Thứ bảy, 27-12-25 13:26:24
Cà Mau, 32°C/ 32°C - 33°C Icon thời tiết nắng
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Biến đổi khí hậu: Biến thách thức thành cơ hội phát triển

Báo Cà Mau

Bài 1: Nhiều tác động tiêu cực

Bạc Liêu là một trong những tỉnh thuộc khu vực ĐBSCL đã và đang chịu nhiều tác động của biến đổi khí hậu (BĐKH). Nhiệt độ tăng, nước biển dâng đã gây ngập lụt, nhiễm mặn, hạn hán, sạt lở, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và các hoạt động kinh tế - xã hội khác của địa phương.

Tuyến Quốc lộ 1A thuộc phường Hộ Phòng (TX. Giá Rai) ngập trong nước do triều cường dâng.

 Sóng biển đánh làm hư hỏng nghiêm trọng bờ kè Gành Hào (huyện Đông Hải). Ảnh: M.Đ

Thiệt hại nặng về kinh tế

Những năm gần đây, BĐKH luôn là vấn đề nóng của khu vực ĐBSCL, bởi nó gây ra nhiều thiệt hại về kinh tế và làm ảnh hưởng đến đời sống của người dân. Bạc Liêu là một tỉnh có nền kinh tế chủ yếu là sản xuất nông nghiệp, do đó, BĐKH và nước biển dâng đã tác động nhiều mặt, gây thiệt hại lớn đến sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Một trong những tác động rõ nhất của BĐKH gây ra tại Bạc Liêu trong thời gian qua là hạn hán và xâm nhập mặn đã làm cho gần 1.500ha lúa bị thiệt hại từ 30 - 70%, khoảng 1.200ha thiệt hại trên 70%, và gần 8.100ha diện tích lúa - tôm bị thiệt hại, giảm năng suất.

Bên cạnh đó, Bạc Liêu còn đối mặt với nhiều rủi ro trước hiện tượng nước biển dâng gây ra triều cường. Theo thống kê, từ năm 2010 - 2016, tại Bạc Liêu đã xuất hiện 16 đợt triều cường. Đặc biệt, hàng năm vào những tháng cuối năm trên địa bàn tỉnh xuất hiện nhiều đợt triều cường gây ngập úng cục bộ ở các địa phương, có lúc triều cường dâng cao hơn 2m (vượt báo động III) tại Gành Hào (huyện Đông Hải). Ở TP. Bạc Liêu, các tuyến đường: Hà Huy Tập, Hoàng Văn Thụ, Lê Văn Duyệt, Võ Thị Sáu ngập cục bộ từ 5 - 10cm. Còn TX. Giá Rai, trên tuyến Quốc lộ 1A có 9 vị trí ngập cục bộ từ 5 - 40cm. Cá biệt, đoạn từ công ty NIGICO kéo dài đến vòng xoay Tân Phong (TX. Giá Rai) khoảng 3km, nước dâng cao từ 30 - 40cm; khu vực bến xe Hộ Phòng (TX. Giá Rai) ngập cao từ 30 - 60cm.

Theo kịch bản, nước biển dâng lên 50cm thì tỉnh Bạc Liêu có khoảng 253.978ha bị ngập mặn (chiếm 97,91% tổng diện tích tự nhiên). Các khu vực ngập nhiều nhất và nặng nhất (ngập trên 1m) thuộc huyện Đông Hải (94,80%), TP. Bạc Liêu (93,04%) và huyện Hòa Bình (62,54%). Các khu vực ít chịu ảnh hưởng ngập trong kịch bản là huyện Phước Long và Hồng Dân (chỉ ngập dưới 70cm). Nếu BĐKH diễn ra đúng như kịch bản thì Bạc Liêu sẽ bị thiệt hại rất lớn về kinh tế.  Hàng trăm héc-ta đất ngập mặn sẽ dẫn đến việc không thể trồng trọt, nuôi trồng thủy sản; hoặc nếu trồng trọt, nuôi trồng thủy sản thì năng suất cũng không cao.

