Để có cái nhìn khái quát về kết quả phối hợp liên ngành về trợ giúp pháp lý (TGPL) trong hoạt động tố tụng trên địa bàn tỉnh Cà Mau, trên cơ sở đó kịp thời tháo gỡ những khó khăn, xây dựng và giải pháp trong thời gian tới, chiều 28/5, Sở Tư pháp tỉnh Cà Mau tổ chức sơ kết công tác phối hợp người thực hiện trợ giúp pháp lý trực tại Toà án Nhân dân, tổ chức phiên toà trực tuyến và trực trợ giúp pháp lý trong điều tra hình sự trên địa bàn tỉnh.
Để có cái nhìn khái quát về kết quả phối hợp liên ngành về trợ giúp pháp lý (TGPL) trong hoạt động tố tụng trên địa bàn tỉnh Cà Mau, trên cơ sở đó kịp thời tháo gỡ những khó khăn, xây dựng và giải pháp trong thời gian tới, chiều 28/5, Sở Tư pháp tỉnh Cà Mau tổ chức sơ kết công tác phối hợp người thực hiện trợ giúp pháp lý trực tại Toà án Nhân dân, tổ chức phiên toà trực tuyến và trực trợ giúp pháp lý trong điều tra hình sự trên địa bàn tỉnh.
Đại diện lãnh đạo Trung tâm TGPL tỉnh Cà Mau thông tin khái quát về kết quả công tác phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng trên địa bàn tỉnh.
Theo đánh giá của Sở Tư pháp, công tác trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng, người thực hiện TGPL trực tại Toà án Nhân dân, tổ chức phiên toà trực tuyến và trực trợ giúp pháp lý trong điều tra hình sự được chú trọng thực hiện thống nhất trong nhận thức và hành động của cán bộ, công chức, viên chức của các ngành từ tỉnh đến cơ sở.
Từ các chương trình, kế hoạch phối hợp đã tạo điều kiện thuận lợi cho người được TGPL tiếp cận sớm với trợ giúp pháp lý, được giải thích và thực hiện quyền yêu cầu cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí kịp thời trong tố tụng với số vụ việc được TGPL ngày càng tăng, năm sau cao hơn năm trước. Nâng cao vai trò của TGPL trong hoạt động tố tụng và góp phần cùng cơ quan tiến hành tố tụng trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao.
Theo đó, Chương trình phối hợp số 04/CTPH-STP-TAND ngày 12/8/2022 của Sở Tư pháp và Toà án Nhân dân tỉnh về người thực hiện TGPL trực tại Toà án Nhân dân, Trung tâm TGPL Nhà nước phối hợp Toà án Nhân dân huyện và TP Cà Mau bố trí Trợ giúp viên pháp lý, viên chức trực tại 9/9 Toà án Nhân dân cấp huyện, trong đó, có 8 đơn vị bố trí nơi làm việc tiếp nhận yêu cầu TGPL chung với Tổ Hành chính tư pháp của toà và 1 đơn vị được bố trí phòng làm việc riêng. Đồng thời thực hiện niêm yết danh sách, số điện thoại của người trực tại Toà án Nhân dân, thủ tục yêu cầu TGPL, danh sách Trợ giúp viên pháp lý, Luật sư thực hiện TGPL, địa chỉ tiếp nhận vụ việc yêu cầu TGPL. Kết quả, người thực hiện TGPL trực tại toà án đã tiếp nhận, thụ lý 1.146 vụ việc, 1.146 lượt người.
Về tổ chức phiên toà trực tuyến, từ năm 2022 đến nay đã chức xét xử trực tuyến được được 76 vụ việc, 76 người; trong đó có 74 vụ việc có đối tượng thuộc diện được TGPL.
Thực hiện Kế hoạch phối hợp số 35/KHPH-STP-CA ngày 13/3/2024 của Sở Tư pháp và Công an tỉnh về thực hiện trực trợ giúp pháp lý trong điều tra hình sự trên địa bàn tỉnh, Trung tâm TGPL Nhà nước phối hợp thực hiện phân công, niêm yết danh sách, số điện thoại của người trực, số điện thoại của người hỗ trợ trực, số điện thoại trực của Trung tâm TGPL Nhà nước tại trụ sở Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, các cơ sở giam giữ thuộc Công an tỉnh. Đến nay, tổng số vụ việc tiếp nhận trực qua điện thoại về TGPL trong điều tra hình sự 57 vụ việc, 57 người.
