Theo số liệu công bố mới đây của Cục Phòng bệnh Bộ Y tế, ung thư dạ dày là một trong những căn bệnh cực kỳ nguy hiểm, đứng thứ 3 về số ca tử vong do mắc ung thư hiện nay tại Việt Nam. Điều nguy hiểm là việc chẩn đoán các triệu chứng rất dễ bị nhầm lẫn với một số căn bệnh tiêu hoá khác và không phải lúc nào cũng có các dấu hiệu ban đầu để nhận biết.
- Nguyên nhân ung thư dạ dày
- Tầm soát để phát hiện sớm ung thư dạ dày
- Những kiểu ăn sáng phá dạ dày số một
Vì nó có liên quan trực tiếp đến hệ tiêu hoá nên ung thư dạ dày thường có các biểu hiện như: đau bụng ở vùng thượng vị (vị trí phần trên của rốn); hay ợ nóng; khó tiêu; chán ăn; sụt cân không rõ nguyên nhân thậm chí là buồn nôn và đi ngoài phân đen hoặc pha lẫn có máu…
Chỉ đến khi các khối u bắt đầu di căn sang các tế bào khác thì các dấu hiệu đó mới thật sự có triệu chứng rõ ràng hơn. Do vậy, trong giai đoạn sớm, nếu không được tầm soát kịp thời rất khó phát hiện căn bệnh nguy hiểm này. Các nghiên cứu chỉ ra, các khối u ác tính có thể xảy ra ở bất cứ nơi nào trong dạ dày, nhưng phổ biến nhất vẫn là ở phần thân chính của dạ dày và nơi giao nhau giữa dạ dày với thực quản. Khi khối u đã bắt đầu di căn sẽ khiến cho chất lỏng tràn xuống ổ bụng, nhìn bằng mắt thường cũng có thể thấy ổ bụng của người bệnh bị sưng phình to lên.
Bác sĩ Bệnh viện Hoàn Mỹ Minh Hải, thăm khám cho một nhân có tiền sử đau dạ dày mạn tính với các triệu chứng diễn tiến nặng.
Tiến sĩ, Bác sĩ Tô Minh Nghị, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Cà Mau, thông tin cho biết: “Điều đáng lo ngại của ung thư dạ dày là khi các khối u ác tính đã bắt đầu hình thành trong tế bào của dạ dày, dẫn đến mất khả năng kiểm soát một cách bất thường. Trong khi các khối u của tế bào cũng dần to lên, rồi lan rộng và di căn đến các cơ quan khác. Tuy nhiên, cũng còn tuỳ thuộc vào từng thể trạng của mỗi bệnh nhân, chế độ ăn uống, điều kiện sinh hoạt (vận động), khả năng điều trị và kiểm soát bệnh tật… mà sự sống của bệnh nhân có thể sẽ được kéo dài trong nhiều năm”.
Số liệu mới đây của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho thấy, thế giới hiện có khoảng 970.000 ca mắc mới ung thư dạ dày mỗi năm và trong số đó có tới 660.000 ca tử vong. Đây thật sự là con số đáng báo động trong cộng đồng. Điều khiến ung thư dạ dày nguy hiểm chính là các triệu chứng rất mờ nhạt, nên rất dễ làm cho người mắc bệnh và kể cả là bác sĩ khi thăm khám, chẩn đoán lâm sàng dễ bỏ qua các dấu hiện đó và không tiến hành những xét nghiệm chuyên sâu.
Bác sĩ Bệnh viện Medic Cà Mau thăm khám và tư vấn điều trị cho bệnh nhân có chỉ số HP dạ dày cao, có thể làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày.
Dấu hiệu cảnh báo ung thư dạ dày đang ở vào giai đoạn ban đầu có thể gặp như: cảm giác đau bụng ban đầu (vùng dạ dày) thường chỉ là đau nhẹ, không đáng kể, nhưng lại rất âm ỉ, kéo dài ở một vùng bụng trong thời gian dài mà không tự hết. Ngoài ra, quá trình ăn uống sẽ không tiêu hóa được, đầy hơi, luôn có cảm giác đầy bụng và ợ nóng. Mức độ nặng hơn, người bệnh luôn có các triệu chứng như buồn nôn, thậm chí là nôn ra máu, dẫn đến trình trạng suy nhược cơ thể, sụt cân thậm chí là vàng da, phù người do cơ thể tích nước nhưng lại không thể đào thải độc tố... Tuy vậy, các dấu hiệu này chỉ xảy ra đối với các trường hợp vào giai đoạn muộn và đã lan rộng sang các tế bào khác.
Bác sĩ Lâm Thuận Hiệp, Phó trưởng Khoa Khám bệnh, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Cà Mau, cho biết: “Ung thư dạ dày có thể xảy ra ở tất cả các lứa tuổi, giới tính. Nhưng đối với người ở độ tuổi từ 40 trở lên sẽ dễ mắc bệnh hơn. Do đó, cần có các biện pháp tầm soát định kỳ, ít nhất là 6 tháng một lần. Các triệu chứng kéo dài hoặc xuất hiện các dấu hiệu khác rất khó chẩn đoán ung thư tại nhà, nên giải pháp tối ưu vẫn là nên đến các trung tâm y tế có chuyên môn sâu để được thăm khám chính xác hơn”.
Những trường hợp trên tuổi 40, cần được thường xuyên tầm soát các dấu hiệu bất thường của dạ dày, để tránh nguy cơ bị ung thư.
Để phòng, tránh bệnh ung thư dạ dày có nhiều phương pháp, trong đó chế độ ăn uống lành mạnh là một trong những giải pháp nhiều ưu điểm, góp phần bảo vệ sức khoẻ. Các khuyến cáo được nêu ra như: nên chọn lựa các loại rau xanh, trái cây có nhiều chất xơ, vitamin…; tạo thói quen ăn uống đúng giờ, nhai kỹ, ăn chậm và nên hạn chế sử dụng các loại thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm có nhiều dầu mỡ, các loại thực phẩm lên men không phải bằng phương pháp tự nhiên, các loại rau, dưa muối; điều quan trọng là không nên quá lạm dụng rượu, bia./.
Phương Vũ