Cuộc vận động xây dựng nông thôn mới (NTM) đang thành phong trào nông dân rộng khắp trong cả nước, có tác động đến tái cơ cấu kinh tế nông nghiệp đến quy hoạch và xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn, tạo điều kiện cho nông thôn phát triển.
Cuộc vận động xây dựng nông thôn mới (NTM) đang thành phong trào nông dân rộng khắp trong cả nước, có tác động đến tái cơ cấu kinh tế nông nghiệp đến quy hoạch và xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn, tạo điều kiện cho nông thôn phát triển.
Tiến trình đó không thể thiếu vai trò quan trọng của khoa học - công nghệ. Do thiếu thông tin, hạn chế trình độ kỹ thuật nên nông dân hay sản xuất chạy theo phong trào lúc hàng hoá có giá cao, khiến các mô hình có hiệu quả nhanh chóng mất tính bền vững. Đẩy mạnh chuyển giao tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất sẽ giúp nông dân nâng cao năng suất, sản lượng, chất lượng sản phẩm, cũng như khâu bảo quản, giúp tăng hiệu quả kinh tế.
Đối với các đối tượng cây trồng, vật nuôi cần căn cứ quy hoạch loại hàng hoá, vùng nguyên liệu và theo yêu cầu, điều kiện tự nhiên từng địa phương mà chọn tiến bộ kỹ thuật và phương thức chuyển giao phù hợp cho từng loại. Điều quan trọng là người tiếp nhận chuyển giao tiến bộ kỹ thuật phải có kiến thức nhất định, có điều kiện thực hiện, chủ động, nhiệt tình theo đuổi đến kết quả cuối cùng và duy trì, phát triển được mô hình sau khi thành công. Chuyển giao tiến bộ kỹ thuật phải hướng đến nâng cao trình độ sản xuất để tăng năng suất, chất lượng và các khía cạnh liên quan sản phẩm nhằm có khối lượng hàng hoá lớn, có khả năng đáp ứng các thị hiếu, nhu cầu thị trường, tạo điều kiện cho vùng sản xuất loại hàng hoá ấy có thể đứng vững trên thương trường.
Theo đó, địa phương nhận chuyển giao tiến bộ kỹ thuật phải có quy hoạch, kế hoạch bố trí cây trồng, vật nuôi cụ thể, ổn định lâu dài, phù hợp lợi thế riêng của địa phương về nhiều mặt, không được miễn cưỡng và phải kiên quyết thực hiện, giữ vững quy hoạch, kế hoạch bằng vận dụng thêm các chính sách điều tiết vĩ mô. Nông dân nhận thực hiện các mô hình trình diễn chuyển giao tiến bộ kỹ thuật phải được chọn lựa kỹ, phải là người có kiến thức nhất định, có tiềm lực tài chính, tư liệu, lao động đối ứng, có uy tín để sau này vận động tổ chức ứng dụng và nhân rộng mô hình. Chú ý tạo mô hình sản xuất đa canh trong phạm vi hộ, nhưng cần phải liên kết, hợp tác nhiều hộ và cả vùng để có nguồn hàng lớn, tạo điều kiện hình thành và phát triển thương hiệu uy tín chung. Cần có cơ chế đầu tư và mô hình tổ chức sản xuất phù hợp để nhân rộng tiến bộ kỹ thuật thành vùng có sản phẩm hàng hoá lớn, hay vùng nguyên liệu ổn định cho chế biến khi việc chuyển giao hoàn thành, mô hình kết thúc giai đoạn trình diễn.
Các địa phương cần tuyên truyền nâng cao nhận thức nông dân về những lợi ích hay tác hại nếu ứng dụng sai trong việc chuyển giao tiến bộ kỹ thuật phục vụ sản xuất. Đồng thời, cần có biện pháp xử lý nghiêm những người chuyển giao kỹ thuật không phù hợp làm rối loạn các quy trình kỹ thuật đúng đang triển khai, hay lạm dụng khuyến mãi lừa dối nông dân, gây nhiễu loạn thị trường khoa học - công nghệ có thể dẫn đến những thiệt hại cho nông dân và kinh tế địa phương.
Tình trạng hết chạy theo cây, con này lại phải phá bỏ để theo cây, con khác, cuối cùng chỉ có nuôi trồng rồi lại phá bỏ, không mang lại hiệu quả, không có tích luỹ. Nuôi trồng cây, con gì cũng phải nắm vững thị trường, nắm vững kỹ thuật thì mới đạt năng suất, chất lượng, mới có hiệu quả kinh tế. Thực trạng con tôm, cây mía, củ gừng trong thời gian qua ở tỉnh ta đáng để bà con nông dân suy gẫm…
Để sớm xây dựng NTM thành công và bền vững, các địa phương cần đẩy mạnh tổ chức lại sản xuất theo các loại hình hợp tác phù hợp, như hình thành các cánh đồng mẫu lớn, cánh đồng lớn… cho những loại sản phẩm hàng hoá, cây trồng, vật nuôi thích hợp các điều kiện tự nhiên, lợi thế riêng từng chân ruộng, từng vùng, từng đối tượng để việc chuyển giao tiến bộ kỹ thuật cho nông dân được thuận lợi./.
Kỹ sư Nguyễn Văn Thước
Xem thêm bình luận