Nông dân gặp khó khăn trong sản xuất lúa hè thu

Hè thu luôn là vụ lúa gặp nhiều bất lợi của nhà nông. Tuy nhiên, nếu như trước đây, chỉ khi đến khoảng cuối vụ, lúa bắt đầu trỗ chín lại gặp những cơn mưa dầm, gió lớn, khiến cho nhiều diện tích lúa đổ sập, ngâm trong nước, thì nay ngay từ đầu vụ, việc giá vật tư tăng cao, mưa gây ngập úng cục bộ cùng với nạn chuột, ốc cắn phá đã khiến nhiều nông dân gặp khó khăn ngay khi mới bắt tay vào sản xuất.

Nông dân huyện Vĩnh Lợi cấy dặm lúa hè thu. Ảnh: C.L

Nhiều khó khăn

Ngay từ đầu vụ lúa hè thu năm nay, nông dân trên địa bàn tỉnh đã phải đối mặt với không ít khó khăn trong sản xuất, trong đó vấn đề lớn là giá vật tư nông nghiệp, nhất là giá phân bón, thuốc bảo vệ thực vật tăng cao so với vụ lúa đông xuân vừa qua. Theo nhiều nông dân chia sẻ, nhiều loại phân bón như DAP, ure tăng gần 200.000 đồng/bao so với vụ trước; các loại thuốc bảo vệ thực vật thì tăng từ 15.000 - 20.000 đồng tùy loại. Ông Mã Văn Năm (xã Hưng Phú, huyện Phước Long) chia sẻ: “Mấy năm gần đây, trong khi giá các loại phân bón, thuốc bảo vệ thực vật liên tục tăng thì giá lúa lại sụt giảm, lên xuống thất thường khiến nhiều nông dân có vụ phải lấy tiền túi ra lấp lỗ cho tiền lúa. Ngoài ra, giá xăng, dầu bơm nước và thuê nhân công ở các khâu cũng tăng. Bỏ ruộng thì không đành mà càng làm thì càng lỗ. Mong rằng Nhà nước sớm có phương án bình ổn giá cả các mặt hàng đầu vào cho nghề nông để nông dân chúng tôi yên tâm sản xuất”.

Cùng với việc giá cả đầu vào tăng cao thì nạn chuột, ốc cắn phá giai đoạn lúa non cũng khiến cho nhiều diện tích lúa bị thiệt hại nặng. Trên nhiều cánh đồng, nông dân phải cấy dặm 2 - 3 lần do lúa bị ốc ăn và chuột cắn phá. Dù đã có nhiều kinh nghiệm trong việc xử lý các loài gây hại này, nhưng những năm gần đây, chuột xuất hiện ngày càng nhiều, với số lượng lớn khiến cho các biện pháp truyền thống như: đặt bẫy, đánh thuốc, bao bạt quanh ruộng… không còn hiệu quả. Và hệ quả là nhiều diện tích bị phá hại nặng nề.

Bên cạnh đó, dù đã được đầu tư hạ tầng thủy lợi khá bài bản, đồng bộ, nhưng vẫn còn xảy ra tình trạng ngập úng cục bộ, khiến cho nhiều diện tích lúa non bị ngập sâu, chết vũng. Ông Trịnh Văn Điện (xã Vĩnh Hưng, huyện Vĩnh Lợi) chia sẻ: “Dù đã chủ động máy bơm nhưng mưa liên tục khiến cho nước sông dâng cao, nước trong ruộng lúa ngày càng sâu, nhiều vùng đất trũng bị ngập qua đêm là lúa bị ốc cắn, hư rễ dẫn đến chết chòm, lõm khá nhiều. Sau khi nước rút, nông dân chúng tôi phải tranh thủ ra cấy dặm lại để kịp cho lúa phát triển đồng đều. Thời tiết mấy năm nay biến đổi khó lường trước được nên sản xuất lúa ngày càng phải đối mặt với nhiều khó khăn”.

Hiện nay, ngành Nông nghiệp các địa phương trong tỉnh thường xuyên cập nhật tình hình và đưa ra dự báo dịch bệnh trên cây lúa. Ngoài ra, cán bộ kỹ thuật cũng thường xuyên cùng nông dân thăm đồng để kịp thời phát hiện, phòng trừ hiệu quả các loại dịch hại.

Tập trung hỗ trợ nông dân

Nhằm giúp nông dân sản xuất tốt vụ hè thu 2025, ngành Nông nghiệp tỉnh và các địa phương đã và đang tích cực triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để ứng phó hiệu quả trước các điều kiện sản xuất bất lợi và nỗ lực kéo giảm tối đa các chi phí.

Theo đó, Phòng Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với các trung tâm dịch vụ kỹ thuật nông nghiệp xây dựng mô hình đầu tư thâm canh tăng năng suất, chất lượng để nông dân tham quan học tập, áp dụng vào sản xuất; triển khai các lớp tập huấn cho nông dân về cách phòng trừ sâu bệnh gây hại trên cây lúa qua từng giai đoạn phát triển; tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn, khuyến cáo nông dân sử dụng giống lúa cấp xác nhận; hướng dẫn nông dân sạ thưa với lượng giống từ 80 - 100kg/ha, áp dụng “1 phải 5 giảm”, cơ giới hóa trong sản xuất và thu hoạch nhằm bảo đảm sản xuất lúa vụ hè thu 2025 đạt hiệu quả cao.

Song song đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo các chi cục, cơ quan chuyên môn tập huấn, hướng dẫn, tuyên truyền, vận động nông dân trên địa bàn tuân thủ lịch xuống giống; khuyến cáo nông dân không thực hiện biện pháp phun ngừa khi sâu, rầy ở mật số thấp để tránh tình trạng sinh vật gây hại bộc phát trên đồng ruộng.

“Để bảo đảm được lợi nhuận trong tình hình giá vật tư tăng cao, ngành Nông nghiệp tỉnh khuyến cáo nông dân nên mạnh dạn áp dụng những tiến bộ khoa học - kỹ thuật, nhất là việc giảm chi phí đầu vào như giảm giống, vật tư nông nghiệp, phân bón vô cơ, tận dụng tốt nguồn phân hữu cơ. Đồng thời, nông dân cần quan tâm đến việc điều chỉnh mực nước trong ruộng khi bón phân để giảm thất thoát, tạo điều kiện cho cây lúa phát triển tốt, đạt năng suất cao”, ông Ngô Nguyên Phong - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, cho biết.

Chí Linh