Hoạt động thương mại đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế của địa phương. Trong khi hệ thống thương mại tại TP. Bạc Liêu gần như khá tốt, thì ở cấp huyện, xã, khoảng trống của hoạt động thương mại hiện đại vẫn còn khá lớn.
Ưu tiên phát triển mạng lưới chợ
Những năm qua, hoạt động thương mại của Bạc Liêu nói chung và thương mại bán buôn, bán lẻ nói riêng đã có bước phát triển đáng kể. Tổng mức lưu chuyển hàng hóa bán ra và doanh thu dịch vụ trên địa bàn tỉnh đạt tốc độ tăng trưởng bình quân trên 23%/năm (năm 2013 tăng so với năm 2012 là 25,46%). Cùng với sự tham gia của nhiều thành phần kinh tế vào mạng lưới bán buôn, bán lẻ, các loại hàng hóa cũng ngày càng đa dạng và phong phú, đáp ứng nhu cầu cho người tiêu dùng trong và ngoài địa bàn. Tổng mức bán lẻ hàng hóa chiếm tỷ trọng khoảng 65,5% trong tổng mức bán ra và doanh thu dịch vụ, như vậy nhu cầu mua của dân cư chủ yếu vẫn dành cho mua sắm hàng hóa. Sự phát triển của mạng lưới cơ sở bán buôn, bán lẻ đã góp phần thúc đẩy mở rộng lưu thông hàng hóa, dịch vụ và đẩy mạnh hoạt động xuất nhập khẩu trên địa bàn tỉnh.
![]() |
Người tiêu dùng mua hàng tại siêu thị Vinatex Bạc Liêu. Ảnh: Tú Anh |
Hiện, Bạc Liêu đang nâng cấp 2 chợ loại 1 (có trên 400 hộ buôn bán cố định), đó là chợ A Bạc Liêu và chợ Hộ Phòng (đang hoàn tất thủ tục đầu tư). Có 5 chợ loại 2 đã được xây dựng nâng cấp gồm: chợ Gành Hào, Kinh Tư, Hòa Bình, Vĩnh Mỹ. Trong năm 2014, Bạc Liêu khởi công 2 chợ đầu mối tại phường 5, TP. Bạc Liêu (chợ đầu mối nông sản) và xã Phước Long, huyện Phước Long (chợ đầu mối thủy sản). Tuy nhiên, toàn tỉnh vẫn còn 17 xã chưa có chợ. Vướng mắc lớn nhất ở các địa phương này là không có vốn, các nhà đầu tư rất ngại đầu tư về vùng sâu, vùng xa. Hơn nữa, dù các nhà đầu tư được địa phương ưu đãi tối đa như cho thuê đất 50 năm, những năm đầu miễn thuế, thậm chí là tiền thuê đất, song, với dự án xây dựng chợ xã (dù có thời gian thuê đất khá lâu), các nhà đầu tư vẫn khó tiếp cận vốn vay từ ngân hàng. Và một thực tế là phần lớn các chợ trong tỉnh có quy mô nhỏ, hệ thống hạ tầng còn hạn chế, cần được nâng cấp, xây dựng mới.
Học cách mua bán hiện đại
Một số chợ truyền thống hoạt động hiệu quả không cao là do ý thức người dân còn thích mua bán ở các “chợ chồm hổm”, chợ tự phát lấn chiếm lòng, lề đường. Vào các dịp lễ, tết, người dân vùng sâu, vùng xa lại thích mua sắm ở các chợ huyện, trung tâm mua sắm, siêu thị ở thành phố, do đó các chợ xã càng đìu hiu. Thành phần mua bán tại các chợ nông thôn là các hộ làm nông nghiệp với các mặt hàng kinh doanh chủ yếu là nông sản, thực phẩm tươi sống tự sản xuất và nuôi trồng. Các hộ trao đổi hàng hóa với nhau hoặc cung ứng cho thương lái. Các hộ tiểu thương kinh doanh hàng hóa và dịch vụ tại chợ chiếm số lượng ít, chủ yếu là vải sợi, quần áo may sẵn, bách hóa tổng hợp, dịch vụ ăn uống, giải khát. Vì vậy, hoạt động thương mại ở nông thôn chưa phát triển, chưa kích thích sản xuất. Trong khi đó, hoạt động thương mại tại trung tâm huyện, đặc biệt là TP. Bạc Liêu lại khá sôi động.
Trên địa bàn TP. Bạc Liêu đang diễn ra những biến đổi khá linh hoạt về sức mua và phương thức mua sắm của người tiêu dùng. Ngoài các loại hình bán lẻ truyền thống như cửa hàng, quầy hàng, tiệm tạp hóa, chợ… thì ngày càng có nhiều người tiêu dùng có nhu cầu mua sắm qua các hệ thống bán lẻ như siêu thị, cửa hàng tự chọn... Ngoài hai siêu thị Vinatex và Co.opmart, còn có siêu thị mini của Công ty Cổ phần thương nghiệp Bạc Liêu và hai siêu thị mini của Công ty Cổ phần thương nghiệp Cà Mau, cùng hàng chục siêu thị mini của các doanh nghiệp tư nhân. Số lượng mặt hàng kinh doanh trong siêu thị khoảng trên 2.000 mặt hàng. Tính chất hoạt động kinh doanh của siêu thị Vinatex và các siêu thị nhỏ, cửa hàng tự chọn ở Bạc Liêu chủ yếu là loại hình kinh doanh tổng hợp. Doanh thu của các cửa hàng loại này trên 200 tỷ đồng.
Mặc dù hàng hóa khá dồi dào, hệ thống bán buôn, bán lẻ có chiều hướng phát triển khá nhanh, nhưng tính văn minh, hiện đại vẫn là khoảng cách khá lớn giữa hệ thống thương mại tại TP. Bạc Liêu và các vùng nông thôn xa. Để tránh hiện tượng nơi thừa, nơi thiếu, tạo cơ hội để người tiêu dùng dễ dàng tiếp cận cách mua bán hiện đại, rất cần sự quan tâm, đầu tư đồng bộ cho hệ thống thương mại từ thành thị đến nông dân.
Hoàng Uyên