Hội nghị cũng nhìn nhận, trong thực hiện phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng trên địa bàn tỉnh vẫn còn một số khó khăn, hạn chế. Trong đó, số vụ việc được cơ quan và người có thẩm quyền tiến hành tố tụng thông báo, thông tin về TGPL đến Trung tâm TGPL Nhà nước hạn chế so với tổng số vụ việc cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng thụ lý, giải quyết. Việc giải thích, hướng dẫn của người được TGPL thực hiện quyền được TGPL từng lúc chưa cụ thể; người có thẩm quyền tiến hành tố tụng chưa quan tâm hướng dẫn cho người được TGPL là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan trong vụ án thực hiện quyền yêu cầu được TGPL.
Phần lớn vụ việc trong điều tra hình sự người có thẩm quyền tiến hành tố tụng thường liên hệ trực tiếp và ghi tên với trợ giúp viên pháp lý hoặc luật sư thực hiện TGPL vào đơn yêu cầu, không thông báo đến Trung tâm TGPL Nhà nước dẫn đến vụ việc TGPL trong điều tra hình sự chỉ tập trung vào một vài trợ giúp viên pháp lý, luật sư thực hiện TGPL, khó khăn cho Trung tâm trong việc điều tiết, cử người thực hiện TGPL theo chỉ tiêu Bộ Tư pháp giao, có thể ảnh hưởng đến chất lượng vụ việc TGPL tham gia tố tụng.
Phát biểu tại hội nghị, ông Trần Hoàng Lộc, Phó giám đốc Sở Tư pháp, đề nghị, thời gian tới cần nâng cao trách nhiệm phối hợp của các sở, ngành, của người có thẩm quyền tiến hành tố tụng trong thực hiện các nhiệm vụ về TGPL trong chương trình, kế hoạch đã được ký kết. Việc thông báo, thông tin về người được TGPL, rất mong các cơ quan tiến hành tố tụng gửi về Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh để thực hiện việc điều tiết, phân công người thực hiện TGPL, nhằm nâng cao chất lượng vụ việc TGPL; hạn chế việc thông báo, thông tin vụ việc TGPL cho cá nhân.
Ông Trần Hoàng Lộc, Phó giám đốc Sở Tư pháp, đề nghị, cần nâng cao trách nhiệm phối hợp, đáp ứng 100% yêu cầu của người được TGPL.
“Dự báo khi triển khai Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn hành chính các cấp và xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp, kết thúc hoạt động Công an cấp huyện, đơn vị hành chính cấp huyện; thành lập Toà án Nhân dân và Viện kiểm sát Nhân dân khu vực; sáp nhập tỉnh Bạc Liêu và tỉnh Cà Mau sẽ có tác động không nhỏ, thay đổi căn bản phương thức tổ chức và hoạt động TGPL hiện tại, bước đầu sẽ ảnh hưởng đến việc yêu cầu TGPL của người được TGPL. Trong giai đoạn này, các cơ quan tiến hành tố tụng tiếp tục quan tâm, phối hợp thực hiện tốt công tác TGPL trong hoạt động tố tụng, đáp ứng 100% yêu cầu của người được TGPL” ông Trần Hoàng Lộc chia sẻ.
Ông Trần Hoàng Lộc, Phó giám đốc Sở Tư pháp, trao bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau cho các tập thể có thành tích tiêu biểu trong công tác trợ giúp pháp lý.
Dịp này, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau tặng bằng khen cho 7 tập thể, 14 cá nhân có thành tích tiêu biểu, xuất sắc trong công tác trợ giúp pháp lý trực tại Toà án Nhân dân, tổ chức phiên toà trực tuyến và trực trợ giúp pháp lý trong điều tra hình sự trên địa bàn tỉnh.
Văn Đum - Hoàng Vũ