(CMO) Sự phát triển nhanh của hệ thống giao thông nông thôn (GTNT) đã thúc đẩy tiến trình xây dựng NTM. Đến thời điểm này, tỉnh Cà Mau thực hiện đạt 1.300 tiêu chí NTM, bình quân 15 tiêu chí/xã, tăng 4,3 lần so với thời điểm xuất phát năm 2010. Toàn tỉnh có 35/82 xã được công nhận đạt chuẩn NTM.
Đa số các địa phương chưa quan tâm đúng mức công tác quy hoạch, thiếu định hướng dài hạn. Vì vậy, thực hiện xây dựng NTM đã phát sinh những vướng mắc, giao thông là một trong những tiêu chí khó đối với không ít địa phương và việc khắc phục, hoàn chỉnh không phải chuyện một sớm một chiều.
Lộ nông thôn còn chắp vá
![]() |
Vị trí đấu nối cầu, đường không hợp lý (cầu nối ấp Đường Cày với ấp Tân Điền A, xã Phú Tân, huyện Phú Tân). |
Hầu hết các tuyến đường trục ấp, liên ấp chủ yếu được phát triển trên nền đất đen có sẵn. Khi xây dựng GTNT, vận động Nhân dân hiến đất để mở rộng mặt đường đã khó, mà thu đối ứng trong dân theo phương châm “Nhà nước và Nhân dân cùng làm” cũng không phải dễ. Thế nên, thực hiện được mặt đường bê-tông 1 m (có nơi 2 m) là cố gắng không nhỏ đối với địa phương.
Chính những khó khăn đặt ra ban đầu, hiện tại trên địa bàn tỉnh các tuyến đường trục ấp, liên ấp có quy mô mặt đường rộng từ 1-2 m chiếm tỷ lệ khá cao, không đạt chuẩn theo cấp kỹ thuật của Bộ Giao thông vận tải về quy mô đường nông thôn theo tiêu chí giao thông.
![]() |
Sạt lở làm hư hỏng nghiêm trọng tuyến đường về ấp Hải An, xã Nguyễn Huân, huyện Đầm Dơi. |
“Từ năm 2010, thời điểm tỉnh thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM, giao thông là một trong những tiêu chí quan trọng, đòi hỏi các tuyến đường phải đáp ứng đi lại của xe ô-tô. Song, việc vận động Nhân dân hiến đất mở rộng cũng như đóng góp xây dựng đường không dễ chút nào. Có hộ cho rằng, gia đình họ chỉ có nhu cầu đi lại bằng xe gắn máy nên không cần thiết đường rộng!”, Phó giám đốc Sở Giao thông vận tải tỉnh Cà Mau Lê Thành Huấn cho biết.
Bên cạnh đó, Cà Mau là vùng đất có địa chất yếu, trong khi phát triển đường nông thôn dựa trên nền đất đen có sẵn, sát với các con sông, kênh rạch. Trước đây công tác quản lý, giám sát thi công chưa chặt chẽ, năng lực nhà thầu yếu… dẫn đến chất lượng công trình thấp, nhanh xuống cấp. Mặt khác, ở những khu vực chuyên nuôi thuỷ sản, tuyến đường nông thôn đi qua nhiều cống xổ nước, nhưng các cống này không đảm bảo chịu lực khi khai thác tuyến đường nên nhanh chóng sụp lún, làm hư hỏng mặt đường.
Theo Chủ tịch UBND xã Tân Duyệt (huyện Đầm Dơi) Hứa Trung Trực, ngoài những nơi sụp lún đường ở các cống, không ít tuyến đường trên địa bàn xã được thực hiện từ năm 2000, hiện đang xuống cấp, trong khi kinh phí duy tu, sửa chữa hàng năm xã chỉ được hỗ trợ khoảng 100 triệu đồng. Số tiền ấy không đủ để lấp vá các tuyến đường xuống cấp, nên chủ yếu xã sử dụng duy tu, sửa chữa công trình bức xúc, còn lại vận động Nhân dân khắc phục tạm thời.
