(CMO) Số lượng thành viên còn ít, vốn điều lệ huy động đạt thấp, trình độ quản lý còn hạn chế, thụ động, trông chờ vào sự hỗ trợ của Nhà nước, chuỗi liên kết giá trị trong sản xuất đạt thấp… là hạn chế, yếu kém trong hoạt động của khu vực kinh tế tập thể, cần khắc phục bằng giải pháp mang tính đột phá trong thời gian tới.
Kinh tế tập thể, cụ thể là hợp tác xã (HTX) và tổ hợp tác (THT), được xác định có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế hiện nay. Đặc biệt, khi tỉnh đang đẩy mạnh thực hiện đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hoá quy mô lớn, nâng cao năng suất, chất lượng và hạ giá thành… thì vai trò của kinh tế tập thể càng trở nên quan trọng.
Từng bước khẳng định vị thế
Theo thống kê, hiện nay, toàn tỉnh có 150 HTX và 1.045 THT. Con số này cho thấy tất cả từ HTX đến THT đều giảm mạnh so với cuối năm 2016. Cụ thể, HTX giảm 87, THT giảm 278.
Theo ông Đỗ Văn Sơ, Chủ tịch Liên minh HTX, qua kiểm tra, rà soát, xử lý các HTX yếu kém, ngưng nghỉ hoạt động làm tình hình kinh tế tập thể có nhiều chuyển biến tích cực. Nhiều THT, HTX đã lựa chọn mô hình sản xuất, kinh doanh phù hợp, phương pháp tổ chức hoạt động hiệu quả hơn.
HTX Dịch vụ nông nghiệp Kinh Dớn, xã Khánh Bình Tây Bắc, huyện Trần Văn Thời là một trong số HTX đang ăn nên làm ra hiện nay. Mỗi năm, xã viên HTX cung cấp cho thị trường 1.000 tấn lúa thương phẩm đạt tiêu chuẩn xuất khẩu.
 |
| HTX Kinh Dớn luôn đạt lợi nhuận cao kể từ khi thành lập. |
Theo ông Nguyễn Trường Đời, Giám đốc HTX Kinh Dớn: "HTX triển khai tốt các dịch vụ phục vụ thành viên từ khâu làm đất, sử dụng giống cấp xác nhận đạt chuẩn xuất khẩu, hướng dẫn các thành viên bám sát lịch thời vụ, tuân thủ quy trình kỹ thuật canh tác. Đặc biệt là liên kết được với doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm nên không chỉ lượng lúa xã viên làm ra được bán hết mà giá thành cũng cao hơn thị trường từ 1.000-1.200 đồng/kg. Đó là giải pháp mà HTX đã áp dụng để hoạt động mang lại hiệu quả những năm qua”.
Chú trọng chất lượng, đa dạng sản phẩm là cách mà HTX sản xuất chế biến tôm khô Tân Phát Lợi, xã Tân Ân Tây, huyện Ngọc Hiển tạo nên thành công trong thời gian qua.
Ông Bùi Văn Chương, Giám đốc HTX, cho biết, tôm nguyên liệu để chế biến là tôm đất có nguồn gốc thiên nhiên ở vùng rừng đước sinh thái. Đồng thời, quy trình chế biến được kiểm tra nghiêm ngặt, bảo quản theo quy trình sạch, không sử dụng chất bảo quản, không dùng màu thực phẩm để làm đẹp; sản phẩm được đóng gói hút chân không và giữ lạnh ở nhiệt độ thích hợp. HTX phát triển nhiều dòng sản phẩm theo nhu cầu của thị trường như: tôm khô nguyên vỏ, tôm khô bóc vỏ, tôm chà bông và được giới thiệu trên website của HTX. Với cách làm đó, HTX sản xuất không đủ hàng cung ứng cho thị trường và giá thành cao hơn giá thị trường từ 200.000-300.000 đồng/kg, đặc biệt HTX đã ký được hợp đồng cung ứng hàng với Saigon co.op.
Đó là những điển hình về kinh tế tập thể mà trong quá trình sản xuất, kinh doanh luôn vận động không ngừng theo sự phát triển của xã hội để gặt hái thành công cần được nhân rộng, phát huy, nhất là trong giai đoạn tỉnh đang đẩy mạnh tái cơ cấu nền nông nghiệp. Những HTX kiểu mới này không chỉ giúp người dân nâng cao thu nhập, hạn chế điệp khúc “được mùa - mất giá”, mà còn góp phần gia tăng giá trị hàng hoá nông nghiệp.
Đổi mới để phát triển
Ông Đỗ Văn Sơ đánh giá, bên cạnh một số HTX hoạt động hiệu quả, trên bình diện chung thực hiện mô hình HTX vẫn còn nhiều khó khăn. Tình trạng sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, huy động vốn điều lệ gặp khó khăn; việc ứng dụng khoa học - công nghệ còn ít; năng lực đội ngũ quản lý phần đông còn nhiều hạn chế, hụt hẫng so với yêu cầu thực tế; các chính sách hỗ trợ, ưu đãi của Nhà nước ban hành nhiều nhưng HTX khó tiếp cận…
Từ những khó khăn trên, trong năm 2017 có đến 125 HTX phải giải thể và 278 THT bị xoá tên. Đồng thời, trong tổng số 150 HTX còn lại chỉ có khoảng 90 HTX được xếp loại khá, tốt; 42 hoạt động trung bình, còn lại là yếu kém. Với nền kinh tế hội nhập như hiện nay thì kinh tế tập thể là nhu cầu tất yếu để tồn tại và phát triển. Theo đó, kế hoạch năm 2018 toàn tỉnh phấn đấu phát triển mới 80 THT và từ 18-20 HTX. Đồng thời, đặt ra mục tiêu số HTX khá, tốt đạt từ 20% trở lên, yếu kém dưới 10%, không còn HTX hoạt động cầm chừng.
Để đạt được mục tiêu này, ông Sơ cho biết thêm, Liên minh HTX sẽ áp dụng nhiều giải pháp hỗ trợ, khuyến khích phát triển kinh tế tập thể theo hướng chú trọng chất lượng và kiên quyết xử lý các HTX yếu kém kéo dài, hoạt động hình thức, gây ảnh hưởng xấu đến tâm lý của người dân. Đồng thời, lồng ghép, kết hợp các chương trình mục tiêu quốc gia, các chương trình phát triển kinh tế - xã hội để phát triển các hình thức tổ chức kinh tế hợp tác, liên kết. Đẩy mạnh sự liên kết trong khu vực HTX và giữa HTX với các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần nhằm huy động mọi nguồn lực tập trung cho phát triển sản xuất, kinh doanh, dịch vụ…
Tuy nhiên, yếu tố quan trọng để kinh tế tập thể phát triển nhanh, hiệu quả và bền vững trong thời gian tới, theo ông Sơ, cần huy động mọi nguồn lực để HTX đổi mới công nghệ, thiết bị sản xuất, ứng dụng và chuyển giao các tiến bộ khoa học - kỹ thuật nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm hàng hoá dịch vụ, hạ giá thành, tăng sức cạnh tranh. Đồng thời, mỗi HTX, THT cần ý thức phải luôn đổi mới chính mình để thích ứng với sự phát triển không ngừng của thị trường./.
Nguyễn Phú
Xem thêm bình luận