnh”.

Cà Mau thúc đẩy hợp tác quốc tế phát triển ngành cua biển

Trong khuôn khổ Hội thảo quốc tế về Ứng dụng hệ gen trong nông nghiệp (International Symposium on Applied Genomics in Agriculture) diễn ra từ ngày 27-29/10/2025 tại Trường Đại học VinUni (Hà Nội), Đoàn công tác của Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tỉnh Cà Mau, do ông Quách Văn Ấn, Phó Giám đốc Sở làm Trưởng đoàn, đã tham dự và triển khai nhiều hoạt động quan trọng nhằm thúc đẩy hợp tác quốc tế trong phát triển ngành cua biển Cà Mau.

Tăng thu nhập từ nghề tay trái

Lục bình (hay còn gọi là bèo tây) là loài cây mọc nổi, sinh sôi nhanh trên sông, kênh, rạch vùng ngọt hoá Cà Mau và không mang lại giá trị kinh tế cao. Nhưng vài năm gần đây, loại cây dại này đã trở thành nguồn nguyên liệu chính tạo ra những sản phẩm thủ công mỹ nghệ đẹp mắt, nâng tầm giá trị và mang lại thu nhập đáng kể.

Sẵn sàng Ngày hội Cua Cà Mau

Sau thành công của Ngày hội Cua Cà Mau lần thứ I năm 2022, tỉnh Cà Mau hiện đang khẩn trương chuẩn bị tổ chức Ngày hội Cua Cà Mau lần thứ II năm 2025. Sự kiện không chỉ là dịp tôn vinh sản vật đặc trưng của địa phương mà còn thể hiện khát vọng đưa con cua Cà Mau vươn tầm thương hiệu quốc gia, khẳng định vị thế sản vật chủ lực của vùng đất cực Nam Tổ quốc.

Mắm cá lóc đồng U Minh vào OCOP

Từ lâu, vùng đất U Minh nổi tiếng với những cánh rừng tràm bạt ngàn và từ đó cũng cho ra mật ong rừng tràm trứ danh. Cùng với đó là nguồn nguyên liệu cá đồng phong phú không chỉ làm ra nhiều món ngon mà còn là lưu giữ nghề làm mắm cá lóc đồng truyền thống.