Tham quan mô hình trồng rau an toàn của nhiều hộ dân ở xã Trí Lực, huyện Thới Bình, những luống rau xanh mướt đang phát triển, ít ai biết rằng, để có được sự thay đổi tích cực ấy là cả hành trình đổi mới cách nghĩ, cách làm của nông dân, chuyển từ tập quán canh tác truyền thống sang mạnh dạn áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất.
Người dân trên địa bàn xã Trí Lực xem trồng trọt không chỉ là sinh kế, mà còn là trách nhiệm với sức khoẻ. Bởi thế, bên cạnh nâng cao năng suất, chất lượng, vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm luôn là điều họ quan tâm hàng đầu.
Xuất phát từ thực tế đó, Dự án “Xây dựng mô hình trồng rau an toàn áp dụng hệ thống tưới tiết kiệm nước tại xã Trí Lực và Trí Phải, huyện Thới Bình” ra đời. Không chỉ đơn thuần hỗ trợ về kỹ thuật, dự án mang đến luồng sinh khí mới, giúp bà con thay đổi tư duy sản xuất, biết liên kết, hợp tác để cùng nhau phát triển bền vững.
Một điểm sáng đáng chú ý trong dự án chính là hệ thống tưới tiết kiệm nước - giải pháp thông minh giúp đưa nước trực tiếp đến gốc cây, hạn chế thất thoát và bốc hơi, từ đó giảm được đến 50% lượng nước so với phương pháp tưới truyền thống.
Theo chị Nguyễn Kim Kiên, Ấp 7, xã Trí Lực, gắn bó lâu năm với mô hình rau màu an toàn, khó khăn nhất với chị không phải là chăm rau, mà là... thức dậy từ 3 giờ sáng để tưới. “Ngày nào cũng vậy, cứ sáng sớm là hai vợ chồng lọ mọ dậy để tưới rau cho kịp đi làm việc khác. Có khi còn phải tưới cả buổi chiều nữa. Nhưng giờ thì khoẻ hơn nhiều rồi. Nhờ hướng dẫn của nhân viên kỹ thuật, tôi đào ao trữ nước, lắp hệ thống tưới tiết kiệm, hiệu quả hơn mong đợi, vừa tiết kiệm nước, vừa đỡ vất vả”.
.jpg)
Hơn 10 năm qua, cứ luân phiên, hết vụ là chị Nguyễn Kim Kiên lại lên giồng trồng thêm nhiều vụ hoa màu mới.
Hộ chị Kiên là một trong những hộ đầu tiên của địa phương áp dụng mô hình tưới tự động. Ban đầu chị không tin tưởng lắm vào hệ thống tưới này, nên khi nhân viên kỹ thuật đến vận động, cả gia đình đều không đồng tình thực hiện. Kỹ sư Nguyễn Việt Hoàng, Trung tâm Khoa học Công nghệ và Ðổi mới sáng tạo (Sở Khoa học và Công nghệ), kể: “Ban đầu vợ chồng chị Kiên không mấy tin tưởng, nhưng chúng tôi cam kết nếu không hiệu quả, chúng tôi sẽ tự vào tháo dỡ đường ống, trả lại nguyên vẹn hiện trạng ban đầu, chị Kiên mới miễn cưỡng cho chúng tôi lắp đặt hệ thống đường ống”.
Kết quả mang lại hơn mong đợi, thành công nhất từ dự án này không chỉ là rau sạch, nước tiết kiệm, mà là sự thay đổi trong nhận thức của người dân. “Ðây là mô hình trồng rau an toàn áp dụng hệ thống tưới tiết kiệm nước, được triển khai từ tháng 9/2024, với nguồn vốn khoa học và công nghệ của UBND huyện Thới Bình. Dự án đã hoàn thành các mục tiêu đề ra, không chỉ về năng suất mà còn đạt được mục tiêu vận động người dân thay đổi phương thức sản xuất, áp dụng khoa học - kỹ thuật vào canh tác. Mô hình giúp nông dân tiết kiệm chi phí sản xuất, hướng tới nông nghiệp an toàn, bảo vệ sức khoẻ người tiêu dùng, từng bước phát triển nền nông nghiệp sạch”, kỹ sư Hoàng chia sẻ.
Từ 20 hộ tham gia ban đầu (thuộc 2 xã Trí Phải và Trí Lực), mô hình nhanh chóng lan toả ra nhiều địa phương khác như: Ðầm Dơi và Trần Văn Thời, nơi có hơn 200 hộ dân cùng tham gia trong khuôn khổ Dự án “Nước là sự sống” do Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh chủ trì. Qua ghi nhận, người dân rất phấn khởi khi được tham gia dự án, nhiều hộ đã thay đổi nhận thức, sẵn sàng áp dụng khoa học - kỹ thuật, tạo bước tiến trong quy trình canh tác, đảm bảo sản phẩm sạch, an toàn. Nhiều hộ đăng ký sản xuất thực phẩm an toàn, hướng tới đa dạng hoá thị trường tiêu thụ.
Ông Nguyễn Hoàng Bao, ấp Cơi 6B, xã Khánh Bình Tây, huyện Trần Văn Thời, cho biết: “Hệ thống tưới này không chỉ giúp tiết kiệm nước mà còn “giải phóng đôi tay” cho nông dân. Trước đây ngày nào tôi cũng phải dành hàng giờ tưới từng luống rau, nay chỉ cần bật công tắc là xong, nhờ đó tôi có thời gian làm thêm việc khác mà vẫn yên tâm rau được tưới đủ nước. Ðất không bị sình, điện cũng tiết kiệm hơn”.
.jpg)
Từ khi áp dụng mô hình, ông Nguyễn Hoàng Bao đỡ tốn công tưới, có thời gian làm được nhiều việc khác.
Nông dân từ chỗ cầm thùng tưới nay đã quen dần với việc mở van nước, theo dõi đồng hồ tưới. Những thứ từng được cho là xa lạ giờ trở thành thói quen của nhiều hộ dân và quan trọng hơn hết, họ nhận ra khi chịu thay đổi, mọi thứ đều có thể tốt hơn. Những luống rau xanh không chỉ mang lại kinh tế cho người dân, mà còn gieo vào lòng họ niềm tin rằng nông nghiệp sạch, bền vững là con đường đúng đắn để vươn lên./.
Kim Cương
Xem thêm bình luận