Nhận diện thách thức, chỉ rõ những hạn chế, đề ra giải pháp để phát triển nhanh và bền vững, những năm qua, với sự quan tâm đặc biệt của Trung ương, đã ưu tiên đầu tư phát triển hạ tầng giao thông đồng bằng sông Cửu Long (ÐBSCL), từ đường bộ, cảng biển đến hàng không, tạo đà để vùng đất "chín rồng" vươn cánh bay cao, bay xa. Nhận thức thực tiễn là cần phải có tầm nhìn mới, định hướng chiến lược, các giải pháp toàn diện, căn cơ, đồng bộ, huy động tối đa các nguồn lực và sự tham gia của các thành phần kinh tế để phát triển vùng ÐBSCL, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 120/NQ-CP ngày 17/11/2017 về phát triển bền vững ÐBSCL thích ứng với biến đổi khí hậu (BÐKH). Cùng với đó là Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 2/4/2022 về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng - an ninh vùng ÐBSCL đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Nhận diện 2 điểm yếu nhất của ÐBSCL, là chất lượng nguồn nhân lực và hạ tầng giao thông, xác định tính cấp thiết của sự phát triển dựa trên sự kết nối, Chính phủ quyết tâm đặt nền móng, cấp tốc mở đường cao tốc để phát triển cho vùng với hành động quyết tâm cao nhất trên tinh thần không chần chừ, không kéo dài.
Đồ hoạ LÊ TUẤN.
“Ðáng lý ra, với sự khó khăn về nguồn vốn đầu tư, đường cao tốc về tận Cà Mau phải đến năm 2030 mới làm, nhưng xét thấy công trình mang tính cấp bách nên cần triển khai ngay, không do dự, quyết tâm hoàn thành trong năm 2025”, đồng chí Lê Minh Khái, Phó thủ tướng Chính phủ, trải lòng về việc quyết làm đường cao tốc từ TP Cần Thơ về đến Cà Mau.
Cấp tốc đầu tư hạ tầng giao thông
Theo Chương trình hành động của Chính phủ, tại Nghị quyết 78 (Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW của Bộ Chính trị) đề ra 14 chỉ tiêu phát triển, 26 nhiệm vụ và 7 dự án kết cấu hạ tầng quan trọng của vùng cần quyết tâm thực hiện đến năm 2030. Theo đó, đến nay đường cao tốc toàn vùng đã đưa vào khai thác 120 km (cao tốc Bắc - Nam phía Ðông đoạn TP Hồ Chí Minh - Trung Lương dài 39 km; Trung Lương - Mỹ Thuận dài 51 km; cầu Mỹ Thuận 2 dài 7 km; Mỹ Thuận - Cần Thơ dài 23 km). Ðang triển khai thi công, phấn đấu cơ bản hoàn thành đến năm 2025 thêm 428 km (cao tốc Long Thành - Bến Lức dài 3 km; Cần Thơ - Cà Mau dài 111 km; Chơn Thành - Ðức Hoà dài 19 km; Cao Lãnh - Lộ Tẻ dài 29 km; Lộ Tẻ - Rạch Sỏi dài 51 km; Châu Ðốc - Cần Thơ - Sóc Trăng dài 188 km; Cao Lãnh - An Hữu dài 27 km) và đang chuẩn bị đầu tư 215 km (cầu Cần Thơ 2 dài 15 km; Ðức Hoà - Mỹ An dài 74 km; Mỹ An - Cao Lãnh dài 26 km; Hà Tiên - Rạch Giá dài 100 km).
Tại ÐBSCL hiện đang triển khai thi công và phấn đấu đến năm 2025, cơ bản hoàn thành thêm 428 km đường cao tốc, trong đó có tuyến Cần Thơ - Cà Mau dài 111 km.
Về đường sắt, ông Nguyễn Xuân Sang, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải, cho biết, đang triển khai nghiên cứu xây dựng đường sắt TP Hồ Chí Minh - Cần Thơ, đây là dự án quan trọng được Bộ Giao thông vận tải, ưu tiên bố trí vốn triển khai nghiên cứu đầu tư với mục tiêu phấn đấu khởi công trước năm 2030 và hoàn thành trước năm 2035, nhằm bổ sung cho vùng một phương thức vận tải bền vững, không phát thải.
Ðối với đường hàng không, đã hoàn thành đầu tư và tiếp tục nâng cấp 4 cảng trong khu vực, bao gồm: Cần Thơ, Phú Quốc, Cà Mau và Rạch Giá, với tổng công suất khoảng 7,45 triệu hành khách/năm và 12 tấn hàng hoá/năm, phục vụ nhu cầu vận tải, kết nối trực tiếp với các tỉnh, thành trong nước và quốc tế; đang nghiên cứu đầu tư nhà ga hàng hoá tại Cảng Hàng không quốc tế Cần Thơ.