Tàn phá nhiều công trình

BĐKH kéo theo sự thay đổi của thời tiết tạo ra nhiều đợt thiên tai, bão, áp thấp nhiệt đới, hạn hán, xâm nhập mặn...  tàn phá, làm hư hỏng các công trình thủy lợi, đê kè trên địa bàn tỉnh với tổng giá trị lên đến hàng trăm tỷ đồng. Đơn cử như van cống đập ngăn mặn của huyện Phước Long bị hư hại do chênh lệch mực nước trong đồng và ngoài sông; kè Gành Hào (huyện Đông Hải), mố cầu Chiên Túp 1 (nằm trên tuyến đê biển thuộc xã Vĩnh Trạch Đông, TP. Bạc Liêu) bị sạt lở nghiêm trọng. Đoạn sạt lở kéo dài, ăn sâu vào mặt đường đê khiến giao thông trên tuyến đường này bị chia cắt.

Không chỉ sạt lở tại các khu vực đê biển, thời gian qua nhiều khu vực gần bờ sông cũng bị sạt lở làm sụp lún nhà ở của người dân. Cụ thể là trên địa bàn phường 1, cống Láng Trâm, cống Giá Rai (TX. Giá Rai); khu vực ven kênh xáng Bạc Liêu - Cà Mau thuộc địa phận ấp Chùa Phật (thị trấn Hòa Bình, huyện Hòa Bình)… Bà Lý Thị Tiếng (ngụ ấp 2, phường 1, TX. Giá Rai) bày tỏ: “Hầu như toàn bộ đất cả trăm mét vuông của gia đình tôi đã biến mất dưới lòng sông do sạt lở, triều cường dâng. Hiện nay, nhà ở của tôi cũng đang bị đe dọa, có thể sụp xuống sông bất cứ lúc nào”.

BĐKH là một trong những thách thức lớn nhất đối với cả nước và các tỉnh trong khu vực ĐBSCL nói chung và Bạc Liêu nói riêng. Các diễn biến thời tiết bất thường, thiên tai, bão, lũ và khô hạn ngày càng gia tăng, nhiệt độ trung bình toàn cầu tiếp tục tăng nhanh và làm tăng tốc độ tan băng ở các đầu cực Trái đất làm mực nước biển dâng cao. Tác động do BĐKH và nước biển dâng ngày càng nghiêm trọng, vì vậy cần có những giải pháp thích ứng và có chương trình, kế hoạch hành động kịp thời với bước đi thích hợp để giảm thiểu các tác động, duy trì, bảo vệ sự phát triển bền vững.

Ông Lương Ngọc Lân, Giám đốc Sở NN&PTNT, cho biết: “BĐKH không chỉ làm hư hại nhiều công trình, mà còn ảnh hưởng đến tình hình sản xuất, nuôi trồng thủy sản và dân sinh. Theo nhận định của các chuyên gia ngành Nông nghiệp, thời gian tới, thiên tai, BĐKH sẽ khắc nghiệt hơn, vì vậy cần thi công các công trình để phục vụ và ứng phó với BĐKH. Song, do kinh phí đầu tư thi công lớn nên rất cần sự hỗ trợ của Bộ NN&PTNT, Chính phủ”.

MINH ĐẠT -  HOÀNG LAM

---------------------------------------------------

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Anh Tuấn, Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu BĐKH - Trường đại học Cần Thơ đánh giá: “Sạt lở ở các tỉnh, thành khu vực ĐBSCL đang gia tăng và chưa hề có dấu hiệu chựng lại. Hầu hết các địa phương ven sông, ven biển đều bị sạt lở do ảnh hưởng trực tiếp của BĐKH cũng như sự mất cân bằng hệ thống dòng sông, nên tình trạng sạt lở ngày càng nghiêm trọng”.

Hào hứng, lan toả khí thế thi đua

Trong không khí phấn khởi, hào hứng và lan tỏa tinh thần thi đua, Ngày hội Nông thôn mới tỉnh Cà Mau năm 2025 do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức, diễn ra ngày 20/12 tại xã Trần Văn Thời, đã thu hút 15 đội với hơn 200 vận động viên, tuyên truyền viên đến từ 15 xã trên địa bàn tỉnh tham gia.

Cà Mau - Điểm hẹn của những hạt gạo ngon

Dự kiến từ ngày 2-6/2/2026, tỉnh Cà Mau lần đầu tiên trở thành điểm hẹn của những “hạt ngọc trời” khi đăng cai tổ chức “Hội thi gạo ngon vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL)”. Không chỉ là cuộc tranh tài về chất lượng hạt gạo, sự kiện còn mang ý nghĩa khẳng định vị thế, mở ra chương mới cho ngành lúa gạo vùng đất địa đầu cực Nam Tổ quốc.

