Thời gian qua, mặc dù mô hình kinh tế hợp tác, hợp tác xã (HTX) luôn được tỉnh quan tâm, củng cố và nâng cao chất lượng hoạt động, song vẫn còn không ít HTX gặp khó khăn, nhất là trong tiếp cận nguồn vốn, tiến bộ khoa học - kỹ thuật phục vụ sản xuất. Do vậy, các HTX cần được kịp thời tháo gỡ những khó khăn để hoạt động hiệu quả và phát triển bền vững.
NHIỀU HTX GẶP KHÓ
Qua thống kê cho thấy, hiện nay nhiều HTX chưa có cơ sở vật chất, vốn điều lệ thấp, quy mô sản xuất - kinh doanh, dịch vụ nhỏ lẻ, không có tính bền vững, chưa tương xứng với nhu cầu, kỳ vọng của thành viên. Trình độ quản lý và điều hành của đội ngũ cán bộ HTX còn yếu, chưa có kinh nghiệm; hoạt động tổ chức sản xuất - kinh doanh chưa đáp ứng yêu cầu đặt ra.
Theo đánh giá của Liên minh HTX tỉnh, nhiều HTX hoạt động không hiệu quả hoặc hoạt động cầm chừng, chỉ có khoảng 20 - 30% HTX hoạt động hiệu quả. Điển hình như huyện Hồng Dân có gần 40 HTX, chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, trong đó chỉ có 4 HTX hoạt động có hiệu quả. Điều đáng nói, ngay cả những HTX được xem là hoạt động hiệu quả cũng vẫn gặp khó khăn, điển hình như HTX Nông nghiệp tổng hợp Ba Đình (xã Vĩnh Lộc A). HTX có 168 thành viên với 383ha diện tích canh tác, vốn điều lệ gần 230 triệu đồng, trong khi đó có đến 15 dịch vụ các loại như: cung ứng con giống, lúa giống, vật tư nông nghiệp, vật tư thủy sản đầu vào, làm đất, cải tạo ao đầm, liên kết tiêu thụ lúa, tôm… Ông Nông Văn Thạch - Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX Ba Đình, cho biết: “Khó khăn, vướng mắc lớn nhất của HTX là không có quỹ đất để xây dựng trụ sở, kho bãi; thiếu vốn đầu tư mua máy xay xát lúa gạo mini, hạn chế trong xây dựng thương hiệu OCOP cho các sản phẩm của HTX…”.
Hay HTX 8/3 (xã Vĩnh Thanh, huyện Phước Long) được nhiều người trong và ngoài tỉnh biết đến với sản phẩm rau cần nước và rau má. Được công nhận là sản phẩm OCOP của tỉnh, nhưng giá cả rau cần nước, rau má lại bấp bênh, trong khi chi phí đầu vào tăng cao, các xã viên lợi nhuận thấp. Đồng thời, nguồn vốn của HTX chưa đến 200 triệu đồng nên việc đầu tư trọn gói từ đầu vào đến đầu ra cho xã viên gặp khó.
Thực tế cho thấy, nhiều HTX hoạt động không hiệu quả, nguyên nhân là do năng lực quản lý, điều hành của cán bộ quản lý còn hạn chế. Đội ngũ quản lý HTX chưa qua đào tạo nên thiếu năng động và nhạy bén. Cơ sở vật chất, nguồn vốn hoạt động của các HTX còn khó khăn, quy mô hoạt động nhỏ. Nhiều HTX chuyển sang mô hình HTX kiểu mới hoạt động còn lúng túng, mang tính thời vụ, không có phương án, kế hoạch phát triển dài hạn…
Lãnh đạo tỉnh thăm HTX Ba Đình (xã Vĩnh Lộc A, huyện Hồng Dân). Ảnh: M.Đ
CÁC GIẢI PHÁP THÁO GỠ KHÓ KHĂN
Để các HTX nông nghiệp thực sự phát triển bền vững, mang lại lợi ích thiết thực cho khu vực kinh tế nông thôn, thiết nghĩ cần có chiến lược và giải pháp tổng thể. Muốn làm được điều này, cần tập trung đẩy mạnh tuyên truyền tạo sự chuyển biến trong nhận thức và hành động của các cấp ủy đảng, chính quyền và người dân, coi phát triển HTX là xu thế tất yếu, là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị. Theo đó, nhân rộng các mô hình HTX nông nghiệp hoạt động có hiệu quả; xây dựng, ban hành các cơ chế, chính sách để hỗ trợ, tạo điều kiện cho kinh tế HTX phát triển; đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ quản lý HTX. Đồng thời hướng dẫn các HTX xây dựng phương án sản xuất - kinh doanh khả thi để tiếp cận các nguồn vốn vay.