Bên cạnh đó, để tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất và đầu tư của vùng, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 106/2023/QH15 ngày 28/11/2023 về thí điểm một số chính sách đặc thù về đầu tư xây dựng công trình đường bộ, trong đó 7 công trình giao thông đường bộ quan trọng của vùng được áp dụng một số chính sách đặc thù như: Dự án nâng cấp mở rộng tuyến nối Cần Thơ - Hậu Giang (Quốc lộ 61C); Dự án phát triển mạng lưới giao thông vùng ÐBSCL thích ứng với BÐKH TP Cần Thơ - Dự án 1 (nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 61C, đoạn qua địa phận TP Cần Thơ và đường kết nối quận Ô Môn, huyện Thới Lai, TP Cần Thơ với huyện Giồng Riềng, tỉnh Kiên Giang, đoạn qua địa phận TP Cần Thơ); Dự án nâng cấp, mở rộng đường tỉnh 879B từ cầu Gò Cát đến ranh Long An; Dự án đầu tư xây dựng cầu sông Ông Ðốc, tuyến trục Ðông - Tây và cầu Gành Hào (Cà Mau); Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Cao Lãnh - An Hữu, giai đoạn 1; Dự án đầu tư xây dựng cầu Ðình Khao nối 2 tỉnh, Vĩnh Long và Bến Tre, theo hình thức đối tác công tư; Dự án xây dựng cầu Cổ Chiên 2, kết nối tỉnh Bến Tre với tỉnh Trà Vinh.
Vẫn chưa đáp ứng nhu cầu phát triển
Dù có nhiều thay đổi nhanh chóng, tạo diện mạo mới về hạ tầng giao thông trong vùng, nhưng theo Thứ trưởng Nguyễn Xuân Sang, vẫn còn nhiều hạng mục chưa được nâng cấp, cải tạo để tăng cường khả năng chống chịu với BÐKH, phát huy tiềm năng, lợi thế, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của vùng. Mạng lưới kết cấu hạ tầng giao thông cấp vùng, liên vùng còn thiếu đồng bộ, hiện đại, cần tiếp tục được quan tâm đầu tư, cải tạo nâng cấp để đáp ứng nhu cầu vận tải và tăng cường sức chống chịu, thích ứng với BÐKH.
(1).jpg)
Cầu Cần Thơ, điểm nhấn và là trục giao thông trung tâm kết nối vùng ĐBSCL với các địa phương. Tới đây sẽ tiếp tục đầu tư cầu Cần Thơ 2, đây sẽ là mảnh ghép cuối cùng trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông khu vực ĐBSCL khi kết nối cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ và cao tốc Cần Thơ - Hậu Giang - Cà Mau.
Ðể đạt được mục tiêu kép là phát triển kết cấu hạ tầng giao thông vùng ÐBSCL theo quy hoạch và thích ứng BÐKH, Thứ trưởng Nguyễn Xuân Sang san sẻ, cần có 5 giải pháp công trình và 5 giải pháp phi công trình. Cụ thể, tiếp tục giải quyết dứt điểm các vướng mắc về tĩnh không cầu trên các tuyến đường thuỷ nội địa quan trọng, phát huy tối đa lợi thế địa hình sông nước để khẳng định ưu thế của vận tải thuỷ nội địa trong vận tải hàng hoá, đặc biệt là vận tải container; đẩy nhanh và mở rộng việc áp dụng các loại vật liệu thay thế (như cát biển, tro xỉ nhiệt điện...) trong đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông; lựa chọn hướng tuyến, kết cấu công trình giao thông phù hợp, ưu tiên kết hợp công trình giao thông và thuỷ lợi để nâng cao hiệu quả chống ngập, không cản trở tiêu thoát, hạn chế tối đa tác động đến các hành lang thoát lũ; đẩy mạnh triển khai các công trình tích hợp giải pháp nâng cao khả năng chống chịu BÐKH và nước biển dâng như: nghiên cứu ứng dụng các vật liệu tiên tiến, thích ứng với BÐKH trong xây dựng thi công; thiết kế cao độ công trình giao thông, vừa đảm bảo hiệu quả kinh tế và an toàn, không bị ngập do tác động của triều cường và nước biển dâng...
Theo Thứ trưởng Nguyễn Xuân Sang, bên cạnh nguồn vốn đầu tư, nguồn lực dành cho công tác bảo trì hạ tầng giao thông trong vùng cũng cần được bố trí nhanh và đủ, đáp ứng khai thác bền vững hạ tầng cũng như khắc phục kịp thời các sự cố do tác động của BÐKH (sạt lở, sụt lún...). Ðối với giải pháp phi công trình, tập trung vào tăng cường hợp tác, huy động nguồn lực và sự hỗ trợ của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước cho các hoạt động nâng cao năng lực thích ứng với BÐKH cho hệ thống giao thông vùng...
.jpg)
Trần Nguyên
Bài 3: Ðầu tư cho thuận thiên là cấp thiết
Xem thêm bình luận