Bất cập cầu - đường
Thực hiện Quyết định số 502/QĐ-UBND của Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau phê duyệt Đề án xây dựng mạng lưới GTNT, năm 2015 tỉnh đã xây dựng hoàn thành 1.588 cây cầu GTNT. Bên cạnh đó, không ít địa phương được các nhà hảo tâm đầu tư xây dựng cầu bắc qua kênh, rạch liên ấp…, tạo điều kiện cho Nhân dân đi lại dễ dàng, góp phần không nhỏ cho công tác giảm nghèo, thúc đẩy phát triển và xây dựng NTM.
Tuy nhiên, không ít cây cầu được dựng lên chỉ đáp ứng nhu cầu trước mắt. Bởi khi quy hoạch đường nông thôn thực hiện theo tiêu chí giao thông trong xây dựng NTM thì không đấu nối được do vị trí, hướng tuyến không phù hợp. Còn 1.588 cây cầu thì lọt lòng cầu chỉ khoảng 2 m, không đảm bảo lưu thông với đường GTNT chuẩn NTM. Mặt khác, nhiều địa phương trước đây huy động Nhân dân để xây dựng đường nông thôn, quy mô nhỏ khổ cầu, đường 1,2-1,5 m ngang. Khi có nguồn vốn lớn hơn nên đầu tư mở rộng mặt đường lên 2,5-3 m (theo chuẩn NTM), thì các cầu lại không được đầu tư (do nguồn vốn lớn) nên nhiều tuyến đường xe ô-tô đi được, nhưng cầu không qua được, nhiều cây cầu 2 xe gắn máy ngược chiều không đi được.
Những năm gần đây phát triển GTNT ở các địa phương đã có quy hoạch phù hợp hơn với mạng lưới giao thông và điều kiện kinh tế - xã hội, cũng như đáp ứng tiêu chí trong xây dựng NTM. Đồng thời, Chủ tịch UBND tỉnh đã có công văn đề nghị các địa phương khi xây dựng cầu (từ việc tài trợ) phải tính toán đến quy hoạch đường, nếu nằm trong tuyến quy hoạch đường GTNT thì địa phương vận động thêm hoặc phải tìm nguồn đầu tư để xây cầu phù hợp. Tuy nhiên, những bất cập về cầu và đường vẫn tồn tại ở hầu hết các địa phương, mà như đã nói, khắc phục, hoàn chỉnh không phải chuyện một sớm một chiều.
Phó chủ tịch UBND xã Phú Tân (huyện Phú Tân) Huỳnh Văn Lớn cho biết, xã đang nỗ lực xây dựng NTM. Quá trình nâng cấp, mở rộng đường GTNT bị vướng nhiều tuyến cầu nhỏ hẹp so với mặt đường mới. Điển hình như trên tuyến thuộc Tiểu vùng 5 (đê chống tràn), cầu bắc qua kênh nối ấp Đường Cày với ấp Tân Điền A chiều rộng chỉ 1,5 m, nhưng đường thì đã được mở rộng 3 m. Thực trạng này xã đã có đề xuất với huyện và đang chờ nguồn vốn đầu tư để nâng cấp, xây mới cầu.
“GTNT trên địa bàn tỉnh đang phát triển khá nhanh, nhưng cơ bản chỉ phục vụ việc đi lại của người dân, giảm áp lực giao thông bằng đường thuỷ chứ chưa đáp ứng nhu cầu vận tải hàng hoá. Ngoài những bất cập cầu, đường trên các tuyến trục ấp, liên ấp thì cầu trên tuyến đường ô-tô về trung tâm xã cũng đang gặp trở ngại. Tải trọng đường cho phép lưu thông 8 tấn, nhưng cầu chỉ tải trọng có 2,5 tấn…”, Phó giám đốc Sở Giao thông vận tải tỉnh Cà Mau Lê Thành Huấn tâm tình./.
Bài 3: BẤT ỔN TRẬT TỰ GIAO THÔNG
Mỹ Pha