Kinh doanh hàng đa cấp: Nhiều chiêu trò lừa đảo khách hàng

Những năm qua, hình thức kinh doanh hàng đa cấp mọc lên như nấm với số lượng thành viên khổng lồ. Không chỉ vậy, các công ty này còn hoạt động không đúng quy định, thậm chí còn có nhiều chiêu trò lôi kéo và lừa đảo khách hàng.

Công ty TNHH H.H trưng bày vài ba sản phẩm nhằm đánh lừa người tiêu dùng. Ảnh: H.H

Một số hành vi bị cấm trong hoạt động bán hàng đa cấp 1. Cấm doanh nghiệp bán hàng đa cấp thực hiện những hành vi sau: - Yêu cầu người muốn tham gia bán hàng đa cấp phải đặt cọc hoặc đóng một khoản tiền nhất định dưới bất kỳ hình thức nào để được quyền tham gia. - Yêu cầu người tham gia phải mua một số lượng hàng hóa dưới bất kỳ hình thức nào để được tham gia vào mạng lưới bán hàng đa cấp. - Kinh doanh theo mô hình kim tự tháp… 2. Cấm người tham gia bán hàng đa cấp thực hiện những hành vi sau: a. Yêu cầu người muốn tham gia bán hàng đa cấp phải trả một khoản tiền nhất định, nộp tiền đặt cọc hoặc phải mua một lượng hàng hóa nhất định dưới bất kỳ hình thức nào để được quyền tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp. b. Cung cấp thông tin sai lệch hoặc gây nhầm lẫn về lợi ích của việc tham gia bán hàng đa cấp, tính chất, công dụng của hàng hóa, hoạt động của doanh nghiệp bán hàng đa cấp để dụ dỗ người khác tham gia bán hàng đa cấp; c. Tổ chức các buổi hội thảo, hội nghị khách hàng, hội thảo giới thiệu sản phẩm, đào tạo mà không được doanh nghiệp bán hàng đa cấp ủy quyền bằng văn bản. (trích Điều 5, Nghị định số 42 của Chính phủ)

Hàng loạt các công ty đa cấp như: A.W, N.H, T.H.V, Công ty TNHH H.H… đã nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường và thu hút đông đảo người dân tham gia. Kinh doanh hàng đa cấp có hình thức hoạt động và trả lương theo nhiều mô hình khác nhau như: mô hình nhị phân, ma trận, bậc thang ly khai… Đây là hình thức tiếp thị mà người tham gia trước được hưởng lợi nhuận từ người sau, tận dụng thói quen, lòng tin của người tiêu dùng khi sử dụng sản phẩm, dịch vụ tốt để chia sẻ cho bạn bè và người thân của mình.

Thành viên của các công ty bán hàng đa cấp thường tìm mọi cách để tiếp cận, mời gọi khách hàng tham gia các buổi hội thảo do công ty tổ chức. Tại đây, họ dùng những lời có cánh, đại loại như: Anh A. là bảo vệ của một xí nghiệp sản xuất thủy sản. Đăng ký tham gia công ty chưa đầy 3 tháng, anh A. đã có thu nhập gần 50 triệu đồng/tháng... Ngoài ra, họ còn liên tục “nổ” về mô hình mà họ đang kinh doanh như: không ràng buộc về thời gian, mức lương hấp dẫn, tiền chiết khấu hoa hồng mỗi tháng từ vài chục triệu đến cả trăm triệu đồng…

Song, nếu muốn đăng ký làm thành viên thì phải mua gói sản phẩm do công ty quy định, hay phải đóng một số tiền để hợp pháp hóa việc ký kết hợp đồng. Tuy nhiên, các sản phẩm mà công ty đưa ra luôn có giá cao hơn rất nhiều so với giá thị trường, nên thường rất khó bán. Từ đó, buộc lòng người tham gia phải đi mời gọi, thuyết phục mọi người gia nhập vào vòng xoáy bán hàng đa cấp mà mình đã trót sa chân.

Thủ đoạn của các công ty kinh doanh hàng đa cấp là đánh vào lòng tham của người tham gia và sử dụng sản phẩm. Cứ một người bị lừa lại tiếp tay cho chúng lôi kéo, lừa đảo thêm một người khác. Và rất nhiều người đã dính vào những chiêu trò lừa đảo tinh vi của chúng.

Đơn cử như Công ty TNHH H.H, họ sẵn sàng trả những tháng lương đầu tiên để tạo niềm tin cho các thành viên. Nhiều người thấy khoản lợi trước mắt nên đã không ngần ngại huy động tiền bạc, thậm chí vay mượn bạn bè đổ vào đây để mong “hái” ra nhiều tiền trong thời gian ngắn. Đến khi sự việc vỡ lở thì đành ngậm ngùi, cay cú, chồng chất nợ nần. Hay ở Công ty T.H.V, thủ đoạn của chúng là treo thưởng từng cấp bậc cho các thành viên. Người tham gia ngoài việc đóng tiền ban đầu để trở thành hội viên, còn phải bỏ tiền ra mua sản phẩm và lôi kéo bạn bè, người thân của mình tham gia để được “thăng cấp”. Với mỗi cấp bậc, công ty treo thưởng những mặt hàng giá trị tương ứng, như: hàng chục triệu đồng tiền mặt, xe gắn máy, căn hộ… Qua đó, bọn chúng thu rất nhiều lợi nhuận, còn người tham gia thì trắng tay.

Theo ông Võ Hồng Duy, Phó phòng Nghiệp vụ Chi cục Quản lý thị trường tỉnh: “Do công ty kinh doanh hàng đa cấp ra đời ngày một nhiều, và cùng với hình thức hoạt động tinh vi, nên ngành chức năng khó kiểm soát. Đặc thù của loại hình kinh doanh này là bán hàng theo hình thức tiếp thị không thông qua đại lý bán lẻ, nên gây khó khăn cho chúng tôi trong khâu kiểm tra, xử lý”.

Trước những chiêu lừa tinh vi của các công ty bán hàng đa cấp hoạt động trong thời gian qua, đòi hỏi ngành chức năng có những biện pháp chấn chỉnh. Đồng thời, mỗi người dân phải tỉnh táo, tìm hiểu kỹ về nguồn gốc, thông tin trước khi muốn tham gia vào công ty bán hàng đa cấp để tránh những trường hợp đáng tiếc xảy ra.

Huỳnh Hiếu