(CMO) “Tiểu vùng, ô thuỷ lợi” có lẽ là những cụm từ nhận được rất nhiều sự quan tâm không chỉ của các cơ quan quản lý Nhà nước mà cả người dân. Bởi nó liên quan đến sản xuất, sinh hoạt của rất nhiều người và phải cần rất nhiều tiền của để đầu tư khép kín. Do đó, cần có bước đi bài bản hơn khi đầu tư, đừng để ngân sách trở nên lãng phí.
Dự án hạ tầng thuỷ lợi phục vụ nuôi trồng thuỷ sản xã Tân Duyệt, huyện Đầm Dơi là một minh chứng. Dự án được Bộ NN&PTNT phê duyệt tại Quyết định số 3096/QĐ-BNNPTNT, ngày 30/10/2009, với tổng mức đầu tư khoảng 130,753 tỷ đồng do Sở NN&PTNT làm chủ đầu tư. Theo quy hoạch, sẽ có 12 cống được xây dựng, 13 tuyến kinh được nạo vét và khi dự án hoàn thành sẽ có 4 ô thuỷ lợi được khép kín. Tuy nhiên, đến nay đã qua gần 10 năm kể từ khi dự án được duyệt, chỉ mới khép kín được 1 trong 4 ô với 6 cống được xây dựng và 11 kinh được nạo vét. Tổng diện tích được khép kín khoảng 1.000 ha so với diện tích quy hoạch khoảng 5.000 ha.
 |
| Hệ thống cống thuỷ lợi ở ô thuỷ lợi Tân Duyệt được đầu tư khá kiên cố. |
Tổng thể dự án là vậy, tuy nhiên vấn đề ở đây không phải là bao nhiêu ô được khép kín mà cái lớn nhất mà nhiều người quan tâm là hiệu quả mang lại như thế nào so với sức đầu tư đã bỏ ra. Thực tế thời gian quan đã cho thấy, việc quản lý, khai thác, sử dụng hạ tầng thuỷ lợi ở khu vực này cũng như việc quy hoạch đầu tư xây dựng đang còn nhiều ý kiến khác nhau, kể cả người dân trong vùng thụ hưởng.
Trở lại những năm 2000, dự án bắt đầu xây dựng gồm các mục tiêu: ngăn mặn, giữ ngọt và cấp thoát nước sạch để nuôi tôm quảng canh cải tiến. Để phục vụ mục tiêu này, các hạng mục công việc chính được xác định là nạo vét các trục, các tuyến kinh trong ô thuỷ lợi, xây dựng hệ thống cống khép kín và hệ thống đê chống tràn kết hợp với lộ nông thôn. Đến thời điểm này, các mục tiêu trên đã không còn thiết thực, nhất là đối với việc giữ ngọt. Hay như cả mục tiêu cấp thoát nước phục vụ nuôi tôm quảng canh cải tiến cũng không thiết thực, bởi các vùng thuỷ lợi khác không được xây dựng cống, việc cấp thoát nước cũng chưa từng thiếu. Tuy nhiên, một thực tế cần được nhìn nhận là khi hệ thống hạ tầng thuỷ lợi được xây dựng kết hợp với nạo vét các tuyến kênh đã hạn chế rất lớn tình trạng tràn do triều cường gây ra ở khu vực này.
Như vậy, cả trăm tỷ đồng bỏ ra thời gian qua chỉ mới phục vụ cho một nhiệm vụ là chống tràn từ triều cường, còn hệ thống cống đã hoàn thành hơn 1 năm qua gần như chưa được vận hành. Việc không vận hành không phải do các ngành chức năng không vận hành mà do đây là vùng nằm sâu trong nội đồng nên những tháng đỉnh điểm thuỷ triều cũng chỉ dâng khoảng 10-20 cm, chưa đến mức cần đến cống để ngăn.
Hiện nay, Sở NN&PTNT đang trình Bộ NN&PTNT xin làm tiếp giai đoạn II, khép kín thêm ô thứ 2, gồm 4 cống và 2 đoạn đê với tổng mức đầu tư khoảng 80 tỷ đồng và đã được bố trí vốn khoảng 15 tỷ đồng. Từ thực tế hiện nay có thể thấy, việc đầu tư hệ thống cống ở giai đoạn II theo kế hoạch vốn đã được phân bổ cần phải được xem xét lại, cần nghe ý kiến của người dân. Mục tiêu ban đầu của dự án gần như không còn, cần phải được xác định lại và nếu có nhu cầu mới phải điều chỉnh mục tiêu. Từ mục tiêu mới, nhu cầu mới, chúng ta mới có thể xác định được chuyện có đầu tư hay không và đầu tư như thế nào cho hiệu quả, đừng để ngân sách Nhà nước trở nên lãng phí.
Ô thuỷ lợi đã được khép kín ở Tân Duyệt với hệ thống cống kiên cố và kinh mương được nạo vét là điều kiện khá tốt để phục vụ việc xây dựng vùng nuôi tôm thâm canh, siêu thâm canh tập trung. Trong khi toàn tỉnh chưa có vùng nuôi tôm thâm canh, siêu thâm canh tập trung nào thì đây là một địa điểm khá lý tưởng nên nghiên cứu nhằm phát huy hiệu quả những công trình đã đầu tư thời gian qua./.
Nguyễn Phú
Xem thêm bình luận