Những ngày này, nông dân trong tỉnh bắt đầu thu hoạch vụ lúa đông xuân sớm. Do giá lúa giảm, trong khi chi phí tăng khiến vụ sản xuất gần như không có lãi, nông dân kém vui vì hy vọng về một vụ lúa “được mùa, trúng giá” không thành hiện thực.
Thương lái thu mua lúa đông xuân sớm ở huyện Vĩnh Lợi. Ảnh: C.L
Giá lúa giảm nhanh và mạnh
Cách nay khoảng một tháng, khi các trà lúa đông xuân 2024 - 2025 trên địa bàn tỉnh vào giai đoạn trỗ, chín, thương lái đã đến đặt cọc tiền mua lúa tươi với giá lên đến 8.500 - 9.000 đồng/kg. Thậm chí, nhiều nông dân trong vùng chuyển đổi trong tỉnh thu hoạch sớm vụ lúa trên đất tôm còn bán được mức giá 12.000 - 12.500 đồng/kg lúa tươi. Thế nhưng khoảng nửa tháng nay, khi nông dân bắt đầu mở đồng, thu hoạch rộ trà lúa đông xuân sớm thì giá lúa giảm chỉ còn 6.200 - 7.500 đồng/kg (tùy giống), thậm chí có lúc 5.800 đồng/kg. Với mức giá này, sau khi trừ hết các khoản chi phí nông dân có lãi nhưng không nhiều, thậm chí còn chịu lỗ..
Ông Huỳnh Bé Tâm (xã Minh Diệu, huyện Hòa Bình) không giấu được nỗi thất vọng: “Lúc đầu, “cò” lúa đến bỏ cọc 160.000/giạ, giờ đến thương lượng giảm còn 150.000/giạ. Nếu gia đình tôi không đồng ý thì họ bỏ cọc và mình phải tự tìm chỗ bán. Giá lúa giảm sâu như vầy thì năm nay nông dân lại có một cái Tết kém vui rồi”.
Trên thực tế, việc thương lái thu mua lúa với giá thấp hơn so với giá đã thỏa thuận từ trước không phải là câu chuyện mới. Nhưng năm nay, với giá lúa đang ở mức cao nên việc hạ giá thu mua so với ban đầu đã làm cho nông dân tiếc nuối vì mất đi khoản lợi nhuận không nhỏ. Thương lái cũng gặp khó.
Giá lúa giảm, không chỉ riêng nông dân gặp khó mà thương lái, “cò” lúa cũng cùng chung cảnh ngộ. Anh T.V.T (tỉnh An Giang) cho biết, từ đầu vụ đến nay có nhiều thương lái bị lỗ vì giá lúa giảm, đã có nhiều trường hợp chấp nhận bỏ tiền đặt cọc vì nếu tiếp tục thực hiện theo hợp đồng sẽ lỗ nặng hơn. Nguyên nhân giá lúa, gạo giảm mạnh là do các doanh nghiệp chế biến gạo xuất khẩu hạn chế mua vào vì chưa có hợp đồng xuất khẩu. Chỉ có số ít các hợp tác xã, doanh nghiệp có đơn hàng từ trước hoặc có đơn đặt hàng mới thì mới dám thu mua lúa để hoàn trả hợp đồng.
Theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương), trong khoảng 2 tuần trở lại đây, giá lúa gạo nội địa và xuất khẩu đang ở mức thấp nhất 2 năm qua, trong khi vụ thu hoạch lúa lớn nhất trong năm - vụ đông xuân sớm cũng vào thời điểm rộ đồng, khiến nhiều nông dân lo lắng. Cùng với đó, các thị trường nhập khẩu quan trọng của Việt Nam như Philippines, Indonesia hay Trung Quốc cũng chưa có dấu hiệu tham gia thị trường. Mặt khác, không chỉ có giá gạo của Việt Nam giảm, giá gạo của Ấn Độ - quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới, đã giảm tuần thứ ba liên tiếp xuống mức thấp nhất trong 17 tháng qua. Việc giá gạo Việt Nam và các nước liên tục giảm nên các nhà nhập khẩu cũng chần chừ, nghe ngóng.
Nông dân huyện Hòa Bình cải tạo đất để lấp vụ ngay sau khi thu hoạch lúa đông xuân sớm.
Không vội lấp vụ
Trước tình hình thị trường lúa gạo đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, ngành Nông nghiệp tỉnh cũng đã phát đi cảnh báo và cách ứng phó với hạn, mặn trong năm 2025. Nhằm “né” hạn, mặn, nhiều nông dân sau khi thu hoạch vụ lúa đông xuân đã nhanh chóng tiến hành đốt rơm rạ và đưa cơ giới vào để cải tạo đất, ngâm giống, sạ lấp vụ. Tuy nhiên, việc cải tạo vội, xuống giống nhanh, rất dễ dẫn đến tình trạng ngộ độc hữu cơ cho cây lúa, mặt khác, các mầm bệnh còn tồn đọng trên ruộng lúa từ vụ trước vẫn chưa được triệt tiêu rất dễ quay lại gây hại cho trà lúa nối vụ.
Theo khuyến cáo của ngành Nông nghiệp, để sản xuất vụ lúa hè thu thắng lợi, nông dân cần tuân thủ theo khuyến cáo lịch thời vụ gieo sạ, đảm bảo thời gian cách ly giữa 2 vụ đông xuân và hè thu tối thiểu 3 tuần để tránh tình trạng ngộ độc hữu cơ do rơm rạ chưa kịp phân hủy. Các địa phương bị ảnh hưởng mặn xâm nhập cần hướng dẫn nông dân kiểm tra độ mặn trước khi gieo sạ, bơm tưới. Nông dân chú ý lựa chọn giống lúa phù hợp, tập trung sản xuất các giống lúa chất lượng cao, tạo thuận lợi về đầu ra, tăng cường công tác kết nối, liên kết với doanh nghiệp, đơn vị tiêu thụ ngay từ đầu vụ để đảm bảo đầu ra cho sản phẩm…
Chí Linh
Xem thêm bình luận