Những năm qua, Trung tâm Khuyến nông quốc gia và Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư (KN-KN) tỉnh đã đầu tư trình diễn nhiều mô hình sản xuất trên địa bàn tỉnh. Khi trình diễn thực nghiệm, hầu hết các mô hình này đều đạt hiệu quả kinh tế. Song, khi nhân rộng sản xuất thì lại không đạt hiệu quả như mong muốn.
![]() |
Mô hình trình diễn nuôi cá bống mú ở xã Vĩnh Hậu (huyện Hòa Bình). Ảnh: M.Đ |
Đối với mô hình lúa - màu, nổi bật nhất là mô hình lúa - dưa hấu, đã có hàng trăm hộ nông dân thực hiện. Tập trung ở các xã như: Hưng Hội (huyện Vĩnh Lợi); Vĩnh Bình, Vĩnh Mỹ A (huyện Hòa Bình); Vĩnh Phú Đông, Vĩnh Thanh (huyện Phước Long); Phong Thạnh Đông (huyện Giá Rai). Ông Sơn Pô (ấp Nước Mặn, xã Hưng Hội) - một trong những người thực hiện mô hình 1 vụ lúa và 1 vụ lúa xen dưa hấu với diện tích 3 công đất, cho biết: “Sau khi thu hoạch lúa vụ 1, tôi tiếp tục làm đất để sạ vụ 2 và để dành phần đất trồng dưa. Khi lúa 45 ngày tuổi, tôi đào mương và lên liếp trồng dưa. Dưa xuống giống khoảng 15 ngày thì sắp đến kỳ thu hoạch lúa. Với cách làm này, tôi đã tận dụng được diện tích để làm thêm vụ lúa (lãi 12 triệu đồng/vụ)”.
Hay mô hình lúa - tôm được nhiều hộ nông dân ở huyện Phước Long và Hồng Dân thực hiện khá thành công. Hộ ông Nguyễn Văn Quýt (xã Phước Long, huyện Phước Long) luân canh 2 vụ tôm - 1 vụ lúa khá hiệu quả. Ông Quýt chia sẻ: “Với diện tích 3ha, năm 2011, tôi thu nhập từ trồng lúa 37 triệu đồng, tiền lãi từ nuôi tôm 70 triệu đồng”.
Năm 2012, Trung tâm Khuyến nông quốc gia đã đầu tư một số mô hình như mô hình phát triển tôm - lúa, mô hình nuôi vịt an toàn sinh học (ở huyện Hòa Bình và huyện Phước Long), lợi nhuận từ 1,9 - 2,5 triệu đồng/100 con. Hay mô hình nuôi cá vược trong ao với quy mô 1ha cho 2 hộ ở xã Vĩnh Mỹ B (huyện Hòa Bình) và xã Vĩnh Trạch (TP. Bạc Liêu). Đồng thời các mô hình trình diễn và sản xuất thử như mô hình nuôi cá chẽm; trồng hoa hồng; nuôi cá lóc trong mùng lưới trên sông; mô hình nuôi rắn hổ hèo… đều đem lại hiệu quả kinh tế cao. Song, khi mô hình nhân rộng, do lượng hàng hóa sản xuất quá lớn nên khó tìm được đầu ra cho sản phẩm.
Về vấn đề này, tiến sĩ Nguyễn Xuân Khoa, Giám đốc Trung tâm KN-KN tỉnh, cho rằng: “Hầu hết nông dân tham gia thực hiện mô hình trình diễn (do Trung tâm KN-KN tỉnh) triển khai đều được hỗ trợ. Nhưng khi nhân rộng mô hình, các hộ nông dân không còn được hỗ trợ thì mô hình không còn đạt hiệu quả (do chưa áp dụng đúng quy trình kỹ thuật). Mặt khác, các sản phẩm nông dân làm ra chưa được bao tiêu, thiếu sự liên kết giữa “4 nhà”. Vì thế, nông dân phải tự tìm thị trường tiêu thụ, bị thương lái ép giá”. Bên cạnh đó, nông dân khó được vay vốn để đầu tư sản xuất. Nhà nước lại chưa có chính sách cho các hộ nông dân trong việc ứng dụng tiến bộ khoa học vào sản xuất… Do đó, lĩnh vực sản xuất vẫn chưa đạt kết quả như mong muốn.
Minh Đạt