Mới đây, tại TP. Cần Thơ, Trung tâm Khuyến nông quốc gia tổ chức Diễn đàn Khuyến nông @ Nông nghiệp với chủ đề: Biện pháp phòng chống rầy nâu và bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá (VL-LXL) trên cây lúa tại các tỉnh Nam bộ. Tại diễn đàn, ngành chức năng đã đưa ra nhiều giải pháp để các địa phương chủ động phòng chống dịch rầy nâu và bệnh VL-LXL.
Nông dân tham quan mô hình cánh đồng sinh thái lúa - tôm (huyện Phước Long). Ảnh: M.Đ
Vụ lúa đông xuân 2016 - 2017, diện tích lúa bị nhiễm rầy nâu ở các tỉnh Nam bộ đã hơn 50.000ha. Sang vụ hè thu, trên 40.000ha lúa bị nhiễm rầy và VL-LXL, trong đó diện tích bị sâu bệnh gây hại hơn 32.000ha.
Ở Bạc Liêu, trong 6 tháng đầu năm 2017, toàn tỉnh có khoảng 27.730ha lúa bị nhiễm rầy nâu. Để giảm diện tích lúa bị thiệt hại do sâu bệnh, hàng năm, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh xây dựng từ 1 - 2 mô hình quản lý rầy nâu truyền bệnh VL-LXL. Tăng cường nâng cao ý thức cộng đồng trong phòng trừ rầy nâu, bệnh VL-LXL. Khuyến khích nông dân sản xuất lúa theo phương thức cánh đồng lớn, sử dụng các giống lúa xác nhận và kháng rầy để gieo trồng. Thường xuyên đào tạo lực lượng nông dân nòng cốt tham gia, phổ biến nhân rộng quy trình quản lý rầy nâu, bệnh VL-LXL theo hướng bền vững. Khuyến khích nông dân áp dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào sản xuất như “3 giảm - 3 tăng”, “1 phải - 5 giảm”, quản lý dịch hại tổng hợp IPM, giảm mật độ gieo sạ dư phân - thừa đạm, dùng nước che chắn rầy lúc lúa còn non…
Theo Tiến sĩ Hồ Văn Chiến, nguyên Giám đốc Trung tâm Bảo vệ thực vật phía Nam: “Trong các loại dịch hại trên cây lúa, rầy nâu là mối đe dọa nghiêm trọng hơn cả. Ngoài việc trực tiếp gây hại cho cây lúa, chúng còn là môi giới truyền các bệnh làm giảm năng suất và sản lượng lúa như bệnh VL-LXL, bệnh lúa cỏ”. Để quản lý rầy nâu và bệnh VL-LXL, cần áp dụng mô hình ruộng lúa - bờ hoa hay mô hình cánh đồng sinh thái. Các mô hình này làm cân bằng hệ sinh thái đồng ruộng, bảo vệ môi trường nông thôn. Các loại hoa phù hợp trồng trên bờ ruộng là xuyến chi, sao nhái, trâm ổi... Thời gian trồng tốt nhất từ 10 - 15 ngày trước khi gieo sạ.
Mô hình ruộng lúa - bờ hoa mang lại hiệu quả bền vững; nông dân được nâng cao hiểu biết về canh tác lúa, quản lý dịch hại, thay đổi nhận thức trong việc bảo tồn và phát huy hiệu quả của thiên địch đối với sâu bệnh, hạn chế tối đa việc dùng thuốc hóa học. Theo thống kê, mỗi héc-ta lúa áp dụng công nghệ cánh đồng sinh thái cho lợi nhuận tăng 3 triệu đồng so với ruộng không áp dụng.
Hiện nay, có 22 tỉnh, thành phía Nam đã thực hiện mô hình cánh đồng sinh thái. Tổng diện tích thực hiện mô hình gần 16.000ha với 7.400 lượt hộ nông dân tham gia. Thứ trưởng Bộ NN&PTNT - Lê Quốc Doanh cho rằng: “Nếu các địa phương không chủ động phòng bệnh hiệu quả thì bệnh VL-LXL sẽ quay lại và gây hại cho trà lúa giống như 10 năm về trước. Vì vậy, yêu cầu các địa phương phải thực hiện nguyên tắc: trên 2% diện tích lúa nhiễm bệnh VL-LXL cần phải tiêu hủy ngay, không được chủ quan. Nơi nào để dịch bệnh này lan rộng thì phải chịu trách nhiệm. Bộ NN&PTNT khuyến khích nông dân áp dụng mô hình cánh đồng sinh thái hay mô hình ruộng lúa - bờ hoa nhằm cân bằng hệ sinh thái phòng chống các loại dịch bệnh hiệu quả, trong đó có bệnh VL-LXL”.
Minh Đạt
Xem thêm bình luận