(CMO) Mặc dù chiếm tỷ trọng không lớn trong tổng số thu ngân sách, nhưng hiện nay nguồn thu từ đất đai đang được các địa phương tăng cường khai thác do con tôm không còn chiếm ưu thế nữa. Theo đó, những sai phạm, thiếu sót trong quản lý lĩnh vực này đã được phát hiện, cho thấy đã qua, thất thoát từ nguồn thu này là khá lớn.
Ông Trần Ngọc Diệp, Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh, cho biết: “Đầu năm đến nay, HĐND tỉnh đang nắm lại toàn bộ các khu phát triển dân cư đô thị và tất cả các dự án của tổ chức thuê đất của Nhà nước. Qua thực tế kiểm tra, khảo sát, đây là lĩnh vực cần chú ý tập trung bởi số thu thuế thất thoát được cho là rất lớn”.
Nợ, trốn thuế "thuê đất"
Trên cơ sở số liệu báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường, tính tới thời điểm tháng 6, toàn tỉnh có 153 tổ chức đang thuê đất của Nhà nước. Trong đó có nhiều tổ chức thuê nhiều khu đất như: Công ty Xăng dầu, Công ty Thương nghiệp Cà Mau... Tuy nhiên, đối với quản lý Nhà nước về thuế, hiện nay chỉ mới quản lý 119 tổ chức có hồ sơ thuế, còn 34 hồ sơ chưa có hồ sơ khai thuế. Ông Diệp đánh giá, đây chỉ là con số khảo sát bước đầu, nhiều dự án thuê đất thực tế vẫn chưa đưa vào hồ sơ.
 |
| Hiện nay ngành thuế đang tăng cường kiểm soát các dự án phát triển khu dân cư đô thị nhằm khai thác tốt nguồn thu từ đất đai. (Ảnh chụp khu đô thị Minh Thắng, Phường 9, TP Cà Mau). |
Ngoài ra, theo nhận định của Ban Kinh tế - Ngân sách, trong số 153 tổ chức này, mới chỉ chiếm khoảng 70% con số thực tế, còn lại 30% tổ chức đã thuê đất nhiều năm, thậm chí có dự án đã chỉ rõ thuê đất từ năm 2006 nhưng cho đến nay không tính nghĩa vụ thuế Nhà nước và số tiền này theo tính toán là rất lớn.
Bên cạnh đó, nhiều dự án, tổ chức thuê đất đã quá hạn 5-7 năm cũng chưa được tiếp tục gia hạn và chính những hồ sơ này cũng chưa đến cơ quan thuế. Đây là vấn đề hết sức quan trọng mà Ban Kinh tế - Ngân sách đặc biệt yêu cầu cơ quan thuế cần chú ý tập trung để giải quyết.
Riêng đối với các dự án phát triển đô thị, hiện các khu đô thị thu tiền thuế sử dụng đất hiện nay đạt khá thấp, chỉ có 2 doanh nghiệp nộp tương đối khá như Công ty Cổ phần Minh Thắng và Công ty TNHH Tài Lộc. Còn lại các đơn vị khác nợ tiền sử dụng đất khá lớn như Công ty TNHH MTV Licogi, tạm tính theo Sở Tài nguyên và Môi trường là 141 tỷ đồng, sau kiểm toán đề nghị nộp số tiền 111 tỷ đồng. Đây là số tiền khá lớn, HĐND tỉnh đang đôn đốc làm và tiếp tục rà soát, giám sát đồng thời kiến nghị để có hướng chỉ đạo.
Cần giải pháp tích cực chống thất thu
Ngoài thực trạng một số tổ chức còn nợ, trốn tiền sử dụng đất thì vấn đề liên quan đến đất đai cũng cần được quan tâm là thực trạng mua bán, sang nhượng đất hiện nay trên địa bàn. Thực tế qua khảo sát của HĐND tỉnh, toàn bộ kê khai hầu hết chỉ bằng 1/3 số tiền thực tế, có những khu đất được sang bán có trị giá tiền tỷ, nhưng hầu như khi ra công chứng ít ai lại kê khai quá 50%, thậm chí chỉ có 30%. Trong khi giá đất theo quy định của tỉnh hiện nay quá thấp, do đó, gây thất thu rất lớn lệ phí trước bạ đối với nhà đất và thuế thu nhập cá nhân.
Ông Diệp cho biết: “Hiện nay, cách tính giá đất mặc dù có quy định nhưng giá thấp, do đó, khi người nộp thuế khai thấp hơn giá thực tế thì lại quay về giá Nhà nước, giá Nhà nước cũng thấp. Do vậy, trong thực tế đối với mua bán, sang nhượng, chuyển nhượng nhà đất thu đạt rất thấp, chỉ thu khoảng 50%. Hiện trạng này hiện nay cũng chưa có biện pháp xử lý, vì thế cần phải có những giải pháp để khắc phục tình trạng này trong thời gian tới”.
Là địa bàn tập trung nhiều dự án phát triển khu dân cư đô thị và vấn đề sang bán chuyển nhượng đất, Chi cục Thuế TP Cà Mau không ngừng đẩy mạnh quản lý trên lĩnh vực này. Ông Nguyễn Hữu Thoại, Chi cục trưởng Chi cục Thuế TP Cà Mau, cho biết: "Qua khảo sát nắm bắt thông tin, đối chiếu với số liệu theo dõi tại đơn vị, Chi cục Thuế TP Cà Mau nhận định, tình trạng sử dụng đất sai mục đích còn diễn ra trên địa bàn các phường, xã thuộc TP Cà Mau".
Theo đó, làm thất thu các khoản thu liên quan đến đất đai phổ biến nhất là tình trạng hộ gia đình, cá nhân chuyển mục đích, chuyển nhượng quyền sử dụng đất nhưng không khai nộp tiền sử dụng đất, thuế sử dụng đất phi nông nghiệp; không kê khai hoặc có kê khai nhưng kê khai không đầy đủ diện tích chuyển mục đích, đất chịu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp; tình trạng tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không đúng mục đích như: tự ý xây dựng nhà ở, nhà kho, nhà xưởng phục vụ sản xuất kinh doanh trên đất nông nghiệp chưa chuyển mục đích sử dụng đất hoặc có chuyển mục đích sử dụng đất nhưng chỉ chuyển một phần diện tích so với tổng diện tích đã xây dựng và sử dụng…
Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Cà Mau Nguyễn Thành Sua nhìn nhận: “Giá đất để chuyển quyền và thu tiền sử dụng đất hiện nay cần phải được tính toán lại. Sắp tới, đơn vị sẽ phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường rà soát lại những tổ chức nào thuê đất Nhà nước nhưng chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính và làm rõ nguyên nhân vì sao chưa nộp để từ đó có những giải pháp kịp thời, góp phần tăng thu cho ngân sách”./.
Hồng Nhung
Xem thêm bình luận