(CMO) Thời chiến tranh, tại ấp Thanh Ðạm, xã Tân Hải, huyện Phú Tân, quân giặc lập một biệt khu đặt tên Hải Yến - Bình Hưng. Ở đó, chúng bắt bớ, dồn dân vô tội, mổ bụng, moi gan, giết chóc dã man biết bao sinh mạng. Sau gần nửa thế kỷ đất nước yên bình, quê hương Tân Hải đang từng ngày thay da, đổi thịt, nhưng tội ác của quân giặc mãi in đậm trong ký ức của nhiều người. Giữa tháng Tư lịch sử, trở lại Bình Hưng - nơi chứng ghi tội ác tày trời của quân giặc, lòng tôi đong đầy niềm vui, xen lẫn đôi điều suy ngẫm.
 |
| Buổi dã ngoại về nguồn tại Khu chứng tích Biệt khu Hải Yến - Bình Hưng của học sinh Trường Tiểu học và THCS Mỹ Bình. Ảnh: THI MINH KHẢI |
Người tôi gặp đầu tiên tại xã Tân Hải là cựu chiến binh Nguyễn Thanh Thuỷ, 74 tuổi. Trong căn nhà khang trang, ấm áp, ông Thuỷ kể: “Tôi đi bộ đội 8 năm, trong đó, hơn 3 năm tham gia triệt phá Biệt khu Hải Yến - Bình Hưng”. Ông Thuỷ tiếp: “Là chiến sĩ cách mạng, trận chiến nào cũng phải mưu trí, gan dạ mới chiến thắng quân giặc, riêng những trận đánh Biệt khu Hải Yến, tôi và nhiều đồng đội còn mang thêm mối thù nhà, nợ nước cao ngất. Bọn giặc nơi đây rất tàn ác, chúng giết chóc biết bao người dân vô tội và chiến sĩ cách mạng, trong đó, dòng họ tôi có 3 người bị chúng sát hại tại cây cầu Vĩnh Biệt. Bởi vậy, mỗi khi được cấp trên điều động đánh Biệt khu Hải Yến, anh em chúng tôi nguyện với nhau phải chiến thắng, dù có hy sinh”.
Theo tài liệu lưu giữ tại Bảo tàng Cà Mau, Biệt khu Hải Yến - Bình Hưng hình thành vào cuối năm 1957 tại ấp Thanh Ðạm, xã Tân Hải, huyện Phú Tân. Trên diện tích khoảng 30 ha, quân giặc bao chắn nhiều lớp kẽm gai, trong đó, chúng xây nhà tù, phòng tra tấn, hầm chôn người, với nhiều kiểu giết người tàn bạo, thú tính, như: mổ bụng, cắt lưỡi, moi gan… Trong 15 năm tồn tại, quân giặc đã sát hại hơn 1.600 chiến sĩ cách mạng và người dân vô tội. Càng hờn căm hơn, khi biết tại biệt khu này, giặc xây một cây cầu đặt tên cầu Vĩnh Biệt, làm nơi hành hình những người chúng bắt bớ sau mỗi trận càn. Biết bao xương trắng, máu đào của các chiến sĩ cách mạng và Nhân dân vô tội đã nằm lại dưới lòng đất Hải Yến - Bình Hưng.
Trong cuốn “Lịch sử Ðảng bộ huyện Cái Nước giai đoạn 1930-1975”, có ghi: “Trong vô số tội ác của quân giặc tại Biệt khu Hải Yến - Bình Hưng, có 5 gia đình bị chúng ném lựu đạn, đốt nhà, giết chết cả nhà, tổng số 42 mạng người”.
Trước những tội ác dã man, tàn bạo của giặc, quân và dân Cái Nước đã nhiều lần đấu tranh chính trị, binh vận, đến năm 1963, chúng nhượng bộ. Tiếp đó, đến giữa năm 1967, lực lượng địa phương quân Cái Nước mở trận công đồn, diệt đồn Tân Quảng - cách Biệt khu Hải Yến - Bình Hưng 7 cây số. Cũng trong thời gian này, Tiểu đoàn U Minh 2 anh hùng, phối hợp cùng lực lượng dân quân, du kích “nhổ cỏ” Biệt khu Hải Yến - Bình Hưng. Và biệt khu này bị xoá sổ vào đầu năm 1972.
Tưởng nhớ đồng chí, đồng bào bị giết hại, đồng thời nhắc nhớ mọi người, nhất là thế hệ hôm nay hiểu, biết những mất mát, bi thương, những tội ác không dung thứ của quân giặc, cuối năm 2000, Biệt khu Hải Yến - Bình Hưng, nơi chứng tích tội ác Mỹ - nguỵ được Bộ Văn hoá - Thông tin công nhận là Di tích lịch sử cấp quốc gia. Tiếp đó, đầu năm 2017, UBND tỉnh Cà Mau triển khai dự án xây dựng, tu bổ, tôn tạo chứng tích tội ác Mỹ - nguỵ tại Biệt khu Hải Yến - Bình Hưng, với tổng kinh phí hơn 45 tỷ đồng. Trong đó có các hạng mục xây dựng bia tưởng niệm, nhà trưng bày hiện vật, phục chế một số cơ sở của biệt khu xưa.
