Theo các chuyên gia giáo dục giới tính, hãy bắt đầu trò chuyện về giới tính khi trẻ 2 tuổi. Điều này nghe có vẻ sớm, nhưng trẻ em dưới 12 tuổi có nguy cơ bị xâm hại nhiều nhất khi 4 tuổi. Ngay cả khi trẻ chưa thể nói tốt nhưng ở độ tuổi này, trẻ đang trong quá trình tìm hiểu và khám phá những điều xung quanh.
Hãy cho trẻ biết rằng, cơ thể trẻ thuộc về chính mình. Không ai có quyền làm bất cứ điều gì với cơ thể trẻ mà khiến trẻ khó chịu. Nếu ai cố tình, trẻ cần biết nói “không”.
Khi tắm cho trẻ, hãy nói cho trẻ biết rằng: “Không ai có thể được nhìn hay chạm vào vùng kín của con, trừ một số người như bác sĩ, y tá hay cha mẹ. Tuy nhiên, bác sĩ y tá cần phải mặc đồng phục và đang trong giờ khám chữa bệnh, phải giải thích được cho con là họ cần chạm vào để làm gì và cần có sự đồng ý của con”.
Cha mẹ hãy giải thích cho trẻ về sự khác biệt giữa những bí mật “tốt” và “xấu”. Những câu như “Đây là bí mật của riêng hai chú cháu mình” của những kẻ lạm dụng khiến trẻ cảm thấy lo lắng và sợ không dám kể cho ai khác nghe. Những bí mật “tốt” có thể là món quà hay bữa tiệc. Những bí mật “xấu” là cái khiến trẻ cảm thấy buồn, lo lắng, sợ hãi và trẻ cần nói ra.
Hãy trò chuyện với trẻ khi nào trẻ cảm thấy buồn, lo lắng, sợ hãi, trẻ nên lên tiếng với người mà trẻ tin tưởng, có thể nói với cha mẹ, hay chị gái, cô giáo…
Quy tắc bàn tay được chia thành 5 vòng tròn giao tiếp mà cha mẹ cần dạy trẻ để giúp trẻ tự bảo vệ mình. Quy tắc này không chỉ phù hợp với trẻ mầm non mà cả với trẻ tiểu học và vị thành niên:
1. Chỉ người thân ruột thịt trong gia đình như ông bà, bố mẹ, anh chị em ruột mới được ôm hôn con.
2. Với bạn bè, thầy cô, họ hàng chỉ được nắm tay con.
3. Khi gặp người quen chỉ bắt tay.
4. Nếu đó là người lạ chỉ vẫy tay.
5. Xua tay không tiếp xúc, thậm chí hét to và bỏ chạy nếu những người xa lạ mà con cảm thấy bất an, tiến lại gần và có cử chỉ thân mật.
Theo TS Vũ Thu Hương - Khoa Giáo dục tiểu học, Trường đại học Sư phạm Hà Nội, các bậc cha mẹ nên cho con mặc đồ lót từ sớm, khoảng 3 tuổi, rồi dặn con khu vực bên trong đồ lót là bất khả xâm phạm, ai động vào mà chưa có sự đồng ý của con thì đều là người xấu, bất kể đó là người thân thiết. Trẻ biết được quy tắc đồ lót này có thể giữ gìn bản thân tránh khỏi phần lớn các nguy cơ bị xâm hại. Người lớn cần chỉ rõ trẻ em không nhận quà của người lạ, không đi một mình khi trời tối, đường vắng, không được để trẻ đi chơi một mình sau 9 giờ tối và báo ngay cho cha mẹ nếu có ai đó chạm vào và làm con sợ.
Ngoài ra, các bậc cha mẹ hãy quan tâm con nhiều hơn, lắng nghe và vị tha, bao dung với con để trẻ có thể tin tưởng, cởi mở và tâm sự với cha mẹ nhiều hơn. Từ đó, cha mẹ có thể sớm nhận biết con có đang gặp vấn đề gì không an toàn hay không.
Y.N (tổng hợp)