Bài cuối: Giải pháp cho thủy lợi phục vụ nuôi trồng thủy sản bền vững
Bài 1: Tình hình mới, quy hoạch cũ
Bài 2: Khó khăn, bất cập do đâu?
Có nhiều khó khăn, bất cập khi nói tới hệ thống thủy lợi phục vụ nuôi trồng thủy sản (NTTS) ở vùng Nam Quốc lộ 1A (QL1A), nhưng giải pháp mà tỉnh đã dành cho khu vực này cũng không ít. Bên cạnh giải pháp của ngành NN&PTNT và các huyện, thành phố, phải kể đến những hiến kế mang tính khoa học, có ý nghĩa lâu dài mà Viện Quy hoạch thủy lợi miền Nam đã dành nhiều thời gian nghiên cứu. Tất cả ý tưởng đó đều nhằm mục tiêu xây dựng một hệ thống thủy lợi phục vụ NTTS ở Bạc Liêu ổn định và bền vững.
Để giải quyết tốt những bất cập trong quá khứ, hiện tại và định hướng đầu tư trong tương lai, Bạc Liêu chuẩn bị cho ra đời một bản quy hoạch thủy lợi hoàn chỉnh, giai đoạn 2012 - 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Công trình do Viện Quy hoạch thủy lợi miền Nam thực hiện với tổng kinh phí gần 500 triệu đồng. Bản quy hoạch này đang chờ UBND tỉnh phê duyệt.
Dưới đây là nội dung đánh giá cùng với một số kiến nghị mang ý tưởng mới mà Viện Quy hoạch thủy lợi miền Nam đề cập:
Xét riêng trong các giải pháp kỹ thuật cơ bản phát triển thủy lợi ở Bạc Liêu, nổi lên các vấn đề lớn sau: Xây dựng 2 kênh cấp nước qua phần đất Sóc Trăng nhằm bổ sung nguồn nước đang thiếu cho tỉnh. Xây dựng âu thuyền Ninh Quới để kiểm soát tốt, dứt điểm tranh chấp mặn - ngọt, đưa được nước mặn lên đến các xã phía Bắc QL1A; xây dựng xi phong - trạm bơm (hay âu thuyền) để chuyển nước ngọt về vùng Nam QL1A; xây dựng mới và cải tạo một số cống đầu mối dọc QL1A. Đây là 4 giải pháp quyết định nhằm giải quyết vững chắc nguồn nước tại Bạc Liêu trong điều kiện hiện nay và tương lai.
Các giải pháp còn lại cũng đóng vai trò không thể thiếu, nhất là khi xem xét tính đồng bộ của hệ thống. Đó là nạo vét kênh mương và tu bổ đê bao các cấp, coi trọng thủy nông nội đồng. Xây dựng hệ thống cống cấp II ở các khu quy hoạch đất tôm - lúa và các ô thủy lợi vùng Nam QL1A nơi đón nhận nước ngọt chuyển về. Nâng cấp đê biển Đông và các tuyến đê sông, bờ bao; xây dựng hệ thống cống các cấp hoàn chỉnh…
Một số công trình đề xuất trong quy hoạch tuy có thể gây tranh luận về các mặt: tác động môi trường, khả năng thực hiện, hiệu ích mang lại… nhưng qua tính toán thấy rằng, đó không phải là trở ngại quá lớn nếu đặt nó trong bối cảnh các khó khăn về nguồn nước mà Bạc Liêu đang phải giải quyết.
Tổng kinh phí dự kiến để triển khai các giải pháp công trình thủy lợi ở Bạc Liêu theo quy hoạch này là 12 ngàn 116 tỷ đồng. Theo đơn vị thực hiện quy hoạch, nguồn vốn đầu tư lớn có thể là vấn đề đáng lo ngại so với mức thu nhập quốc dân trung bình thấp của một tỉnh như Bạc Liêu. Tuy nhiên, nếu có biện pháp huy động tốt từ nhiều nguồn, biết đầu tư hiệu quả thì Bạc Liêu vẫn làm được.
Hữu Duyên
Xét theo khả năng hạn hẹp của nguồn vốn, khả năng phát huy sớm tác dụng tốt các công trình thủy lợi, Viện Quy hoạch thủy lợi miền Nam (đơn vị thực hiện quy hoạch thủy lợi cho tỉnh Bạc Liêu) đề xuất tỉnh Bạc Liêu ưu tiên đầu tư xây dựng theo thứ tự sau: 1. Xây mới cống phân ranh mặn - ngọt. 2. Nạo vét các kênh cấp II. 3. Xây dựng hệ thống thủy nông nội đồng. 4. Xây dựng các kè ven cửa biển, cửa sông xung yếu. 5. Xây mới một số cống, tu sửa, nâng cấp cống đầu mối dọc QL1A. 6. Đào mới 2 tuyến kênh dẫn ngọt. 7. Xây dựng âu thuyền Ninh Quới. 8. Xây dựng công trình chuyển nước qua kênh Cà Mau - Bạc Liêu. 9. Xây mới các cống cấp II. 10. Nạo vét các kênh trục và kênh cấp I. 11. Đắp bờ bao các tuyến cấp I. 12. Đắp bờ bao các tuyến cấp II. 13. Xây mới 24 cống trên đê biển Đông. 14. Xây dựng hệ thống các trạm bơm tưới tiêu. T.Đ (tổng hợp)
Viện Quy hoạch thủy lợi miền Nam: Đề xuất Bạc Liêu đầu tư xây dựng các công trình thủy lợi