Toàn tỉnh có hơn 183.000ha đất canh tác lúa, mỗi năm nông dân sản xuất hơn 1 triệu tấn lúa. Những năm gần đây, các mô hình sản xuất lúa ngày càng phát huy hiệu quả, tăng thêm giá trị, nhiều nông dân đang hướng đến sản xuất hàng hóa lớn.
Nông dân huyện Hòa Bình thu hoạch lúa. Ảnh: L.D
Một trong những giải pháp quan trọng góp phần làm sản xuất phát triển là nông dân đã thay đổi hình thức canh tác và áp dụng những thành tựu khoa học - kỹ thuật mới vào sản xuất, trong đó, giống được xem là khâu đột phá. Đến nay, ngành chức năng đã khảo nghiệm và chọn tạo 28 giống lúa cao sản, chất lượng cao, ngắn ngày, trong đó các giống lúa năng suất cao, ổn định, chất lượng tốt, đạt tiêu chuẩn xuất khẩu (như OM 4900, OM 5451, OM 6976) và các giống lúa thơm (như ST20, RVT, Nàng Hoa 9, Đài Thơm 8 và Hoa Tiên) được nông dân trồng chiếm 76% diện tích đất trồng lúa. Ngoài ra, còn có các giống lúa có khả năng chịu hạn, phèn, mặn khá cao, phù hợp với từng tiểu vùng sinh thái.
Cùng với đó là những mô hình sản xuất thông minh giúp nông dân giảm chi phí đầu tư, tăng khả năng thích nghi của cây lúa trên từng vùng đất. Đơn cử như mô hình sản xuất lúa tiết kiệm nước vừa giúp nâng cao sức chống chịu cho cây lúa, tiết kiệm nước tưới, giảm áp lực thiếu nước trong mùa khô và lợi nhuận tăng thêm từ 3 - 6 triệu đồng/ha. Hay mô hình sản xuất lúa gắn với trồng hoa trên bờ bao giúp nông dân quản lý dịch hại theo hướng sinh học, bảo tồn và làm đa dạng các loài thiên địch, ổn định hệ sinh thái đồng ruộng, góp phần bảo vệ môi trường, đồng thời lợi nhuận tăng thêm 3,5 triệu đồng/ha...
Bên cạnh đó, việc áp dụng chương trình “3 giảm - 3 tăng” và “1 phải - 5 giảm”, xuống giống né rầy cũng tiếp tục được nhân rộng, lợi nhuận tăng thêm từ 1,8 - 2,5 triệu đồng/ha/vụ (so với ruộng không áp dụng).
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, việc sản xuất lúa cũng còn tồn tại nhiều khó khăn, hạn chế. Đó là nông dân còn lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật; sản xuất chạy theo số lượng, chưa quan tâm đến chất lượng; chưa tích cực tham gia các tổ hợp tác, hợp tác xã. Do vậy, đến nay toàn tỉnh chỉ xây dựng được 14 cánh đồng lớn với tổng diện tích canh tác hơn 7.500ha.
Ngành Nông nghiệp tỉnh đề ra mục tiêu đến năm 2025 sản lượng lúa đạt 1,12 triệu tấn và đến năm 2030 sản lượng lúa đạt hơn 1,16 triệu tấn. Song, để hoàn thành mục tiêu này, việc tiếp tục nhân rộng các mô hình sản xuất hiệu quả gắn với cây lúa cần được quan tâm, nhất là các mô hình lúa - cá, lúa - tôm, lúa - rau màu. Đồng thời đẩy mạnh hơn nữa việc ứng dụng khoa học - công nghệ vào đồng ruộng và khuyến khích nông dân tích cực tham gia cánh đồng mẫu lớn để sản xuất hàng hóa lớn, chất lượng và được doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm. Tăng cường hơn nữa việc đầu tư hạ tầng thủy lợi, trạm bơm nước cho vùng sản xuất lúa - tôm và khuyến khích nông dân sử dụng giống lúa chất lượng cao…
Tú Anh
Xem thêm bình luận