Hoà bình về, Tân Hải đối diện với bao khó khăn. Nhiều năm nơi đây thuộc xã nghèo “năm không” (không điện, không đường, không trạm, không chợ và không nước sạch). Thế rồi, từng ngày Tân Hải đón nhận sự quan tâm, hỗ trợ của tỉnh, huyện, cộng với sự nỗ lực, sáng tạo của Nhân dân, đến nay, Tân Hải đang khoác trên mình chiếc áo màu xanh hy vọng. Ðiều vui nhất, Tân Hải đã hoàn thành và được công nhận đạt các tiêu chí xã NTM trong năm 2015. Trước những đổi thay của quê hương, ông Phạm Văn Quang, đảng viên cao niên ở ấp Thanh Ðạm, bày tỏ: “Thấy trước nhà xe 4 bánh chạy bon bon, tối đến điện sáng choang, nhiều khi tôi cứ ngỡ mình đang mơ. Tôi thầm nghĩ, chỉ có Ðảng, có cách mạng mới tạo ra sự diệu kỳ như vậy”.
Giờ đây, đường về các ấp Công Nghiệp, Thanh Ðạm, Tân Phong, Cái Cám, đều trải nhựa. Chương trình xây dựng NTM đã thôi thúc bà con hai bên đường thi đua trồng cây, trồng hoa, tạo sinh cảnh vùng quê xanh ngời sắc thắm. Cảm nhận những đổi thay của quê hương, ông Trương Minh Chiến, Bí thư Chi bộ ấp Công Nghiệp, bộc bạch: “Miệt này ngày trước bà con khổ lắm, quanh năm thiếu ăn, bước ra khỏi nhà là phải dùng xuồng. Bây giờ, cả ấp chỉ còn 18 hộ nghèo, chiếm chưa tới 5%. Bà con trong ấp thường động viên nhau cố gắng lao động, sản xuất để nâng cao mức sống hơn nữa”.
Bà Võ Hồng Hoài, Phó chủ tịch UBND xã Tân Hải, thông tin: "Ban chỉ đạo Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM huyện Phú Tân vừa chỉ đạo các ngành của huyện hỗ trợ Tân Hải tiếp tục nâng cao chất lượng xã NTM. Trong đó, tập trung nâng chất 5 tiêu chí, gồm: tu sửa, giặm vá những tuyến giao thông liên ấp xuống cấp; tuyên truyền, vận động học sinh đến trường đạt 100%; vận động Nhân dân thực hiện các quy ước xây dựng gia đình văn hoá; vận động Nhân dân bảo vệ môi trường và đẩy mạnh chuyển đổi cây trồng, vật nuôi, nâng cao thu nhập".
Trước mắt, phát huy sức trẻ, gắn với Tháng Thanh niên, ngay từ đầu tháng 3, Ðảng uỷ, UBND xã Tân Hải đã chỉ đạo Ðoàn Thanh niên huy động hàng trăm lượt đoàn viên, hội viên ra quân kè, cắm các tuyến đường sạt lở. Tôi về ấp Công Nghiệp, đúng hôm tuổi trẻ và dân quân tự vệ ra quân kè, chống những đoạn đường sạt lở. Anh Quách Tô Ny, Bí thư Chi đoàn ấp, cho biết: "Chi đoàn đã huy động hơn 30 lượt đoàn viên và 12 dân quân tự vệ cặm gần 300 cây cừ, kè, chống 6 đoạn đường sạt lở. Tiếp đó, tháng Tư này, tuổi trẻ ấp Công Nghiệp sửa chữa nhà ở bị xuống cấp cho 3 hộ nghèo".
Giữa trưa tháng Tư lịch sử, tôi tháp tùng cùng ông Nguyễn Minh Phương, Phó trưởng Ban Tuyên giáo huyện Phú Tân, đến viếng Bia tưởng niệm Chứng tích tội ác Bình Hưng. Ông Phương bộc bạch: “Mỗi lần đến đây lòng tôi lại bùi ngùi thương tưởng những đồng chí, đồng bào bị quân giặc sát hại, xương thịt còn nằm vùi trong đất Bình Hưng. Với trọng trách của mình, tôi luôn nỗ lực phối hợp các ngành, các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền ý nghĩa, giá trị của độc lập. Ðặc biệt vào các dịp lễ, chúng tôi chỉ đạo các ngành, các địa phương viếng nghĩa trang liệt sĩ, viếng chứng tích Bình Hưng”.
Tạm biệt dòng sông Cái Ðôi - nơi có bia tưởng niệm đứng trầm mặc, nhìn dòng nước lững lờ trôi, tôi thầm nhủ: Hôm nay, có được cuộc sống yên bình, mỗi chúng ta cần thấu hiểu giá trị hoà bình, độc lập, để trân quý những hy sinh của dân tộc, của lớp lớp cha ông!
Hồ Trúc Ðiệp
Xem thêm bình luận