Ðưa ngành hàng cua “vươn ra biển lớn”

Ngày 5/12, Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) tỉnh Cà Mau ban hành Kế hoạch phát triển vùng nguyên liệu cua biển phục vụ xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc. Ðây được xem là bước chuyển quan trọng, đưa ngành hàng cua biển của tỉnh mạnh mẽ "vươn ra biển lớn".

Phát triển sản phẩm OCOP từ vai trò hợp tác xã

Những năm gần đây, kinh tế tập thể, nòng cốt là các hợp tác xã (HTX), ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế nông thôn tỉnh Cà Mau. Việc tham gia Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) giúp nhiều HTX nâng cao giá trị nông sản, đồng thời thúc đẩy đổi mới tổ chức sản xuất, nâng cao năng lực quản trị, xây dựng thương hiệu và mở rộng thị trường, góp phần thiết thực vào quá trình xây dựng nông thôn mới ở địa phương.

Rừng phòng hộ Vĩnh Hậu: Bảo vệ đê biển và sinh kế người dân

Trải dài gần 20 km dọc tuyến biển Ðông, những cánh rừng mắm, đước, cóc, tra xanh bạt ngàn trên địa bàn xã Vĩnh Hậu không chỉ thực hiện tốt chức năng bảo vệ đê biển mà còn trở thành điểm tựa sinh kế quan trọng cho người dân vùng ven biển. Thời gian qua, rừng phòng hộ nơi đây đã phát huy hiệu quả vai trò “lá chắn xanh”, góp phần giảm thiểu tác động của sóng gió, xói lở, đồng thời tạo điều kiện để người dân khai thác, nuôi trồng thuỷ sản dưới tán rừng theo hướng bền vững.

Ngân hàng đồng hành phát triển kinh tế thuỷ sản

Với lợi thế là “thủ phủ con tôm” của cả nước, Cà Mau đang từng bước chuyển dịch ngành thuỷ sản theo hướng sinh thái, bền vững và gia tăng giá trị. Ðồng hành cùng quá trình này, hệ thống ngân hàng trên địa bàn tỉnh chủ động triển khai nhiều giải pháp tín dụng phù hợp, góp phần tháo gỡ khó khăn về vốn, tạo động lực để người dân và doanh nghiệp yên tâm đầu tư, phát triển sản xuất.

Nhộn nhịp mùa thu hoạch tôm càng xanh

Những ngày cuối năm 2025, nông dân xã Nguyễn Phích rộn ràng vào mùa thu hoạch tôm càng xanh, bà con ai nấy đều phấn khởi vì vụ tôm đạt năng suất cao, cho lợi nhuận khả quan.

Hợp tác xã kiểu mới - Nền tảng của kinh tế nông thôn kiểu mẫu

Xã Vĩnh Thanh hiện có 26 tổ hợp tác (THT), 9 hợp tác xã (HTX) đã và đang củng cố, nâng chất hoạt động theo hướng liên kết sản xuất, kinh doanh theo chuỗi giá trị. Đây là một trong những địa phương của tỉnh tiên phong ứng dụng công nghệ, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, tạo nền tảng xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, từng bước hiện đại.

Kinh tế xanh nâng giá trị nông sản

Thời gian qua, Cà Mau triển khai đồng bộ nhiều chính sách và giải pháp, góp phần nâng cao vị thế của nông sản trên thị trường quốc tế. Nhiều mặt hàng nông sản của tỉnh đang dần khẳng định uy tín, chất lượng trong xu thế thị trường ngày càng khắt khe về truy xuất nguồn gốc, an toàn thực phẩm và sản xuất theo hướng hiện đại, minh bạch, bền vững.

Tham quan mô hình kinh tế tuần hoàn xanh

Trong khuôn khổ chương trình tổng kết Dự án “Giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường liên quan đến khai thác nguyên vật liệu xây dựng và san lấp, đặc biệt là cát ở Cà Mau”, chiều 9/12, Ban Thường vụ Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) tỉnh Cà Mau phối hợp với Trường Đại học Kinh tế - Luật (Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh) tổ chức chuyến tham quan mô hình kinh tế tuần hoàn xanh tại xã Khánh Bình.