Sau những nỗ lực của nhiều ngành từ tỉnh đến huyện, xã, nhất là việc triển khai thí điểm mô hình nuôi ốc len dưới tán rừng, đời sống người dân từng bước được nâng lên. Điều đó đồng nghĩa với các khu rừng đước đang dần được phục hồi mạnh mẽ.
Sau những nỗ lực của nhiều ngành từ tỉnh đến huyện, xã, nhất là việc triển khai thí điểm mô hình nuôi ốc len dưới tán rừng, đời sống người dân từng bước được nâng lên. Điều đó đồng nghĩa với các khu rừng đước đang dần được phục hồi mạnh mẽ.
Sức sống mới dưới tán rừng
Sau vài năm triển khai thực nghiệm, con ốc len đã mang lại sức sống mới cho người dân dưới tán rừng đước, giúp các hộ dân dọc theo khu rừng ven biển thuộc ấp Rạch Thọ, xã Ðất Mũi, huyện Ngọc Hiển đổi đời. Anh Dương Văn Hạnh, một trong những hộ hiện khá thành công mô hình nuôi ốc len dưới tán rừng, cho biết, cuộc sống gia đình anh đã được cải thiện đáng kể. Với 3 ha đất rừng thuê khoán mỗi năm cho thu nhập trên 100 triệu đồng. Ðiều này trước đây chỉ là mơ ước.
Mô hình nuôi ốc len dưới tán rừng thời gian qua đã giúp nhiều hộ dân ấp Rạch Thọ, xã Đất Mũi có cuộc sống ổn định. |
Cách đây vài năm, hầu hết người dân ấp Rạch Thọ là hộ nghèo, đời sống chủ yếu phụ thuộc vào khu vực bãi bồi. Giờ đây tuy chưa phải khá giả nhưng nhiều hộ đã xây được nhà ở kiên cố.
Anh Lê Văn Be, Trưởng Ban Mặt trận ấp Rạch Thọ, cho biết, 15 hộ dân được hỗ trợ vốn để triển khai thí điểm mô hình nuôi ốc len cách đây gần 2 năm giờ đều có cuộc sống ổn định, có của ăn của để. Khi có vốn, nhiều hộ đầu tư phát triển thêm nhiều loại vật nuôi khác để cải thiện cuộc sống. Nhờ đó đã hạn chế đáng kể tình trạng xâm hại vào nguồn tài nguyên rừng, biển.
Không chỉ phát triển mô hình nuôi ốc len, Vườn Quốc gia (VQG) Mũi Cà Mau đang triển khai thêm nhiều mô hình kinh tế khác.
Ông Phan Quốc Khải, Giám đốc VQG Mũi Cà Mau, cho biết, ngoài ốc len, con sò huyết cũng đang mang lại nhiều triển vọng đổi đời cho người dân dưới tán rừng. Ðồng thời, VQG đang phối hợp với các ngành chức năng triển khai mô hình du lịch sinh thái cộng đồng tại khu phục hồi sinh thái với hơn 213 hộ tham gia. Nếu hiệu quả, mô hình này hứa hẹn mang lại thu nhập đáng kể cho người dân đang sống dưới tán rừng.
Không chỉ tại khu vực VQG, mà nhiều đơn vị quản lý rừng phòng hộ ven biển cũng đã triển khai mô hình nuôi ốc len dưới tán rừng khá thành công. Huyện Phú Tân là một trong những địa phương đang nhân rộng mô hình này trong khu rừng phòng hộ ven biển trên địa bàn, sau khi triển khai thí điểm mang lại hiệu quả cao, cả về kinh tế lẫn công tác bảo vệ rừng.
Gia đình ông Nguyễn Văn Công, thị trấn Cái Ðôi Vàm, là một trong những hộ nuôi ốc len thành công trên phần đất giao khoán 3 ha rừng phòng hộ ven biển Tây.
Ông Công tâm sự, năm đầu phải vay vốn đầu tư thả giống cũng hồi hộp lắm, đổ xuống bùn 30-40 chục triệu đồng mà toàn là tiền vay, nếu thất bại là lâm nợ. Tuy nhiên, chỉ sau vài tháng thấy ốc len phát triển là mừng lắm.
Vụ nuôi đầu tiên đã mang về cho gia đình ông Công lợi nhuận trên 100 triệu đồng. “Chỉ đứng một chỗ, quay qua quay lại là đã thu hoạch gần đầy xô ốc. Chưa thấy con nào dễ nuôi, ít tốn công lại cho thu nhập khá đến vậy”, ông Công kể lại vụ thu hoạch ốc len đầu tiên.
Để rừng phát triển song hành cùng cuộc sống người dân
Các đơn vị quản lý rừng ngập mặn trên địa bàn, đã triển khai mô hình nuôi ốc len, đều đánh giá đây là mô hình mang lại lợi ích kép. Con ốc len không chỉ ổn định cuộc sống cho các hộ dân nghèo mà còn góp phần đắc lực trong quản lý, bảo vệ và phát triển rừng.
Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Tân Võ Trường Giang cho biết, huyện đang chỉ đạo các đơn vị quản lý tiếp tục chọn lựa dân để ký hợp đồng cho thuê khoán đất rừng phòng hộ để tiếp tục duy trì, nhân rộng mô hình, trên diện tích có thể, nhằm cải thiện đời sống người dân và bảo vệ, phát triển rừng phòng hộ.
Kể từ khi phương án cho thuê khoán đất rừng phòng hộ nuôi ốc len kết hợp với giữ rừng được triển khai thí điểm, không chỉ hạn chế được một lượng lớn dân nghèo lén lút vào chặt phá cây rừng mà nhiều hộ dân hiện đã trở thành những thành viên đắc lực trong việc tham gia bảo vệ rừng.
Ông Khải cho biết, công tác quản lý và bảo vệ rừng chuyển biến tích cực. Từ đầu năm đến nay, số vụ vi phạm về rừng, điểm nóng về phá rừng và cả lò hầm than trái phép đều giảm đáng kể. Người dân đã ý thức được tầm quan trọng của rừng và thấy rằng rừng đã mang lại cho họ cuộc sống ngày càng ổn định hơn nên cùng nhau bảo vệ.
Không chỉ nỗ lực tạo sinh kế cho người dân dưới tán rừng, các ngành của tỉnh hiện còn đang tìm hướng mở cho cả nơi ở với các chính sách và mẫu nhà ở cho người dân ven rừng trong điều kiện tác động của biến đổi khí hậu. Phó Giám đốc Sở Xây dựng Trần Hồng Dân cho biết, sở đã kết hợp với Viện Quy hoạch Ðô thị và Nông thôn quốc gia, thời gian tới sẽ đưa ra mẫu nhà cũng như quy hoạch cụm nhà ở cho dân cư ven rừng ngập mặn đảm bảo sự hài hoà giữa nhu cầu của người dân địa phương trước tác động ngày càng mạnh mẽ của biến đổi khí hậu và bảo tồn rừng ngập mặn./.
Bài và ảnh: Nguyễn Phú