Phong trào xây dựng nông thôn mới (XDNTM) những năm gần đây có sức lan tỏa mạnh mẽ, diện mạo nông thôn và cách nghĩ của người dân từ đó có nhiều chuyển biến. Đẩy nhanh quá trình hiện đại hóa mà vẫn giữ được văn hóa đặc sắc của nông thôn… là điều khiến nhiều người trăn trở.
Yêu lắm người quê
Sáng ngày mốt đám cưới nhà thiếm Năm mới diễn ra, nhưng hôm nay lối xóm đã tụ tập về rôm rả để phụ giúp chuẩn bị cho cái lễ vu quy thật chu đáo. Cánh phụ nữ thì phụ trách việc nấu nướng, làm bánh; Cánh đàn ông, thanh niên thì lo chuyện dựng rạp, trang trí cổng hoa, bắc mâm bàn… Tuy không ai nhắc ai, nhưng mọi người vẫn nhiệt tình lo lắng chu đáo cứ như việc của gia đình mình.
Bác Trương Tấn Ngọ, một người gắn bó cả đời với nông thôn (ấp Mỹ I, xã Vĩnh Phú Đông) nói: “Người quê đối đãi với nhau như ruột thịt tình thâm vậy đó”. Ở quê, những lúc nhà hàng xóm có hữu sự thì anh em, hàng xóm tự động qua giúp, mỗi người một việc. Không chỉ lúc vui mà cả những khi buồn, lối xóm “tối lửa tắt đèn” đều có nhau, cùng chia sẻ, quan tâm lẫn nhau, nên tình làng nghĩa xóm ngày càng thắt chặt. Giờ người ta ít giúp nhau làm nhà, vì đa số người quê đã xây nhà tường kiên cố, khang trang, nhưng tới mùa lao động thì chuyện cấy, gặt vần công vẫn còn. Cái tình nghĩa ấy đã gắn bó với người dân tự bao đời như biểu trưng cho tính cách hào sảng, trọng tình nghĩa của người dân Nam bộ. Cách đối nhân xử thế đó khiến người quê ngày càng gắn kết keo sơn, không gì chia cắt được.
 |
| Người dân quê giúp nhau dựng nhà. Ảnh: T.H |
Giữ tình quê khi XDNTM
Từ Chương trình mục tiêu quốc gia XDNTM, hình ảnh nhiều xóm, ấp khởi sắc nhanh chóng là tín hiệu đáng tự hào. Thế nhưng bên cạnh đó, sự phát triển ồ ạt của Internet, mạng di động, quán nhậu, nhà nghỉ, karaoké… cũng đồng thời kéo theo những tệ nạn xã hội, lối sống thực dụng, văn hóa “lai căng” đã tác động xấu đến một bộ phận người quê. Nếu nặng tình với “hồn quê, tình người” thì sẽ dễ dàng nhận ra dấu lặng buồn khi cách ứng xử, tình làng nghĩa xóm dần mai một. Và đã không ít người có chung một cảm giác rằng, nhiều hàng hàng rào bê-tông luôn “kín cổng cao tường” đã làm cái tình quê “khó đến” với nhau hơn. Thậm chí, có không ít trường hợp tranh chấp tài sản dai dẳng, gây nhức nhối thôn xóm yên bình. Chỉ vì vài tấc đất mà nhiều người sẵn sàng chà đạp lên tình huyết thống, tình chòm xóm mấy mươi năm để đưa nhau ra chính quyền quyết giành phần thắng về mình.
Ông Trịnh Hoàng Đức, Bí thư Đảng ủy xã Vĩnh Phú Đông, chia sẻ: “Giữ lại những đức tính tốt đẹp của người dân và tình đoàn kết là vũ khí chống lại mặt trái của quá trình đô thị hóa đang âm thầm đánh cắp các giá trị văn hóa tốt đẹp”.
Khi xa quê, ta mong đến cháy lòng được tìm về ký ức tuổi thơ với trò chơi tắm sông, thổi kèn lá, được tận hưởng cái ấm áp của tình làng nghĩa xóm… vì nhận ra văn hóa xưa là món tài sản quý báu. Khi lối sống nhanh, ích kỷ... làm phai nhạt tình đoàn kết, yêu thương thì dân mình càng phải đoàn kết để gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống. Tình quê bao đời nay đã làm nên nét duyên đắm say lòng người, được trân trọng, nâng niu thì nét riêng ấy càng đáng quý.
Đánh thức và phát huy được tình đoàn kết, thủy chung sẽ là sức mạnh bền bỉ giúp XDNTM bền vững, hiện đại mà vẫn giữ được văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Bởi, nông thôn dù có thay đổi đến đâu thì tình người vẫn là cái gốc, là sức mạnh gắn kết cộng đồng.
Đình Hải
Xem thêm bình luận