Lúa - tôm là mô hình được nông dân trong tỉnh áp dụng từ lâu và được các nhà khoa học xác định thích ứng với biến đổi khí hậu. Đây cũng được xem là mô hình mang lại hiệu quả khá cao và bền vững. Hiện mô hình này được ngành chức năng khuyến cáo sản xuất và nhân rộng, từng bước hướng đến tạo dựng thương hiệu “Lúa thơm - tôm sạch”.
Nông dân xã Vĩnh Lộc (huyện Hồng Dân) thu hoạch tôm càng xanh trên đất lúa. Ảnh: M.Đ
LỢI ÍCH CỦA MÔ HÌNH LÚA - TÔM
Đến thời điểm này, nông dân trong tỉnh đã xuống giống được hơn 38.000ha lúa trên đất tôm, chủ yếu là các giống ST24, ST25, Một bụi đỏ. Vụ lúa - tôm năm nay, huyện Phước Long tập trung sản xuất trên diện tích 13.677ha. Trong đó, thực hiện kế hoạch nhân rộng mô hình sản xuất giống lúa ST24 và ST25 trên đất nuôi tôm hơn 5.000ha. Còn huyện Hồng Dân cũng tập trung xuống giống lúa trên đất tôm với diện tích hơn 24.770ha, gồm các giống lúa chủ lực như: Một bụi đỏ, ST24, ST25, Đài thơm 8, OM18, OM5451…
Mô hình tôm - lúa tập trung chủ yếu ở vùng Bắc Quốc lộ 1A của tỉnh. Mô hình này được nông dân luân phiên thả tôm sú, sản xuất lúa kết hợp thả tôm càng xanh. Vụ nuôi từ tháng 1 - 4 hàng năm, nông dân thả tôm sú, đến tháng 9 thì sạ lúa kết hợp thả tôm càng xanh. Mỗi năm thu hoạch một vụ tôm sú, một vụ lúa và tôm càng xanh, tổng thu từ 120 - 180 triệu đồng/ha, lợi nhuận 100 triệu/ha/năm. Với mô hình tôm - lúa, hình thức nuôi vụ tôm chủ yếu là thu tỉa thả bù (vụ tôm thả từ 2 - 3 lần, mỗi lần cách nhau 1 - 1,5 tháng, mật độ thả từ 2 - 3 con/m2). Điển hình như hộ ông Nguyễn Văn Quýt (xã Phước Long, huyện Phước Long), từ nhiều năm nay áp dụng mô hình tôm - lúa trên diện tích 3ha, mỗi năm cho thu nhập hơn 300 triệu đồng. Vụ tôm sú ông không cấy lúa, còn vụ lúa thì kết hợp thả tôm càng xanh.
Điều đáng nói, tôm - lúa là mô hình sản xuất ít tác động tiêu cực tới môi trường xung quanh, ít rủi ro, phù hợp với khả năng của đa số nông dân và cho hiệu quả kinh tế khá cao. Khi nuôi tôm, đất sản xuất trở nên màu mỡ hơn, giúp lúa phát triển mạnh, giảm được chi phí phân bón cũng như thuốc bảo vệ thực vật. Đặc biệt sau mỗi vụ tôm, chất mùn bã hữu cơ, vi sinh vật và thức ăn dư thừa của con tôm là nguồn dinh dưỡng rất tốt cho cây lúa. Ngược lại sau vụ lúa, đất được cải tạo, môi trường thuận lợi nên tôm nuôi mau lớn, ít gặp rủi ro và dịch bệnh.
Mô hình lúa - tôm ở huyện Phước Long. Ảnh: M.Đ
TẠO DỰNG THƯƠNG HIỆU “LÚA THƠM - TÔM SẠCH”
Thực hiện mô hình lúa - tôm, trước đây nông dân chưa quan tâm nhiều đến cây lúa, mà chủ yếu trông chờ vào con tôm. Nhưng hiện nay, nhờ có nhiều giống lúa chất lượng cao cho năng suất và giá trị, nên mô hình được chú trọng cả lúa và tôm.
Đánh giá về mô hình lúa - tôm, kỹ sư Trần Văn Na - Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, cho biết: “Lúa - tôm là mô hình được đánh giá hiệu quả và bền vững, nhưng thời gian qua chưa phát huy hết các tiềm năng, thế mạnh mang lại từ mô hình. Song, gần đây, mô hình tôm - lúa từng bước nâng cao năng suất, chất lượng, hình thành chuỗi liên kết bao tiêu sản phẩm để nâng cao giá trị con tôm, hạt lúa”.
Theo kế hoạch đến năm 2025, Bạc Liêu sẽ mở rộng diện tích sản xuất lúa - tôm lên hơn 43.000ha. Để đạt được mục tiêu này, ngay từ bây giờ ngành chức năng cần đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả chuyển giao ứng dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất lúa hàng hóa theo yêu cầu của thị trường, thực hiện tốt nhiệm vụ tái cơ cấu ngành Nông nghiệp theo hướng từng bước hiện đại, nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Áp dụng các giải pháp kỹ thuật trong canh tác nhằm tạo ra sản phẩm đạt tiêu chuẩn chất lượng, an toàn phục vụ nhu cầu tiêu dùng và xuất khẩu, tăng lợi nhuận trên cùng một đơn vị diện tích. Định hướng canh tác lúa hữu cơ, tôm sạch thích ứng với biến đổi khí hậu và thân thiện với môi trường, đạt mục tiêu nâng cao giá trị nông sản và phát triển bền vững.
Đóng vai trò cầu nối giữa doanh nghiệp và nông dân, Sở NN&PTNT sẽ kêu gọi doanh nghiệp cung cấp đầu vào, xây dựng một hệ thống kết nối thu mua và bao tiêu sản phẩm đầu ra ổn định, giúp nông dân an tâm sản xuất để đạt hiệu quả cao. Bên cạnh đó, kết hợp nuôi tôm sú với tôm càng xanh nhằm tạo thêm giá trị gia tăng. Từng bước hình thành chuỗi liên kết giá trị cung ứng và bao tiêu sản phẩm vùng sản xuất tôm - lúa theo hướng bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu và hướng tới tạo dựng thương hiệu “Lúa thơm - tôm sạch”, giúp nông dân tạo ra sản phẩm chất lượng cao, an toàn, đáp ứng nhu cầu thị trường xuất khẩu…
MINH ĐẠT
Xem thêm bình luận