(CMO) Mô hình lúa - tôm đang giúp người dân một số địa phương trên địa bàn TP Cà Mau có thu nhập 80-120 triệu đồng/ha/năm, cao hơn khoảng 40% so với trước đây.
Phường 8 được biết đến là nơi thực hiện thành công mô hình này với 49 hộ tham gia trên diện tích hơn 55 ha tôm - lúa.
Gia đình ông Trần Văn Hoà, Khóm 4, Phường 8 sản xuất lúa - tôm hơn 20 năm. Trước đây, trên diện tích canh tác 2 ha, gia đình ông có nguồn thu từ trồng lúa không nhiều, nhưng từ khi chuyển sang mô hình lúa - tôm kết hợp giúp gia đình có khoản thu nhập vài trăm triệu đồng/năm.
Theo ông Hoà, cái lợi của mô hình lúa - tôm kết hợp là giúp tôm phát triển khoẻ mạnh mà lúa lại trúng. Ông Hoà chia sẻ, vào khoảng tháng 7 âm lịch là thời điểm mưa lớn trong năm, người nuôi nên tiến hành rửa mặn. Trước khi rửa mặn thì rút cạn nước mặn trong vuông ra, sau đó giữ nước ngọt và tiếp tục xả nước ra. Quy trình này thực hiện vài lần, đến khi kiểm tra độ mặn trong vuông không còn thì tiến hành sạ lúa, khi lúa được 20 ngày tuổi thì thả tôm.
Ngoài kinh nghiệm xử lý nước, muốn thực hiện mô hình thành công, người nuôi cần chọn giống lúa chịu được hạn mặn như OM 6162, OM 22… Kỹ thuật canh tác lúa - tôm cũng không quá khó, chỉ cần người nuôi thăm đồng thường xuyên, bón phân định kỳ. Hoàn toàn không sử dụng thuốc trừ sâu nên lúa làm ra từ mô hình này là lúa sạch và tôm chất lượng.
Hiện 2 ha lúa của gia đình ông gần 2 tháng tuổi, phát triển tốt, sẽ thu hoạch trước Tết Canh Tý. Theo tính toán của ông Hoà, sau khi thu hoạch xong vụ tôm - lúa sắp tới, ông sẽ cải tạo vuông phơi cắt vụ để thả tiếp vụ tôm theo chu kỳ 3 vụ/năm.
Ông Trần Văn Hoà, Khóm 4, Phường 8 còn trồng dừa trên bờ bao đất tôm - lúa. |
Cùng trên diện tích này, ông Hoà còn trồng gần 100 gốc dừa xiêm quanh bờ bao. Dừa được 6 năm tuổi, ngoài bán dừa giải khát, ông còn ươm dừa giống với giá 40 ngàn đồng/cây, cung không đủ cầu. Huê lợi từ dừa trồng trên bờ bao vuông tôm - lúa mỗi năm cũng được gần 10 triệu đồng. Nhờ đó, nông dân sản xuất giỏi cấp thành phố Trần Văn Hoà xây được nhà cửa khang trang.
Hiện tính riêng Khóm 4 có 7 hộ tham gia mô hình tôm - lúa với tổng diện tích 9 ha. Sản lượng bình quân hàng năm của Khóm 4 gần 2.300 giạ lúa, toàn phường đạt 137.500 giạ lúa. "Đây là nguồn lương thực đáng kể cung cấp cho chính hộ dân canh tác và số lúa dư ra được thương lái đến tận nhà thu mua", Chủ tịch Hội Nông dân Phường 8 Châu Thành Lập cho biết.
Mô hình tôm - lúa là loại hình mang tính bền vững cao vì tận dụng 2 đối tượng trong một hệ sinh thái. Con tôm sống trong môi trường nước mặn mùa nắng, đến mùa mưa những thức ăn thừa, chất thải của con tôm dùng để làm chất hữu cơ cung cấp cho cây lúa. Cây lúa sống sẽ hút chất dinh dưỡng, chất bả từ tôm thải ra trước đó để phát triển. Như vậy, nông dân vừa có tôm, vừa có lúa và hệ sinh thái rất bền vững.
Thực tế qua hàng trăm hộ canh tác đã chứng minh, mô hình 1 vụ lúa kết hợp 1 vụ tôm bền vững hơn làm chuyên tôm quanh năm. Tại TP Cà Mau, tiềm năng sản xuất tôm - lúa rất lớn, tuy nhiên, để có bước đột phá mang tính bền vững cho mô hình này, ngoài kinh nghiệm sản xuất, cần những tác động của khoa học - kỹ thuật và chính sách hỗ trợ của Nhà nước được vận dụng hài hoà./.
Bích Lệ