Xung quanh vấn đề này, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh - Lê Tấn Cận cho biết: UBND tỉnh đã làm việc với Liên minh HTX tỉnh nhằm tháo gỡ những khó khăn, giảm thủ tục để các HTX trong tỉnh tiếp cận nguồn Quỹ hỗ trợ phát triển HTX. Đến nay, nguồn quỹ này đã giải ngân được 12/30 tỷ đồng. Trong thời gian tới, nếu HTX nào có hồ sơ đề nghị vay vốn từ nguồn Quỹ hỗ trợ phát triển HTX thì UBND tỉnh sẽ chỉ đạo Liên minh HTX tỉnh hướng dẫn thủ tục và xem xét giải quyết, nhằm từng bước khuyến khích phát triển kinh tế tập thể, giúp các HTX hoạt động ngày càng hiệu quả hơn.
Bên cạnh đó, đầu tư phát triển, hoàn thiện kết cấu hạ tầng phục vụ sản xuất; thúc đẩy sản xuất nông nghiệp, nâng cao năng lực của các HTX, chủ động cơ cấu lại sản phẩm, định hướng lại đầu tư, chuyển sang sản xuất các sản phẩm gắn với thị trường, nâng cao tỷ trọng chế biến sâu, tổ chức thực hiện tốt Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP).
Có cơ chế chính sách hỗ trợ các HTX tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh phát triển sản xuất; nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước đối với HTX; tích cực hỗ trợ các HTX trong hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm, liên kết sản xuất, chế biến sản phẩm gắn với tiềm năng, lợi thế của từng vùng, từng địa phương. Tăng cường công tác quản lý, dự báo, thông tin về thị trường nông sản để hạn chế tình trạng được mùa - mất giá; nghiên cứu, mở rộng các thị trường đối với các mặt hàng xuất khẩu nông sản; hỗ trợ phí cho các HTX mua bảo hiểm nông nghiệp…
MINH ĐẠT
------------------------
Mới đây, trong chuyến khảo sát thực tế tại hai huyện Phước Long và Hồng Dân, Bí thư Tỉnh ủy - Lữ Văn Hùng đã đến thăm một số HTX, đồng thời có những chỉ đạo cụ thể.
Theo đó, địa phương cần quy hoạch vùng sản xuất gắn với HTX để tạo nguồn nguyên liệu đảm bảo đủ lớn để các doanh nghiệp thuận tiện thu mua, bao tiêu. Nhiều HTX hiện nay có vốn điều lệ quá ít, rất khó để hoạt động và phát triển. HTX nào hoạt động không hiệu quả thì kiên quyết giải thể và hỗ trợ tối đa cho các HTX hoạt động hiệu quả. Các huyện, xã quan tâm quỹ đất công thích hợp để cho HTX thuê đất xây dựng trụ sở và kho bãi. Liên minh HTX tỉnh tạo điều kiện cho HTX tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi để đầu tư mua máy móc cho HTX và các xã viên. Ngành Nông nghiệp khuyến khích các HTX ứng dụng công nghệ mới vào sản xuất; hướng dẫn các HTX xây dựng thương hiệu OCOP cho các sản phẩm để nâng cao giá trị nông sản…
Xem thêm bình luận